سقط جنین در سه ماهه اول بارداری نسبتاً شایع بوده و در حدود ۱۰ درصد از بارداری‌های تشخیص داده شده رخ میدهد. در برخی موارد سقط میتواند حتی قبل از آگاهی شما از بارداری اتفاق بیفتد. در صورت رخداد این شرایط، ممکن است شما متوجه هیچ چیز متفاوتی با دوره قاعدگی عادی خود نشوید. هرچه زمان بیشتری از حاملگی شما گذشته باشد، احتمال اینکه سقط مانند دوره قاعدگی معمولی احساس شود، کمتر می‌شود. برای کسب آگاهی بیشتر در رابطه با سقط زودرس از جمله علائم مشخص برای مراقبت و زمان مراجعه به پزشک ادامه‌ی مطلب را بخوانید.
نکاتی برای تشخیص
شایع ترین علائم سقط زودرس، گرفتگی‌های عضلانی و خون ریزی می‌باشد.
البته خون ریزی‌های اندک و لکه بینی در اوایل بارداری همواره نشانه سقط نیست. در صورت مشاهده‌ی این مورد به دنبال سایر علائم غیرطبیعی بگردید.
سایر علائم سقط جنین
- گرفتگی‌هایی در ناحیه شکمی و کمر ( که می تواند مشابه گرفتگی‌های دوران قاعدگی شروع شود اما درد اغلب با گذشت زمان وخیم‌تر می‌شود)
- حالت تهوع
- اسهال
- دفع مایعات، لخته‌های خون بزرگ تر از حد نرمال و بافت از واژن
زمان بندی
سقط میتواند در هر زمانی پس از لقاح رخ دهد. اگر از بارداری خود اطلاع نداشته باشید سقط جنین به آسانی با قاعدگی اشتباه گرفته می‌شود.
قاعدگی و سقط جنین هر دو می‌توانند موجب خون ریزی شدید شوند.
پس از هفته هشتم بارداری و بعدتر، احتمال اشتباه گرفته شدن سقط با قاعدگی کمتر می‌شود.
مدت زمان
شما مطمعنا از شدت و مدت زمان یک دوره قاعدگی معمولی خود مطلع‌اید.
شدت خون ریزی در سقط جنین بیشتر است و مدت زمان خون ریزی در سقط از دوره قاعدگی بیشتر است.
در هنگامی که دهانه رحم شروع به باز شدن می‌کند، ممکن است گرفتگی هایی که دردناک تر از گرفتگی های یک قاعدگی معمولی هستند، رخ دهند.
مشخصات
خون ریزی ناشی از سقط میتواند به رنگ قهوه‌ای و شبیه تفاله‌های قهوه ظاهر شود یا میتواند صورتی تا قرمز روشن باشد.
میزان خون ریزی میتواند بین کم یا زیاد متغیر باشد یا حتی به طور موقت متوقف شده و دوباره شروع شود.
اگر سقط قبل از هفته هشتم بارداری اتفاق بیفتد، شدت خون ریزی اغلب مانند یک دوره قاعدگی سنگین به نظر می‌رسد. اما بعد از آن ممکن است شما متوجه دفع بافت جنینی یا جفتی شوید.
محصولات بهداشتی دوران قاعدگی
خونریزی‌های سنگین، ظهور تکه ای از بافت یا لخته‌های خون بزرگ در محصولات بهداشتی دوران قاعدگی میتواند بیانگر این باشد که خونریزی شما فراتر از یک قاعدگی سنگین است.
اگر تامپون یا پد بهداشتی خود را هر ساعت و برای بیشتر از دو ساعت متوالی تعویض می‌کنید به پزشک مراجعه کنید.
چه زمانی باید به پزشک یا سایر ارائه‌دهندگان خدمات بهداشتی مراقبتی مراجعه کرد؟
در صورتی که فرد با درد ناگهانی یا خونریزی بیش از حد مواجه شود حتما باید با پزشک یا سایر ارائه دهنده‌های خدمات بهداشتی تماس بگیرید.
