بر اساس نتایج تحقیقاتی یک تیم بین‌الملی، اصلاح مولکول‌هایی که اساسا برای درمان بیماری پوستی پسوریازیس ساخته شده‌اند، می‌تواند منجر به تولید دارویی جدید و موثر علیه مالاریا شود. تیم پژوهشی، دسته‌ای از مولکول‌ها به نام پنتوتنامیدها را اصلاح کرد تا پایداری آن‌ها را در انسان افزایش دهد.
ترکیبات جدید، از همانندسازی انگل مالاریا در افراد آلوده و انتقال آن به پشه‌ها جلوگیری می‌کنند و در برابر انگل‌های مالاریای مقاوم به داروهای کنونی، موثر هستند.
مقاله‌ای در مورد این دسته‌ی جدید از پنتوتنامیدهای اصلاح‌شده به صورت آنلاین در مجله‌ی Science Translational Medicine در دسترس است.
مالاریا یک نگرانی عمده در سلامت و بهداشت عمومی است که سالانه باعث ۲۱۶ میلیون مورد ابتلا به بیماری و ۴۰۰ هزار مورد مرگ و میر می‌شود. کشنده‌ترین فرم بیماری توسط انگل Plasmodium falciparum ایجاد می‌شود که از طریق نیش پشه‌های آنوفل آلوده به انسان منتقل می‌شود.
از آنجا که بسیاری از انگل‌های Plasmodium در برابر رایج‌ترین داروهای مورد استفاده مقاومت نشان داده‌اند، نیاز مبرم به گزینه‌های درمانی مؤثر و جدید وجود دارد.
Manuel Llinás، پروفسور بیوشیمی، بیولوژی مولکولی و شیمی در Penn State که یکی از نویسندگان مطالعه است، می‌گوید:
ما مدت‌هاست که می‌دانیم پنتوتنامیدها در برابر انگل مالاریا بسیار قدرتمند هستند. اما این مولکول‌ها در مایعات بیولوژیکی بدن ناپایدار می‌شوند؛ زیرا آنزیمی قبل از شروع عمل این مولکلول‌ها، آن‌ها را برش می‌دهد.
تیم همکاران ما به سرپرستی Koen Dechering (از مرکز علوم سلامت TropIQ) و Joost Schalkwijk (از مرکز پزشکی دانشگاه Radboud در هلند) دریافت که تغییر پیوندی شیمیایی در یک مولکول پنتوتنامید، از این برش جلوگیری می‌کند و آن را برای استفاده به عنوان یک داروی جدید ضدمالاریا پایدار می‌کند.
تیم پژوهشی دریافت که مولکول‌های پنتوتنامید اصلاح‌شده، نه تنها با رشد غیرجنسی انگل مالاریا در خون انسان مداخله می‌کنند، بلکه باعث جلوگیری از انتقال فرم جنسی انگل از خون انسان به پشه‌ها می‌شوند.
Llinás می‌گوید:
هم‌چنین با جلوگیری از انتقال انگل‌های مالاریا از افراد آلوده به پشه‌ها، این پنتوتنامیدها می‌توانند باعث کاهش احتمال آلوده بودن پشه‌ها برای سایر افراد شوند.
امروزه به طور گسترده‌ای این عقیده پذیرفته شده است که نسل بعدی داروهای ضدمالاریا، باید انگل را در مراحل مختلفی مورد هدف قرار دهند تا بیماری را در افراد آلوده درمان کنند و هم‌چنین از گسترش آن به سایر افراد جلوگیری کنند.
Llinás و Erik Allman، محققان فوق دکتری در Penn State هم‌زمان با این مطالعه، بررسی کردند که دقیقا چگونه ۴ تا از قدرتمندترین مولکول‌ها در این دسته از ترکیبات، باعث مرگ انگل مالاریا می‌شوند.
به ویژه، آن‌ها بررسی کردند که چگونه این ترکیبات، متابولیزم انگل را در هنگام رشد در خون انسان تحت تاثیر قرار می‌دهند.
تیم پژوهشی کشف کرد از آن جایی که مولکول پنتوتنامید بسیار شبیه به ویتامین ضروری B5 است، به طور اشتباه توسط انگل جذب و متابولیزه می‌شود. این فرآیند منجر به تولید آنالوگ‌های مولکولی یا آنتی‌متابولیت‌ها می‌شود. این مولکول‌ها تولید استیل CoA را در انگل کاهش می‌دهد؛ استیل CoA ترکیبی حیاتی برای بقای انگل است.
Dechering می‌گوید:
این مولکول، مکانیزم عملی دارد که قبلا مورد استفاده قرار نگرفته است. این بدان معناست که هنوز هیچ مقاومتی در برابر این دارو وجود ندارد و دارو در برابر بسیاری از اشکال مالاریا موثر است.
از آن جایی که مقاومت انگل به داروهای مالاریا یک مشکل اساسی در سراسر جهان است، هم‌اکنون ما به موفقیتی بسیار نزدیک در این راستا دست یافته‌ایم.
Llinás می‌گوید:
پنتوتنامیدها شیمی ساده‌ای دارند؛ بنابراین تولید آن‌ها راحت و ارزان است.
اکنون ما نحوه‌ی عمل آن‌ها را می‌دانیم که تا قبل از ورود به عرصه‌ی توسعه‌ی دارو، با آن آشنا نبودیم. این امر باعث می‌شود پنتوتنامیدها، کاندیدهایی عالی برای توسعه‌ی بیشتر و کارآزمایی‌های بالینی نهایی باشند.
