انتشار این مقاله


نگاهی به زندگی ابرقهرمانان: آیا بتمن یک سوسیوپات است؟

آیا بزرگ‌ترین قهرمان گاتهام سیتی به اختلال شخصیت ضداجتماعی مبتلا می‌باشد؟

شهروندان گاتهام سیتی (Gotham City) سالیان متمادی است که روی بتمن حساب ویژه‌ای باز کرده‌اند. به خاطر این که فقط بتمن می‌تواند از این مردم در برابر نقشه‌های کثیف اراذلی نظیر: جوکر، مترسک و آقای فریز، محافظت نماید. با این حال، تلاش‌های صورت گرفته از جانب شخص بتمن برای حفاظت از شهر، بی‌شائبه نبوده است. منتقدان بتمن را آماج اتهامات گسترده‌ای قرار داده‌اند؛ از به خطر انداختن امنیت شهر گرفته تا نشان دادن رفتاری مانند سایر اراذل. آیا ممکن است بزرگ‌ترین قهرمان گاتهام، همانند کسانی که در گذشته روانۀ تیمارستان آرکهام کرده است، خود نیز یک سوسیوپات (sociopath) باشد؟


مقالۀ مرتبط: سایکوپات در مقابل سوسیاپات؛ تفاوت چیست؟


بهترین راه برای تشخیص دادن این که آیا بتمن از اختلال شخصیت ضد اجتماعی (Antisocial personality disorder) رنج می‌برد یا خیر، بررسی رفتار وی است.


آیا بتمن یک سوسیوپات است؟

  • بتمن نقابی به چهره زده، لباسی مخصوص بر تن کرده و برای کنترل نمودن رفتارهای تبهکارانه در گاتهام، وارد زد و خوردهای خیابانی می‌شود.
  • او اغلب از نیروی فیزیکی و انواعی از سلاح‌ها برای به زانو درآوردن کسانی بهره می‌گیرد که از دیدگاه وی قانون‌شکن محسوب می‌شوند؛ با این وجود، بتمن آسیب چندانی به مجرمانی که دستگیر می‌کند، وارد نمی‌‎سازد.
  • بتمن شریکی ندارد و فعالیت‌های خود را به شکل کاملاً سری انجام می‌دهد؛ ولی با این حال، گفته می‌شود همکاری‌هایی با پلیس گاتهام سیتی داشته است.
  • او برای جلوگیری از لو رفتن هویتش چهرۀ خود را پنهان می‌سازد و به احتمال قوی خود یکی از شهروندان گاتهام می‌باشد.

با وجود تمام این قضایا، آیا فعالیت‌های بتمن هم‌چنان او را به عنوان یکی از نامزدهای درجۀ یک ابتلا به اختلال شخصیت ضد اجتماعی مطرح ساخته است؟ بیایید ابتدا نگاهی داشته باشیم به معیارهای انجمن روانپزشکی آمریکا (American Psychiatric Association) تا شخصیت بتمن را بهتر مورد قضاوت قرار دهیم. (نکته: حداقل سه مورد از معیارهای زیر باید در بتمن مشاهده شود تا بتوانیم او را به عنوان یک سوسیوپات معرفی کنیم).

