تحقیقات جدید در موش‌ها نشان می‌دهد که تغییر یک باکتری ناسالم به نوع سالم، می‌تواند بیماری مزمن را از طریق بهبود کلسترول دفع کند.
دانشمندان با استفاده از پپتیدها، یک باکتری ناسالم روده را به نوع سالم تبدیل کرده‌اند که باعث کمک به کاهش کلسترول می‌شود. به گفته‌ی آن‌ها، این امر می‌تواند به از بین بردن برخی بیماری‌ها کمک کند.
آن‌ها یافته‌های خود را در همایشAmerican Chemical Society Fall 2019 National Meeting & Exposition که در San Diego برگزار شد، ارائه دادند.
محققان نوع خاصی از مولکول و نحوه تعامل آن با باکتری‌های روده را بررسی کردند.
پروفسور محمد رضا قدیری (از موسسه‌ی تحقیقاتی Scripps در La Jolla) و تیم پژوهشی قادر بودند باکتری‌های روده را به نحوی تغییر دهند که به طور موثری بر سطوح کلسترول اثر بگذارد؛ به ویژه در موش‌هایی که در اثر خوردن رژیم پر چرب، مستعد تشکیل پلاک‌های شریانی بودند.
پپتیدها و باکتری‌های روده
پروفسور قدیری و همکاران از موش‌هایی استفاده کردند که گیرنده‌ی LDL ندارند؛ این موش‌ها استاندارد طلایی برای مطالعه‌ی استاتین‌ها هستند. استاتین‌ها داروهایی هستند که کلسترول را در انسان کاهش می‌دهند.
مولکول‌هایی که دانشمندان از آن‌ها استفاده کردند، پپتیدهای خودمونتاژ چرخه‌ای D (پپتیدهای L آلفا) نام داشتند. پروفسور قدیری این مولکول‌ها را برای کشتن باکتری‌های مضر، در آزمایشگاه طراحی کرده بود.
پپتیدها واحدهای سازنده‌ی پروتئین‌ها هستند؛ ولی پپتیدهای خودمونتاژ چرخه‌ای D (پپتیدهای L آلفا)، هیچ جا در طبیعت ساخته نمی‌شوند. هم‌چنین محققان آن‌ها را برای ایجاد تعاملی خاص با روش‌های مختلف با انواع مختلف باکتری‌ها تهیه کردند.
پروفسور قدیری می‌گوید:
فرضیه‌ی ما این است که به جای کشتن باکتری‌ها، اگر بتوانیم به طور انتخابی رشد برخی گونه‌های خاص باکتریایی را در روده با استفاده از این پپتیدها تغییر دهیم، باکتری‌های مفید بیشتری می‌توانند برای پر کردن برآمدگی‌های روده رشد کنند و روده مجددا می‌تواند به یک روده‌ی سالم بازسازی شود.
او اضافه می‌کند:
تئوری ما این بود که این فرآیند می‌تواند از شروع یا پیشرفت بیماری‌های مزمن خاصی جلوگیری کند.
نتایج خوب حاصل از پپتیدها
برای ایجاد پپتیدهای مناسب، دانشمندان یک آزمایش غربالگری دسته جمعی طراحی کردند و پس از آزمایش پپتیدها در یک مدل میکروبیوم موشی در آزمایشگاه، دو تا از بهترین پپتیدها را انتخاب کردند.
این مطالعه شامل ۳ گروه از موش‌ها بود:
- یک گروه رژیم کم چرب دریافت کرد.
- یک گروه رژیم معمول غربی (پر چرب) دریافت کرد.
- یک گروه رژیم غربی را همراه با یکی از دو پپتید نام برده شده در بالا دریافت کرد.
تیم پژوهشی باکتری‌های روده را از نمونه‌های مدفوع هر سه گروه از موش‌ها، قبل و بعد از مداخله‌ی رژیمی، به ترتیب مرتب کرد. هم‌چنین محققان، شریان‌های موش‌ها را از لحاظ تشکیل پلاک مورد آزمایش قرار دادند و میزان مولکول‌هایی را که بر متابولیزم، التهاب و خود سیستم ایمنی اثر می‌گذارند، اندازه گرفتند.
پروفسور قدیری و تیم پژوهشی دریافتند که پپتیدها تغییر چشمگیری در سلامت شریانی موش‌ها ایجاد کردند.
موش‌هایی که رژیم غربی را همراه با پپتیدهای ما دریافت کردند در مقایسه با موش‌هایی که رژیم غربی را بدون پپتیدها خوردند، ۵۰ درصد کاهش در میزان کلسترول کل پلاسما داشتند و هیچ پلاک قابل توجهی در شریان‌های آن‌ها وجود نداشت.
پروفسور محمد رضا قدیری
هم‌چنین ما شاهد کاهش سطح مولکول‌های افزاینده‌ی التهاب و سطوح متعادل متابولیت‌های مرتبط با بیماری بودیم. این موش‌ها مشابه کسانی بودند که رژیم کم چرب داشتند.
کاربردهای احتمالی در انسان‌ها
در مورد مکانیسم‌های احتمالی این یافته‌ها، پروفسور قدیری توضیح می‌دهد که ممکن است علت این امر، نحوه‌ی تأثیر ژن‌ها بر اسیدهای صفراوی باشد که می‌تواند بر متابولیسم کلسترول تأثیر بگذارد. ژن‌هایی که بر آترواسکلروز (یک فرآیند التهابی) تاثیر می‌گذارند نیز می‌توانند جز این دسته از ژن‌ها باشند.
این مطالعه شامل موش‌ها بود؛ اما می‌تواند گامی مهم برای کمک به تغییر باکتری‌های روده در انسان، با وجود رژیم غذایی متنوع باشد.
این مطالعه که به جنبه‌های خاصی از بیماری قلبی-عروقی پرداخته است، به بررسی ارتباط بین کلسترول پلاسمای خون و ایجاد آترواسکلروز نیز پرداخته است.
پروفسور قدیری خاطر نشان می‌کند:
این اولین باری است که کسی نشان داده است مولکول‌هایی وجود دارد که باکتری‌های روده را به صورت هدفمند بازسازی کرده و یک روده ناسالم را به یک روده‌ی سالم‌تر تبدیل می‌کند.
این مطالعه امکانات درمانی روشنی را فراهم می‌کند. ما می‌توانیم باکتری‌های روده افراد را به ترتیب مرتب کنیم و در نهایت روش‌های درمانی ایجاد کنیم.
پروفسور محمد رضا قدیری
