سندروم همولیتیک اورمیک یا HUS عارضهای است که بهعلت نابودی غیرطبیعی گلبولهای قرمز خون پدید میآید. این گلبولهای آسیب یافته، میتوانند سبب انسداد کلیهها و درموارد شدید، نارسایی خطرناک آنها شود.
HUS معمولاً در کودکان مبتلا به اسهال، پس از ۵ تا ۱۰ روز بروز پیدا کرده و عمدتاً ناشی از عفونت با گونهای خاص از باکتری اشریشیاکلای (E. coli) است که میتواند در بزرگسالان نیز با دلایل مختلفی مانند بارداری یا استفاده از برخی داروها بروز پیدا کند. این سندروم، شرایط خطرناکی است اما درصورت تجویز درمان مناسب در زمان درست، ریکاوری کامل را در بسیاری از موارد بهدنبال دارد.
علائم و نشانهها
HUS میتواند نشانههای متعددی داشتهباشد، از جمله:
- اسهال خونی
- کاهش میزان ادرار و یا مشاهدهی خون در آن
- احساس درد در ناحیهی شکم، احساس تهوع
- بروز تب در برخی موارد
- رنگپریدگی
- مشاهدهی کبودیهای کوچک و بدون دلیل
- خونریزی از دهان یا بینی
- خستگی
- گیجی و در مواقع شدید، بیهوشی
- فشار خون بالا
- تورم صورت، دستها، پاها و سایر نقاط بدن
دلایل
رایجترین علت HUS خصوصا در کودکانِ زیر ۵ سال مسمومیت باکتریایی است که باعث تولید سم میشود. نوعی از این باکتریها E. coli O157:H7 نام دارد.
E. coli به گروهی از باکتریها اطلاق میشود که بهطور طبیعی در سیستم گوارشی انسان یافت میشوند. بیشتر انواع این باکتری بیماریزا نیستند اما برخی دیگر، از جمله نوعی که موجب سندروم همولیتیک اورميك میشود، مسئول ایجاد مسمویتهای شدید غذایی هستند. این باکتری در محصولات گوشتی آلوده، استخر و یا دریاچههای آلوده یافت میشود. تماس نزدیک با فرد آلوده نیز میتواند موجب انتقال بیماری شود.
سایر دلایل HUS عبارتاند از:
- استفاده از برخی داروها نظیر کوئینین سولفات (کوالاکوئین)، برخی داروهای شیمیدرمانی، برخی داروهای سرکوبکنندهی سیستم ایمنی و یا داروهای ضدپلاکت
- برخی بیماریهای عفونی نظیر ایدز و پنوموکوک
- دربرخی موارد نادر، بارداری
سایر مشکلات ناشی از HUS
این عارضه در صورت درماننشدن میتواند مشکلات بسیاری، که در برخی موارد کشندهاند، پدید آورد مانند:
- نارسایی کلیوی که میتواند ناگهانی یا مزمن باشد
- فشار خون بالا
- اغما
- مشکلات قلبی
- مشکلات دستگاه گوارش مانند کولیت التهابی
سندروم همولیتیک اورمیک یا HUS عارضهای است که بهعلت نابودی غیرطبیعی گلبولهای قرمز خون پدید میآید. این گلبولهای آسیب یافته، میتوانند سبب انسداد کلیهها و درموارد شدید، نارسایی خطرناک آنها شود.
HUS معمولاً در کودکان مبتلا به اسهال، پس از ۵ تا ۱۰ روز بروز پیدا کرده و عمدتاً ناشی از عفونت با گونهای خاص از باکتری اشریشیاکلای (E. coli) است که میتواند در بزرگسالان نیز با دلایل مختلفی مانند بارداری یا استفاده از برخی داروها بروز پیدا کند. این سندروم، شرایط خطرناکی است اما درصورت تجویز درمان مناسب در زمان درست، ریکاوری کامل را در بسیاری از موارد بهدنبال دارد.تشخیص
برای تشخیص HUS، راههای متفاوتی وجود دارد از جمله:
آزمایش خون: این آزمایش نشان میدهد که آیا در نمونهی خون شما، گلبولهای قرمز آسیب دیده یافت میشود و یا سطح پلاکت آن پایین است یا نرمال. سایر فاکتورهایی که این آزمایش نمایان میسازد مانند سطح کراتینین میتوانند مشکلات کلیوی مرتبط با این بیماری را نیز مشخص کنند.
آزمایش ادرار: این آزمایش میتواند وجود پروتئین، عفونت و یا سلولهای خونی را در ادرار مشخص کند.
آزمایش مدفوع: هدف از انجام دادن این آزمایش اغلب یافتن مواد سمی تولید شده توسط باکتری E. coli میباشد که به تشخیص بیماری کمک میکند.
درمان
HUS به درمان اختصاصی نیازمند است. برای بهبود علائم و نشانهها و همچنین جلوگیری از مشکلات بیشتر، درمانهای متفاوتی وجود دارند از جمله:
جایگزینی مایعات: مایعات و الکترولیتهای از دست رفته باید به سرعت جایگزین شوند چراکه این کمبود، موجب اختلال در عملکرد کلیهها میباشد.
انتقال گلبولهای قرمز: در این روش، گلبولهای قرمز منتقل شده، به از بین بردن برخی علائم HUS نظیر خستگی، اختلال در تنفس و ضربان قلب، زردی پوست و تیرهشدن ادرار کمک میکنند.
تزریق پلاکت: این روش برای بیمارانی کاربرد دارد که نشانههایی نظیر خونریزی و یا کبود شدن با علل نامعلوم در آنان ظاهر میشود. این پلاکتها به لخته سازی نرمال خون کمک میکنند.
تعویض پلاسما: در برخی موارد، جایگزینی پلاسمای فرد با پلاسمای تازه یا فریزشده میتواند نقش موثری در بهبود بیماری داشته باشد چرا که پلاسما نقش مهمی در گردش گلبولهای قرمز و پلاکتها دارد.
دیالیز: برای تصفیهی خون از مواد زاید تجمع یافته، در برخی موارد برای بیماران HUS دیالیز انجام میشود. این روش معمولا موقتی است چراکه پساز آن، کلیهها به عملکرد معیوب خود ادامه خواهند داد.
درمان مناسب برای HUS معمولا به بهبود کامل میانجامد.
دربرخی موارد نادر HUS، داروهایی نظیر اکولیزوماب (سولیریس) مورد استفاده قرار میگیرند که مانع ادامهیافتن تخریب گلبولهای سالم میشود.
هزینه درمان گرونه؟؟؟و اینکه در ایران امکان درمان وجود داره؟؟