  • شکست در تبعیت از هنجارهای اجتماعی با در نظر گرفتن رفتارهای قانون‌مدارانه، که می‌تواند زمینۀ جلب قانونی فرد خاطی را فراهم آورد: بله. با وجود این که بتمن معمولاً با پلیس گاتهام سیتی همکاری می‌کند و آن‌طور هم که مردم می‌گویند با جیمز گوردون، کمیسر پلیس، نیز سر و سری دارد؛ اما مأموربازی‌های خودسرانۀ وی عملاً غیرقانونی محسوب می‌شود. با این که هیچ‌گونه حکم قانونی جهت جلب نمودن وی صادر نشده، ولی بتمن ابداً یک مأمور نیروی انتظامی محسوب نمی‌شود و در عین حال قوانین مربوط به این حرفه را نیز زیر پای می‌گذارد.
  • فریب‌کاری به واسطۀ دروغگویی، جعل هویت و کلاهبرداری کردن از دیگران برای منفعت شخصی یا به قصد لذت: خیر. هدف بتمن از پوشاندن چهرۀ خود، پنهان نمودن هویتش است، نه چیزی بیشتر. او به خاطر منفعت شخصی خود به دیگران آسیب نمی‌رساند.
  • بدون فکر عمل کردن و شکست در طرح‌ریزی برای آینده: خیر. بتمن دقیقاً عکس این خصوصیات را دارا می‌باشد. او به شدت تاکتیکی عمل کرده و به پیامد کارهای خود می‌اندیشد؛ چرا که پیش از اقدام برای مقابله با فرد تبهکار، شرایط را سبک سنگین کرده و بهترین راه را بری نزدیک شدن به وی انتخاب می‌کند.
  • تحریک پذیری و پرخاشگری که به صورت شرکت در برخوردهای فیزیکی و ضرب و شتم نمود پیدا می‌کند: بله. گزارش‌ها حاکی از آن است که بتمن به منظور دستیابی به اطلاعات مورد نیاز خود جهت حل و فصل فعالیت‌های تبهکارانه، بارها افراد را مورد ضرب و شتم قرار داده است. او در مواجهه با افرادی که مجرم می‌پندارد پرخاشگرانه‌تر عمل کرده و از قدرت بدنی و سلاح‌های خارجی برای از پای درآوردن سوژه‌های خود بهره می‌گیرد.
  • بی‌توجهی و سهل‌انگاری نسبت به امنیت جانی خود و دیگران: خیر. بارها پیش آمده که بتمن برای حفاظت از جان بقیه از تعقیب نمودن سوژۀ خود منصرف شود. به علاوه، درست است که بتمن همواره خود را در موقعیت‌های خطرناکی قرار می‌دهد، ولی این عمل وی از سر بی‌توجهی نبوده و رفتاری بی‌مهابا به حساب نمی‌آید.
  • بی‌مسئولیتی مداوم که در قالب تجربۀ شکست‌های متعدد در صیانت از رفتار کاری و پرداخت بدهی تعریف می‌شود: خیر. تلاش‌های صورت گرفته از جانب بتمن برای سرنگون ساختن سندیکای جنایتکاران بسیار قدرتمند بوده است. با این که ثبات وضعیت شغلی وی در زندگی شخصی خود، به عنوان بروس وین، نامشخص است؛ ولی او قطعاً منبع درآمد باثباتی دارد.
  • بی‌رحمی که به صورت بی‌تفاوتی یا توجیه نمودن آسیب زدن به دیگران، بدرفتاری و دزدی کردن تعریف می‌شود: خیر. بتمن سابقۀ سرقت ندارد. وی با این در هنگام دستگیر نمودن تبهکاران به نیروی فیزیکی و خشونت متوسل می‌شود، ولی نسبت به سلامت جسمانی آن‌ها بی‌تفاوت نیست، چرا که هیچ‌وقت از نیروی اضافی بهره نمی‌گیرد.
  • عدم نشان دادن حساسیت به درد و و رنج مردم: خیر. بتمن نسبت به درد و رنج شهروندان گاتهام سیتی بی‌نهایت حساس بوده و همیشه سعی کرده جور و ستمی را که بقیه نسبت به مردم قانون‌مدار روا می‌دارند، سرکوب کند. به نظر می‌رسد او از کمک نمودن به کسانی که توانایی دفاع کردن از خود را ندارند لذت می‌برد.

پس از مطابقت دادن گایدلاین‌های فوق با بخش‌هایی از شخصیت بتمن که از آن اطمینان داریم، به نظر می‌رسد او فقط دو مورد از علائم هفت‌گانۀ فوق را بروز داده است. به عیارت دیگر، او واجد شرایط سوسیوپات خوانده شدن نمی‌باشد. ذکر این نکته ضروری است که بدون داشتن آگاهی قطعی از هویت واقعی و کارهای زیرزیرکی وی نمی‌توان با اطمینان احتمال سوسیوپات بودن بتمن را رد نمود. شاید بتمن مبتلا به اختلال شخصیت ضد اجتماعی نباشد، ولی از هویت مخفی وی هیچ‌چیزی بعید نیست.

میلاد شیرولیلو


نمایش دیدگاه ها (0)
دیدگاهتان را بنویسید