صابون‌های آنتی‌باکتریال نه اثربخش‌ترند و نه حتی سالم‌تر!

 چندی پیش سازمان غذا و داروی آمریکا صابون‌های آنتی‌باکتریال را ممنوع کرد؛ چون آن‌ها بهتر، پاکیزه‌تر و یا حتی بی‌خطرتر از صابون‌های معمولی نیستند! مصرف‌کنندگان شاید بر این باور باشند که این صابون‌ها بهتر می‌توانند از پخش آلودگی‌ها جلوگیری نمایند، اما مدرکی علمی پشت این قضیه وجود ندارد. در واقع شاید در درازمدت این باور دقیقاً برعکس باشد و صابون‌های آنتی‌باکتریال اثر مضرتری داشته باشند.

طی تحقیقاتی که در این زمینه صورت گرفت تفاوتی در از بین بردن آلودگی‌ها بین این دو نوع صابون مشاهده نگردید. برای نشان دادن اثرات این صابون‌ها، ۲۰ نوع مختلف از باکتری‌ها را در معرض نوعی از آن‌ها (triclosan) قرار دادند و پس از ۹ ساعت هیچگونه اثر آنتی‌باکتریالی مشاهده نشد. این مدت زمان خیلی بیشتر از ۲۰ ثانیه‌ی توصیه‌شده برای شستن دست و صورت است! می‌توان گفت صابون‌های آنتی‌باکتریال و انواع معمولی صابون‌ها تفاوتی در اثربخشی ندارند، فقط به شیوه‌های متفاوتی عمل می‌کنند.

در حالی که صابون‌های معمولی به صورت مکانیکی آلودگی‌ها را از بین می‌برند، آنتی‌باکتریال‌ها حاوی موادی شیمیایی برای نابودی یا جلوگیری از رشد آن‌ها می‌باشند و ظاهراً بین این دو در نتیجه‌ی کار تفاوتی وجود ندارد.

تریکلوسان برای سال‌هاست که در مواد بهداشتی و آرایشی استفاده می‌شود ولی اکنون معلوم شده که نه تنها جایگزین مناسبی برای صابون‌های معمولی نیست، بلکه بدتر از آن‌ها هم عمل می‌کند. این اثرات منفی را می‌توان با افزایش مقاومت باکتریایی، تأثیر روی تنظیم هورمونی و نابودی جلبک‌های بیان کرد. درست است که تحقیقات روی تریکلوسان ادامه دارد و شاید چیزهای دیگری در آینده یافت شود ولی صابون معمولی مثل همیشه خوب خواهد ماند!