سل و HIV، دو تا از کشندهترین بیماریهای عفونی جهان هستند که در صورت بروز همزمان در یک فرد، اثرات بدتری دارند. امروزه، محققان موسسهی تحقیقاتی بیوشیمی تگزاس، مکانیم مهم این مسالهی برجسته را بیان کردهاند.
کشف آنها میتواند منجر به شکل جدیدی از درمان برای افراد در معرض خطر شود. نتایج آنها در مجلهی Journal of Clinical Investigation (یک ژورنال سطح بالا در زمینهی پیشرفتهای مهم بیوشیمی) به چاپ رسیده است.
پروفسور Deepak Kaushal، مدیر مرکز تحقیقات Southwest National Primate میگوید:
ما از میزان شفافیت دادههای خود کمی شگفتزده شدیم.
من واقعاً بسیار هیجان زدهام که در حال تلاش برای به کار بردن روشهای مختلف درمانی بر روی میمونهای آلوده به این دو عفونت هستم.
جامعهی علمی از مدتها پیش فرض کرده است دلیل این که افراد مبتلا به HIV به احتمال بیشتری به سل مبتلا میشوند، نقص در سلولهایی ایمنی به نام CD4+ است. با این حال تیم پژوهشی دکتر Kaushal توانستند نشان دهند که سایر اثرات ویروسی ناشی از این عفونت، در این فرآیند نقشی اساسی دارد.
محققان با کار بر روی ۴۰ میمون از گونهی rhesus macaques مشخص کردند که فعالسازی مزمن و اختصاصی سیستم ایمنی ریهها، مسئول پیشرفت بیماری سل است.
فعالسازی مزمن سیستم ایمنی، اختلالی در مسیرهای ایمنی است که باعث تولید مولکولهایی از جمله سایتوکاینها و کموکاینها میشود. این مولکولها باعث مبارزه با عومل بیماریزا از جمله باکتریها، ویروسها و قارچها میشوند.
دکتر Kaushal از یک آنالوگ استفاده کرد تا بیان کند این اختلال ایجاد شده توسط عفونت HIV، با بدن چه میکند؟
او میگوید:
این وضعیت شبیه این است که تمام شیرهای آب خانهی شما دائما در حال انفجار کامل است؛ در نتیجه مقدار زیادی آب از دست میدهید. در این اختلال، تمام سایتوکاینها و کموکاینها دائما در بالاترین سطح خود تولید میشوند؛ در نتیجه توانایی بدن برای مبارزه با سایر عفونتها مختل میشود.
حتی با وجود استاندارد طلایی درمان ضدرتروویروسی (ART) برای بیماران مبتلا به HIV، فعالسازی مزمن سیستم ایمنی همچنان ادامه دارد.
دکتر Kaushal میگوید مطالعهی او نشان میدهد که :
ما باید رویکردهایی را ایجاد کنیم تا فعالسازی مزمن سیستم ایمنی را مورد هدف قرار دهیم.
شاید با دارویی که یک درمان اضافی در کنار ART باشد.
دکتر Kaushal میگوید مفاهیم روش درمانی جدید، بسیار زیاد است. حدود یک چهارم جمعیت جهان آلوده به سل هستند. در بیشتر مواقع، بیماری باکتریایی به صورت نهفته باقی میماند. در غیر این صورت، افراد سالم مبتلا به سل نهفته، تنها به احتمال %۵ به پیشرفت سل مبتلا میشوند. در بیماران مبتلا به HIV یا ایدز، خطر پیشرفت سل ۱۰ برابر (%۵۰) افزایش مییابد.
عفونتهای سل و HIV به عنوان یک سندمیک جهانی در نظر گرفته میشوند؛ به این معنی که این دو بیماری، به صورت پاندمیک (جهانی) افراد را در سراسر جهان آلوده میکنند و هر بیماری باعث گسترش دیگری میشود.
به گفتهی دکتر Kaushal در بخشهایی از جنوب صحرای آفریقا، نرخ ابتلای همزمان به سل و HIV به طور نجومی بالاست. این گفته با استناد به آماری است که نشان میدهد این نرخ، ۱۰۰ برابر بالاتر از سایر نقاط جهان است.
این کشف، ۱۲ سال در حال آزمایش بود و با ساخت یک مدل ابتدایی غیرانسانی برای دو عفونت سل و HIV ایجاد شد. دکتر Kaushal میگوید امیدوار است که رویکردهای درمانی جدید تا یک دههی آینده به بالین برسد.