این علائم ممکن است ناشی از حاملگی خارج از رحم نیز باشد. این اتفاق زمانی رخ میدهد که تخمک بارور شده در خارج از رحم، معمولا در لوله فالوپ، لانه گزینی کند که یک مورد اورژانسی است.
در صورت تجربه خون ریزی همراه با موارد زیر باید با پزشک تماس بگیرید:
- مخاط
- بافت
- لخته‌های خون
- احساسی شبیه انقباضات رحمی یا درد زایمان
اگر اطمینان داشتید که دچار سقط جنین شده‌اید، حتما سوالات زیر را از پزشک خود بپرسید
- آیا باید نمونه‌ی خون یا بافت جمع‌آوری کنم؟(این مورد همیشه نیاز نیست.)
- آیاباید به اورژانس مراجعه کرده و تحت معاینه تخصصی قرار بگیرم؟
- آیا میتوانم خودم رانندگی کنم یا مخالف آن هستید؟
چه انتظاری از معیانه شما می‌رود؟
اگر به طور حتمی مشخص شود که سقط جنین داشته اید، پزشک معاینه فیزیکی انجام میدهد.
اطمینان حاصل کنید که تمام علائم خود را به پزشک گفته‌اید از جمله میزان:
- خون ریزی
- لخته شدن
- درد
- هرگونه بافتی که ممکن است خارج شود
آزمایش ها ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- سونوگرافی باهدف بررسی رحم برای علائم جنین و ضربان قلب
- آزمایش خون برای بررسی هورمون HCG، فاکتوری که نشان دهنده بارداری است.
اگر سقط رخ داده باشد:
هیچ راهی برای توقف فرآیند سقط جنین هنگام رخ دادن آن وجود ندارد. وقتی پزشک شما تشخیص سقط جنین برایتان بدهد، در ادامه موارد زیر را چک خواهد کرد:
- علائم عفونت
- خونریزی غیرقابل کنترل
- بافتی که ممکن است در رحم شما باقی مانده باشد
ممکن است دو هفته یا بیشتر طول بکشد تا بافت به طور کامل و به شکل طبیعی خارج شود. پزشک الگوهای خون ریزی معمول مورد انتظار را برایتان شرح میدهد. اگر خونریزی شدید چند روزه یا هر کدام از علائم عفونت در شما مشاهده شود، احتمال نیاز به درمان پزشکی وجود دارد.
اگر پزشک معالج شما از پاک شدن رحم از تمام بافت‌های بارداری اطمینان نداشته باشد از سونوگرافی برای تایید استفاده خواهد کرد.
پزشک میتواند داروهایی مانند میزوپروستول تجویز کند تا با افزایش انقباضات رحمی به خروج بافت کمک کند. حین دفع خون و بافت شما انقباضات و خونریزی را حس خواهید کرد.
اغلب در افراد با گذشت ۲۴ ساعت از مصرف دارو بافت‌ها دفع می‌شود. در سایر افراد ممکن است خروج کامل چند روز طول بکشد. در هر صورت به بستری در بیمارستان نیازی نیست.
دکتر شما می تواند برای کمک به تسکین علائم، داروهای ضد درد تجویز کند.
اگرخون شما از نوع Rh منفی باشد، نیاز به تزریق Rh ایمونوگلوبولین دارید. که میتواند به جلوگیری از عوارض در حاملگی آینده کمک کند.
همچنین تعدادی روش جراحی برای حذف بافت وجود دارد که شامل:
- آسپیراسیون با وکیوم. پزشک لوله نازکی که حاوی یک دستگاه مکش است را به رحم وارد می کند. این عمل میتواند همراه با بیهوشی موضعی در مطب پزشک انجام شود.
- انحلال و کورتاژ (D&C). پزشک دهانه رحم را باز کرده و سپس با استفاده از ابزاری به نام کورت لایه داخلی رحم را می تراشد. این عمل در مرکز جراحی یا اتاق عمل به صورت عمل سرپایی انجام می‌شود. بیهوشی عمومی یا موضعی می تواند مورد استفاده قرار گیرد.
هر دو ابن روش‌های درمانی به خوبی مورد مطالعه قرار گرفته و ایمن شناخته شده اند و دارای خطر عوارض جدی پایینی می‌باشند.
