استفراغ خونی (هماتمزیس) به مقادیر قابل‌توجهی خون در استفراغ اطلاق می‌شود. رگه‌های خونی که در آب دهان دیده می‌شود شاید از دندان، دهان یا گلو باشد و معمولاً مشمول استفراغ خونی نمی‌شود. خون در استفراغ شاید قرمز روشن باشد، همچنین احتمال دارد مانند دانه‌های قهوه سیاه یا قهوه‌ای تیره باشد.
خون بلعیده‌شده از خون‌ریزی بینی یا سرفه‌های قوی، شاید موجب استفراغ خونی شوند ولی معمولاً اینگونه است که استفراغ خونی مربوط به مشکلات جدی‌تریست و نیاز به مراقبت پزشکی فوری دارد. خون‌ریزی در مجرای گوارشی فوقانی (دهان، مری، معده و قسمت بالایی روده) به موجب زخم معده یا عروق پاره‌شده، دلیلی شایع برای استفراغ خونی است.
اگر استفراغ خونی باعث سرگیجه پس از ایستادن، تنفس سریع و سطحی یا دیگر علائم شوک شود، با اورژانس تماس بگیرید.
دلایل
- نارسایی حاد کبدی
- ناهنجاری مصرف الکل
- آسپرین
- تومورهای خوش‌خیم در معده یا مری
- سیروز (بافت زخم (اسکار) در کبد)
- نواقص در عروق خونی مجری گوارشی
- Dieulafoy’s lesion (برآمدگی شریان در سرتاسر دیواره‌ی شکمی)
- دئودنیت (التهاب در قسمت ابتدائی روده‌ی باریک)
- سرطان مری
- واریس‌های مری (وریدهای بزرگ‌شده در مری)
- التهاب در مری
- فرسایش معده‌ای (تجزیه‌ی بافت پوشاننده‌ی معده)
- واریس‌های معده‌ای (وریدهای بزرگ‌شده در معده)
- گاستریت (التهاب معده)
- پارگی Mallory-Weiss (پارگی مری در ارتباط با فشارهای وارده توسط استفراغ یا سرفه)
- ضدالتهاب‌های غیراستروئیدی
- سرطان پانکراس
- پانکراتیت (التهاب پانکراس)
- زخم معده
- فشار خون بالا در ورید پورت
- استفراغ طولانی‌مدت یا شدید
- سرطان معده
در نوزادن و کودکان، استفراغ خونی شاید نتیجه‌ی موارد زیر باشد:
- نواقص هنگام تولد
- ناهنجاری‌های انعقاد خون
- آلرژی نسبت به شیر
- خون بلعیده‌شده مثلاً از بینی
- شیء بلعیده‌شده
- نقص ویتامین K
زمان مراجعه به پزشک
اگر استفراغ خونی علائم و نشانه‌های شوک را نشان داد، با اورژانس تماس بگیرید. علائمی مثل:
- تنفس سریع و سطحی
- سرگیجه یا پس از برخاستن
- بینایی تار
- غش کردن
- گیجی
- حالت تهوع
- پوست سرد و رنگ‌پریده
- برون‌ده کم ادرار
مراجعه‌ی سریع پیش متخصص در این مورد بسیار مهم است؛ چون تشخیص علت و جلوگیری از هدررفت بیشتر خون و دیگر عوارض که شامل مرگ هم می‌شود، مهم می‌باشد.
