توانایی تخمین طول عمر زندگی یک فرد به پزشکان در برنامه ریزی فعالیت‌های درمانی کمک می‌کند. یک مطالعه جدید که نشانگرهای زیستی در خون است را اندازه می‌گیرد، به این نتیجه رسیده است که تخمین دقیق‌تر زمان مرگ افراد ممکن است.
همان طور که گفته شد، پزشکان می‌توانند مرگ فرد را در سال‌های آخر زندگی او با میزان دقت قابل قبولی پیش بینی کنند. با این حال، پیش بینی مرگ برای دوره‌های طولانی‌تر مانند ۵-۱۰ سال هنوز امکان پذیر نیست.
گروهی از دانشمندان که به تازگی مقاله‌ای را در ژورنال Nature Communicationshope منتشر کرده‌اند اکنون در مسیر توسعه یک ابزار پیش بینی کننده معتبر هستند.
آن‌ها معتقدند که یک آزمایش خون ممکن است روزی بتواند پیش بینی کند که آیا فرد می‌تواند ۵ یا ۱۰ سال دیگر زندگی کند یا خیر. پژوهشگران این مقاله توضیح می‌دهند که این کار به پزشکان در اتخاذ تصمیمات مهم درمانی کمک کننده است.
به عنوان مثال، آن‌ها می‌توانند تشخیص دهند که آیا یک فرد سال خورده سلامتی کافی لازم را برای جراحی دارد یا خیر. یا افرادی را که بیشتر به مداخله پزشکی نیاز دارند را شناسایی می‌کنند.
آزمایشاتی از این دست ممکن است مزایایی را نیز برای کارآزمایی‌های بالینی به همراه داشته باشند: دانشمندان می‌توانند چگونگی تأثیر مداخلات بر خطر مرگ و میر را کنترل کنند؛ بدون این که مجبور باشند تا آزمایشات را تا نقطه مرگ فرد پیش ببرند.
پیش بینی طول عمر
در حال حاضر پزشکان با استفاده از فشار خون و میزان کلسترول می‌توانند طول عمر حدودی فرد را تخمین بزنند. اما در افراد سال خورده این معیارها کمتر قابل استفاده هستند. برعکس، در افراد ۸۵ سال و بالاتر، فشار خون و سطح کلسترول بالاتر با خطر مرگ و میر کمتری مرتبط است.
دانشمندان دانشگاه برونل لندن در انگلستان و مرکز پزشکی دانشگاه لیدن در هلند تلاش کرده‌اند تا هرگونه بیومارکر خونی که ممکن است به رفع مشکل موجود کمک کند را شناسایی کنند.
مطالعه آن‌ها در نوع خود جزو بزرگترین مطالعات انجام شده است، و داده‌های مربوط به ۴۴۱۶۸ نفر در رنج سنی ۱۸تا ۱۰۹ سال را شامل می‌شود. در دوره پیگیری مطالعه، ۵۵۱۲ نفر از این افراد فوت نمودند.
این تیم در ابتدا مارکرهای متابولیکی مرتبط با مرگ و میر را شناسایی کردند. با استفاده از این اطلاعات، آن‌ها یک سیستم امتیاز دهی طراحی کردند تا زمان احتمالی مرگ فرد را پیش بینی کنند.
در مرحله بعدی، محققان قابلیت اطمینان سیستم امتیاز دهی را با یک مدل مبتنی بر فاکتورهای خطر استاندارد مقایسه کردند. برای انجام این کار، آن‌ها به مطالعه اطلاعات مربوط به ۷۶۰۳ نفر دیگر پرداختند که ۱۲۱۳ نفر از آن‌ها در طول پیگیری فوت کردند.
متابولیت‌های مربوط به مرگ و میر
محققان پس از کوتاه کردن تدریجی لیست طولانی متابولیت‌ها، بر روی ۱۴ بیومارکر تجاری که مستقلاً با مرگ و میر مرتبط بودند، تمرکز کردند.
غلظت بالای برخی از این ۱۴ بیومارکر از جمله هیستیدین، لوسین و والین با کاهش مرگ و میر همراه است.
برعکس، غلظت پایین برخی دیگر از نشانگرهای زیستی مانند گلوکز، لاکتات و فنیل آلانین با افزایش مرگ و میر همراه است.
دانشمندان نشان دادند كه تركیبی از نشانگرهای زیستی می‌توانند مرگ و میر را به میزان یکسان در مردان و زنان پیش بینی كند. آن‌ها همچنین یافته‌های خود را در چندین گروه سنی آزمایش کردند و نتیجه گرفتند که تمامی ۱۴ نشانگر زیستی ارتباط مستقیمی با مرگ و میر در تمام اقشار دارند.
نشانگرهای زیستی شناخته شده در طیف گسترده‌ای از فرآیندهای بدن از جمله تعادل مایعات و التهاب دخیل هستند. همچنین دانشمندان پیش از این، در مطالعات انجام شده قبلی ارتباط اکثر این بیومارکرها را با خطر مرگ و میر کشف کرده بودند.
اما برای اولین بار از قدرت پیش بینی کننده ترکیب این نشانگرها با هم به صورت یک مدل واحد سخن گفتند.
این مطالعه تنها یک قدم به سوی طی مسیری است که می‌تواند به آزمایش خون قابل استفاده منتهی شود. با این حال، نویسندگان مطالعه اذعان دارند امتیاز مبتنی بر این ۱۴ نشانگر زیستی و جنسیت فرد در مقایسه با نمره‌ای که با توجه به عوامل خطر تعریف می‌شود، پیش بینی خطرات ممکن را آسان‌تر می‌کند.
مسیری طولانی در پیش روست.
نویسندگان محدودیت‌های خاصی برای مطالعه خود داشتند. به عنوان مثال، آن‌ها تنها قادر به تجزیه و تحلیل هزاران متابولیت موجود در سرم انسانی بودند.
نویسندگان پیش بینی می‌کنند که تجزیه و تحلیل متابولیت‌های بیشتر در آینده، منجر به شناسایی بسیاری از نشانگرهای زیستی مرتبط با مرگ و میر شده و از این رو، پیش بینی خطرات احتمالی ساده‌تر خواهد بود.
امید است در آینده بتوانیم بیومارکرهایی قابل اصلاح را شناسایی کنیم و به این ترتیب با کمک به افراد از طریق بهبود سبک زندگیشان یا مصرف داروها، خطر مرگ و میر را پیش از وخامت وضعیت سلامتی آن‌ها بهبود بخشیم.
نویسنده مطالعه، دکتر Fotios Drenos
اگرچه این آزمایش طراحی شده برای استفاده عموم مردم مناسب نخواهد بود، اما در نهایت می‌تواند به همان روشی که آزمایش ژنتیک طی کرد، تغییر پیدا کرده و وارد عرصه‌ی عمومی شود.
شاید در آینده “چه میزان عمر خواهم کرد؟” بی معنی شده و جای خود را به پرسش “آیا می‌خوام طول عمر خود را بدانم؟” دهد.