کشف علت
در صورت تجربه سقط جنین باید بدانید که شما تقصیری نداشته اید. در بسیاری از موارد پزشکان نمی‌توانند علت سقط را تشخیص دهند.
در اینجا مواردی را که می توانند در سقط دخیل باشند را مطرح می کنیم:
سقط جنین در سه ماهه اول بارداری
بیش از ۸۰ درصد از سقط جنین ها در سه ماهه اول بارداری رخ می دهد.
اگر سقط در پنج هفته اول پس از لقاح رخ دهد، بارداری شیمیایی نامیده می‌شود. این اتفاق آنچنان زود رخ می دهد که به احتمال زیاد از بارداری خود بی اطلاع خواهید بود. هرچند که ممکن است قاعدگی فرد از حد معمول سنگین تر به نظر برسد اما احتمالا سایر نشانه‌های قابل توجه سقط وجود نخواهد داشت.
سقط جنین‌هایی که در سه ماهه اول بارداری رخ می‌دهند معمولا با ناهنجاری‌های کروموزومی که با رشد طبیعی تداخل ایجاد می کنند مرتبط است. کروموزوم‌های اضافی یا کمتر از نرمال مسئول ۵۰ درصد از سقط‌ها می‌باشد.
گاهی به سادگی، تخمک لقاح یافته به جنین نمو پیدا نمی کند.(حاملگی پوچ)
آگاهی از این موضوع که برقراری رابطه جنسی، ورزش کردن، ویار و مصرف قبلی قرص‌های جلوگیری باعث سقط جنین نمی شود میتواند کمک کننده باشد. حتی افتادن تصادفی نیز لزوما منجر به سقط نمی‌شود.
با توجه به گفته‌ی کالج آمریکایی متخصصین زنان زایمان و مامایی، استعمال دخانیات و مصرف الکل در سه ماهه اول بارداری ممکن است منجر به افزایش خطر سقط جنین شود. اما نتایج مطالعات در این رابطه ضد و نقیض است.
همچنین لازم به ذکر است که مصرف کمتر از ۲۰۰ میلی گرم کافئین در هر روز تاثیری بر افزایش خطر سقط جنین ندارد.
برخی از مواردی که خطر سقط زودرس جنین را افزایش می دهند عبارتند از:
- فیبروئید ها یا سایر ناهنجاری های رحم
- پرکاری تیروئید یا کم کاری تیروئید
- دیابت کنترل نشده
- مصرف کوکائین یا سایر مواد مخدر مشابه
سقط جنین در سه ماهه دوم
حدود ۲ تا ۳ درصد از سقط جنین ها در سه ماهه دوم بارداری رخ می دهند.
برخی از عواملی که خطر سقط را در این دوران افزایش می دهند:
- شرایطی که می توانند باعث لخته شدن خون شوند
- پره اکلامپسی اولیه یا اکلامپسی (مسمومیت بارداری)
- ناهنجاری های جنینی
- فیبروئید یا سایر ناهنجاری های رحم
- عفونت رحم
- لوپوس
- سابقه عمل جراحی دهانه رحم
- تروما
- دیابت کنترل نشده
- پرکاری تیروئید یا کم کاری تیروئید
- فشار خون بالا
- مصرف کوکائین یا سایر مواد مخدر مشابه
سقط جنین طی سه ماهه سوم
به اتمام بارداری از شروع هفته ۲۰ ام بارداری و طی سه ماهه سوم، مرده زایی گفته می شود نه سقط.
به طور کلی خطر مرده زایی با با افزایش سن مادر، افزایش می یابد.
آگاهی از قدرت باروری در آینده
اگر شما تا به حال تجربه سقط جنین داشته اید به این معنی نیست که در آینده نیز حتما دوباره آن را تجربه خواهید کرد و همچنین به این معنی نیست که هرگز قادر نخواهید بود فرزندی داشته باشید.
اکثر افرادی که تجربه سقط داسته اند می‌توانند در آینده بارداری موفقی داشته باشند.
