رایج‌ترین علت ناباروری در زنان، سندرم تخمدان پلی کیستیک یا PCO است. طبق مطالعات جدید این سندرم احتمالا به‌خاطر یک عدم تعادل هورمونی قبل از تولد بوجود می‌آید. برمبنای این یافته‌های جدید، درمانی برای موش‌ها پیدا شده و یک آزمایش دارویی نیز بزودی امسال روی خانم‌ها اجرا خواهد شد.
سندرم تخمدان پلی‌کیستیک در سراسر جهان، یک زن از میان پنج زن را درگیر می‌کند. حدود سه چهارم افراد درگیر نیز در باردار شدن مشکل دارند. سطوح بالای تستوسترون در بدن، کیست‌های تخمدانی، چرخه‌ی قاعدگی نامنظم و مشکل در تنظیم قند بدن، از جمله ویژگی‌های این سندرم هستند ولی علت آن تاکنون نامشخص باقیمانده بود.
دکتر Robert Norman از دانشگاه Adelaide در استرالیا درباره‌ی این سندرم گفته است:
این مشکل یکی از رایج‌ترین مشکلات هورمونی است که زنان در سن باروری به آن دچار می‌شوند اما تاکنون توجه زیادی به آن نشده است.
درمان‌های مختلفی وجود دارند که به بارداری زنان درگیر کمک کنند اما موفقیت این روش‌های درمانی کم‌تر از ۳۰ درصد در هر ۵ چرخه‌ی قاعدگی است.
تغییرات رحمی
Paolo Giacobini، از مرکز سلامت و تحقیقات پزشکی فرانسه، و همکارانش فهمیده‌اند این سندرم احتمالا قبل از تولد و بدنبال در معرض قرار گرفتن بیش از حد رحم با هورمونی به نام هورمون آنتی‌مولرین (anti-Müllerian) آغاز می‌شود.
طی تحقیقات دانشمندان متوجه شدند زنان باردار مبتلا به سندرم تخمدان پلی‌کیستیک، ۳۰ درصد بیش از حالت نرمال هورمون آنتی‌مولرین دارند. با توجه به اینکه این سندرم حالت موروثی دارد، دانشمندان مشکوک شدند شاید این عدم تعادل هورمونی در بدن زنان باردار، به ایجاد سندرم در دخترانشان بیانجامد.
برای آزمایش این فرضیه، محققان هورمون آنتی‌مولرین را به موش‌های باردار تزریق کردند. زمانی که زاده‌های مونث این موش‌ها رشد یافتند، بسیاری از مشخصات بارز سندرم پلی‌کیستیک در آن‌ها ظاهر شد. این مشخصات شامل بلوغ دیررس، تخمک‌گذاری نامنظم، حاملگی دیرتر و فرزندان کم‌تر بودند.
طبق نتایج، احتمالا هورمون اضافی با تحریک بیش از حد گروهی از سلول‌های مغزی که سطح هورمون تستوسترون را بالا می‌برند، باعث ایجاد این وضعیت می‌شود.
درمان در موش‌ها
برای معکوس کردن اثرات این وضعیت در موش‌ها، محققان از سترورلیکس (cetrorelix) استفاده کردند. سترورلیکس یکی از داروهای مورداستفاده در IVF است که بطور معمول برای کنترل هورمون‌ها در بدن زنان به کار می‌رود. پس از درمان با سترورلیکس، موش‌ها دیگر نشانه‌های سندرم پلی‌کیستیک را نشان نمی‌دادند.
اکنون دانشمندان در حال برنامه‌ریزی برای کارآزمایی بالینی روی زنان مبتلا به این سندرم هستند و امیدوارند بتوانند قبل از پایان سال فاز کلینیکال تحقیقاتشان را آغاز کنند.
Giacobini معتقد است به حالت اول درآوردن تخمک‌گذاری و افزایش باروری در زنان مبتلا به PCO یک راه موثر برای افزایش نرخ باروری در زنان است. Norman نیز معتقد است نتایج این مطالعه، تفکر جدیدی درباره‌ی سندرم تخمدان پلی‌کیستیک را ایجاد کرده و دریچه‌ای از فرصت‌های جدید برای مطالعات بیشتر را برای محققان می‌گشاید. Norman افزوده است:
اگر این سندرم واقعاً از مادران و از طریق هورمون‌های رحمی به دختران منتقل می‌شود، ما مدت‌های طولانی است که روی این موضوع گیر کرده‌ایم! انتقال از مادر به دختر از طریق هورمون‌های رحمی، روشن‌کننده‌ی این موضوع است که چرا ما نتواسته‌ایم یک دلیل ژنتیکی را برای این مشکل پیدا کنیم.
نتایج این تحقیق همچنین به این‌سوال نیز پاسخ می‌دهند که چرا زنان مبتلا به تخمدان پلی‌کیستیک در اواخر دهه‌ی سی سالگی و اوایل چهل سالگی راحت‌تر باردار می‌شوند. هورمون آنتی‌مولرین با افزایش سن کاهش می‌یابد و تاکنون عقیده بر این بود که با کاهش این هورمون، باروری نیز کم‌تر می‌شود. اما در زنانی که هورمون‌هایشان بیش از میزان طبیعی است، این کاهش هورمون به دنبال افزایش سن، باعث رسیدن مقدار هورمون به حد نرمال می‌شود. هرچند این نتایج نیز طبق گفته‌ی Norman نیاز به تحقیقات بیشتر برای اثبات شدن دارند.
