یک مطالعهی جدید به این دیدگاه پرداخته است که چگونه ایمونوتراپی سرطان برای درمان تومورهای مغزی، میتواند مستقیما به مغز برسد.
این مطالعه نشان داده است که نوعی نانو ایمونوتراپی، سد خونی-مغزی را در موشهای آزمایشگاهی طی کرده است و یک پاسخ ایمنی موضعی در بافتهای مغزی اطراف تومورها القا کرده است. در پی آن، تکثیر سلولهای توموری متوقف شد و نرخ بقای حاصل از سرطان افزایش یافت.
این مطالعه در مجلهی peer-reviewed با دسترسی آزاد Nature Communications چاپ شده است.
Julia Ljubimova (پزشک، دارای مدرک PhD، نویسندهی ارشد مطالعه، پروفسور جراحی اعصاب و علوم بیوشیمی در Cedars-Sinai) میگوید:
برای بیماران مبتلا به گلیوبلاستوما (شایعترین و همچنین کشندهترین فرم سرطان مغز)، درمانهای ایمونوتراپی همچون این، میتواند کلید بقای طولانیتر باشد.
Ljubimova میگوید:
این مطالعه، نتیجهای امیدوارکننده و هیجانانگیز را نشان داد. روشهای اثبات شدهی بالینی فعلی برای ایمونوتراپی سرطان مغز، اطمینان حاصل نمیکند که داروها از سد خونی-مغزی عبور کنند. اگرچه یافتههای ما در انسانها حاصل نشده است، ولی ما را به طراحی دارویی نزدیک میکند که با تجویز منظم به طور موثر، به تومورهای مغزی حمله میکند.
بهرهبرداری از قدرت سیستم ایمنی خود بدن برای حمله به تومورها، ایدهای است که برای دههها محققان را به خود جلب کرده است. دانشمندان راههایی را مطالعه کردهاند تا سیستم ایمنی را وادار کنند به همان شیوه که به یک ویروس حمله میکند، به تومورها حمله کند.
در عین امیدوارکننده بودن، این ایده یک سری چالشهای اساسی دارد؛ به ویژه زمانی که قرار است برای تومورهای مغزی به کار رود. محیط مغز ممکن است برای نفوذ داروها یا سایر درمانها، دشوار باشد. سد خونی-مغزی میتواند از ورود داروهای بالقوهی نجاتبخش جلوگیری کند؛ بدن به طور طبیعی برای مسدود کردن سموم و سایر مواد مضر در جریان خون به سمت مغز، از سدخونی-مغزی استفاده میکند.
به علاوه، به نظر میرسد تومورهای مغزی اثر سرکوب کردن پاسخهای ایمنی موضعی خود را داشته باشند.
Ljubimova میگوید:
تومورها، نگهبانهای ایمونولوژیکی از جمله سلولهای تنظیمی Treg و ماکروفاژهای خاص را جمعآوری میکنند؛ این سلولها باعث مسدود شدن سلولهای ایمنی ضد سرطان بدن میشوند و در نتیجه از تومور در برابر حمله محافظت میکنند.
برای فعال کردن سلولهای ایمنی کشندهی تومور، محققان باید راهی را برای توقف یا غیرفعال کردن Treg های محافظتکنندهی تومور و ماکروفاژها بیابند.
استفاده از سایر داروهای ایمونوتراپی در ایجاد پاسخ ایمنی در کل بدن موفقیتآمیز بوده است که میتواند باعث آهسته کردن رشد تومورها و طولانی کردن عمر بیماران شود؛ اما این دارو یکی از اولینها در نوع خود است که میتواند سیستم ایمنی را هم در کل بدن و هم به صورت موضعی در اطراف تومور، در موشهای آزمایشگاهی فعال کند.
داروی ایمونوتراپی آزمایششده در این مطالعه، از طریق رساندن مهارکنندههای نقاط بازرسی به مغز عمل میکند؛ مهارکنندههای نقاط بازرسی نوعی داروی آنتیبادی هستند که میتوانند Treg ها و ماکروفاژها را مسدود کنند. در نتیجه دیگر تومور نمیتواند از این سلولها برای مسدود کردن سلولهای ایمنی کشندهی تومور استفاده کند.
این مهارکنندههای نقاط بازرسی با یک پلیمر زیست تخریبپذیر، به یک پروتئین یا پپتید متصل شدهاند. این طراحی باعث میشود دارو بتواند از سد خونی-مغزی عبور کند.
Ljubimova میگوید:
مهارکنندههای نقاط بازرسی میتوانند Treg ها و ماکروفاژها را مسدود کنند؛ در نتیجه به سلولهای ایمنی موضعی اجازهی فعال شدن میدهند تا عمل مبارزه با تومور را انجام دهند.
با مسدود شدن سلولهای محافظتکنندهی تومور، سلولهای ایمنی از جمله لنفوسیتهای cytotoxic و سلولهای میکروگلیال میتوانند به سلولهای سرطانی حمله و آنها را تخریب کنند.
Ljubimova میگوید:
دارورسانی مانعی بزرگ برای درمان بیماریهای دستگاه عصبی مرکزی، از جمله بیماریهای مغز است.
افق درمانی سرطان مغز در حال شفاف شدن است. ما امیدواریم با رساندن داروهای نسل جدید چند کاره از سد خونی-مغزی، بتوانیم درمانهای جدیدی برای بسیاری از بیماریهای عصبی کشف کنیم.
او میگوید قبل از امتحان کردن این دارو در انسان، آزمایشهای بیشتری باید انجام شود.