سقط جنین نباید تاثیری بر توانایی شما برای باردار شدن بگذارد. شما می‌توانید ظرف دو هفته پس از سقط جنین زودرس تخمک گذاری کرده و باردار شوید.
اگر تمایلی به بارداری دوباره ندارید، باید سریعا استفاده از روش های جلوگیری از بارداری را شروع کنید.
حدود یک درصد از افراد سقط جنین های مکرر دارند. اگر چندبار سقط جنین داشته اید پزشک آزمایش‌های خاصی را برایتان تجویز خواهد کرد.
حتی اگر سه سقط جنین پشت سر هم داشته اید، ۷۰ درصد احتمال دارد که حاملگی بعدی شما موفقیت آمیز باشد
در دوره بهبودی فیزیکی انتظار چه چیزی را باید داشت؟
توصیه‌ی پزشک شما به احتمال زیاد این خواهد بود که از رابطه جنسی، تامپون و دوش واژینال به مدت دو هفته اجتناب کنید. این موضوع میتواند از عفونت جلوگیری کند.
همچنین از شما خواهند خواست که بعد از دو هفته آزمایش بارداری بدهید. این مورد به آن ها کمک می کند، تعیین کنند که آیا سطح هورمون های شما به میزان نرمال بازگشته است یا خیر.
لازم به ذکر است در صورت بروز موارد زیرحتما با پزشک خود تماس بگیرید:
- خون ریزی سنگین تر از میزان مورد انتظار باشد یا متوجه شوید که خون به رنگ قرمز روشن باقی مانده است.
- بیشتر از دو عدد پد بزرگ را در هر یک ساعت استفاده کنید و این اتفاق بیشتر از دو ساعت ادامه داشته باشد.
- ترشحات بدبو داشته باشید
- حساسیت شکمی یا دردی شدید را تجربه کنید.
- گرفتگی های مداوم داشته باشید
- دچار تب و لرز شوید
در روز های اول ممکن است لخته های خون و بافت در حال خروج را مشاهده کنید. اما این موضوع باید با گذشت حدود یک هفته متوقف شود. حدود چهار تا هشت هفته طول می کشد تا قاعدگی منظم شما بازگردد.
فعالیت بدنی سبک پس از سقط جنین اولیه به طور معمول مشکلی ندارد اما قبل از آن حتما با پزشک خود مشورت کنید.
چگونه با سقط جنین کنار بیاییم
یک فرد ممکن است پس از سقط جنین، احساسات متفاوت زیادی را تجربه کند. برخی افراد احساس خشم، ناراحتی یا ناامیدی عمیقی می کنند. برخی دیگر ممکن است احساس راحتی یا رهایی کنند.
این احساسات ممکن است مربوط به این باشد که شما از بارداری خود اطلاع داشتید یا تلاشی برای داشتن بچه کرده بودید یا نه.
هم چنین بارداری و سقط جنین موجب تغییرات هورمونی می شوند که می تواند احساسات شما را تحت تاثیر قرار دهد.
هر نفر متفاوت است بنابراین هیچ راه صحیح واحدی برای پشت سر گذاشتن تجربه سقط جنین وجود ندارد. ممکن است مدتی طول بکشد تا بتوانید با همه چیز کنار بیایید.
ممکن است گفتگو با شریک خود، خانواده و دوستان درباره اتفاقات و وقایع، کمک کننده باشد.
هم چنین ممکن است گروه های حمایتی برای افرادی که تجربه سقط جنین داشته اند باشید برای شما جالب توجه باشد. گاهی گفتگو با افرادی که همان چیز ها را گذرانده اند می تواند کمک کننده باشد.
سخن کلی
سقط جنین تقصیر شما نیست.
بهبودی فیزیکی معمولا تا چند هفته زمان می‌برد. برای بهبود احساسی نیز هر کس مدت زمانی مخصوص به خود دارد.
نیازی نیست که خودتان را سرزنش کنید یا به خاطر دیگران وانمود کنید که با آن کنار آمده اید. در صورت احساس نیاز، به دنبال حمایت بودن واکنش عاقلانه ای است. شما در این اتفاق هرگز تنها نیستید.
