انتشار این مقاله


علت سفید شدن موها چیست؟

با نگاه کردن به آینه متوجه می‌شوید که این پدیده حتمی رخ داده است: اولین موی سفید! چه در دهه سوم زندگی خود باشیم و چه در دهه ششم، بالاخره با موی سفید روبرو خواهیم شد.  طی رشد مو، ملانوسیت‌ها رنگدانه تولید کرده و این رنگدانه را به سلول اجدادی موجود در قاعده فولیکول مو […]

با نگاه کردن به آینه متوجه می‌شوید که این پدیده حتمی رخ داده است: اولین موی سفید! چه در دهه سوم زندگی خود باشیم و چه در دهه ششم، بالاخره با موی سفید روبرو خواهیم شد. 

طی رشد مو، ملانوسیت‌ها رنگدانه تولید کرده و این رنگدانه را به سلول اجدادی موجود در قاعده فولیکول مو انتقال می‌دهند. این سلول‌ها، به نوبه خود، به اجزای مختلف تشکیل دهنده مو تبدیل می‌شوند. به هنگام رشد مو، این رنگدانه‌ها پیوسته با هم جمع شده و رنگ موی ثابت ما را تشکیل می‌دهند. سلول‌های دخیل در این پدیده، ملانوسیت‌های تولیدکننده رنگدانه در قاعده فولیکول مو می‌باشند. 
در رشد موی طبیعی، فولیکول مو به صورت ماهیانه یک سانتی‌متر مو ایجاد می‌کند؛ اما تمامی سلول‌های ما در طول زندگی تا حدودی تخریب شده و ملانوسیت‌ها نیز از بین می‌روند. زمانی که همه‌ی ملانوسیت‌های موجود در یک فولیکول مو از بین بروند، موی رشدیافته بعدی سفید خواهد بود.
فرآیند رشد مو پیچیده بوده و سلول‌های تخصص یافته فراوانی را در ساختار فولیکول مو و عملکرد آن شامل می‌شود. دانشمندان در صدد حل کامل معمای رشد مو و رنگدانه‌های آن هستند.

رنگدانه‌های مو در کنترل چه عواملی هستند؟

انسان‌ها دو نوع رنگدانه متفاوت دارند: الوملانین که مسئول رنگ سیاه و قهوه‌ای بوده و فئوملانین مسئول ایجاد رنگ‌های زرد و نارنجی. ژن‌های انسان ترکیب رنگ تولیدی هر فرد را تعیین می‌کنند؛ به همین علت، رنگ موهای افراد یک خانواده غالباً مشابه هم می‌باشد. مکانیسم‌های دقیق کنترل رنگدانه‌های مو هنوز مشخص نیست. گرچه، مطالعه اخیر به روابط جالب موجود میان سلول‌های متعدد فولیکول مو اشاره دارد. به نظر می‌رسد سلول‌های اجدادی مو پروتئینی تحت عنوان فاکتور سلول بنیادی تولید می‌کنند. وجود این فاکتور برای تولید رنگدانه توسط ملانوسیت‌ها ضروروی است. در مطالعات صورت گرفته بر روی موش، محققان نشان دادند که عدم وجود این فاکتور با از بین رفتن رنگ مو همراه می‌باشد.
با توقف رشد مو، فولیکول مو متحمل تغییراتی شده و وارد مرحله استراحت می‌گردد. طی این مرحله، ملانوسیت مرگ طبیعی را تجربه می‌کند. گرچه سلول‌های بنیادی ملانوسیت در فولیکول مو رده جدیدی از سلول‌های ملانوسیت‌ را در آغاز چرخه‌ی رشد مو ایجاد می‌کنند. با شروع رشد موی جدید، این ملانوسیت‌ها مجددا رنگدانه مو را تامین می‌کنند؛ اما با تخریب و از بین رفتن آن‌ها، مو رنگ خود را از دست داده و سفید یا خاکستری دیده می‌شود.

رشد مو پس از تخریب سلولی

مطالعات نشان داده‌است که در فولیکول ایجادکننده‌ی موی خاکستری یا سفید در انسان، سطح بالایی از تخریب سلولی به وسیله رادیکال‌های آزاد وجود دارد. در این فولیکول‌ها ملانوسیت‌ها و سلول‌های بنیادی تولیدکننده آن‌ها وجود ندارد.
تخریب DNA سلول‌های بنیادی ملانوسیت فولیکول موی موش تخریب دائمی این سلول‌ها و عدم تولید دوباره آن‌ها را موجب می‌شود. فقدان این سلول‌ها نیز به رشد موی خاکستری منجر می‌شود.
اگرچه هنوز به صورت کامل علل سفید شدن موی انسان ثبت نشده است؛ با این حال تجمع تخریب در سلول‌های بنیادی ملانوسیت در طول زمان به فقدان این جمعیت سلولی می‌انجامد. در نهایت هیچ فولیکولی قادر به تولید موی رنگی نخواهد بود.
پس اگر قرار است موهای همه ما روزی سفید شود، چرا برخی این امر را در دهه سوم و برخی در ششمین دهه زندگی خود تجربه می‌کنند؟ پژوهشی صورت گرفته در سال ۲۰۱۶ نشان داد که موهای اشخاص دارای واریانت خاصی از ژن تنظیمی فاکتور ۴، سریع‌تر سفید می‌شود.

مهدیه وظیفه


نمایش دیدگاه ها (0)
دیدگاهتان را بنویسید