عفونت پروستات چیست؟
عفونت پروستات (پروستاتیت) هنگامی ایجاد می‌شود که پروستات و اطراف آن ملتهب شوند. پروستات تقریباً به اندازه یک گردو است. بین مثانه و پایه آلت تناسلی واقع شده است. لوله ای که ادرار را از مثانه به سمت آلت (مجرای ادرار) منتقل می‌کند از مرکز پروستات شما عبور می‌کند. مجرای ادرار نیز از غدد جنسی به آلت تناسلی منتقل می‌شود.
چندین نوع عفونت می‌تواند بر پروستات تأثیر بگذارد. برخی از مردان مبتلا به پروستاتیت به هیچ وجه علائمی را تجربه نمی‌کنند، در حالی که برخی دیگر علائم بسیاری از جمله درد شدید را گزارش می‌کنند.
انواع عفونت پروستات
چهار نوع پروستاتیت وجود دارد:
پروستاتیت حاد باکتریایی: این نوع، کمتر شایع است و مدت زمان کمی طول می‌کشد. در صورت عدم درمان می‌تواند تهدید کننده زندگی نیز باشد. ساده‌ترین نوع پروستاتیت برای تشخیص است.
پروستاتیت باکتریایی مزمن: علائم آن شدت کمتری دارد و طی چندین سال بروز می‌کند. به احتمال زیاد افراد جوان و میانسال را تحت تأثیر قرار داده و باعث عود عفونت مجاری ادراری (UTI) می‌شود.
پروستاتیت مزمن یا سندرم درد مزمن لگن: این حالت باعث ایجاد درد و ناراحتی در ناحیه کشاله ران و لگن می‌شود. این نوع، می‌تواند در هر سنی بر مردان تأثیر بگذارد.
پروستاتیت التهابی بدون علامت: پروستات ملتهب است اما علائمی وجود ندارد. معمولاً پزشك درحال بررسی مشكل دیگر، آن را تشخیص می‌دهد.
علل عفونت پروستات
علت عفونت پروستات همیشه روشن نیست. در مورد پروستاتیت مزمن علت دقیق آن مشخص نیست. محققان معتقدند:
- میکروارگانیسم می‌تواند باعث ایجاد پروستاتیت مزمن شود.
- سیستم ایمنی بدن شما به UTI قبلی پاسخ می‌دهد.
- سیستم ایمنی بدن شما نسبت به آسیب عصبی در منطقه واکنش نشان می‌دهد.
عامل پروستاتیت حاد و مزمن باکتریایی، عفونت باکتریایی است. بعضی اوقات باکتری‌ها می‌توانند از طریق مجرای ادرار وارد پروستات شوند.
در صورت استفاده از سوند یا انجام یک مداخله پزشکی مرتبط با مجرای ادرار، در معرض خطر عفونت پروستات هستید. عوامل خطر دیگر عبارتند از:
- انسداد مثانه
- عفونت
- بیماریهای مقاربتی (STD)
- بزرگ شدن پروستات یا آسیب، که می‌تواند عفونت را تسهیل کند
علائم عفونت پروستات
علائم عفونت پروستات بسته به نوع آن متفاوت است.
پروستاتیت حاد باکتریایی
علائم پروستاتیت حاد باکتریایی جدی است و به طور ناگهانی اتفاق می‌افتد. در صورت تجربه این علائم، حتما به پزشک مراجعه کنید:
- سوزش یا درد هنگام ادرار
- تهوع و استفراغ
- درد بدن
- عدم توانایی در تخلیه مثانه
- تب و لرز
- درد در شکم یا کمر
اگر هر یک از علائم زیر بیش از چند روز طول کشید، باید به پزشک خود اطلاع دهید:
هنگام شروع ادرار مشکل دارید یا جریان ادرار ضعیف است.
- فکر می کنید عفونت مجاری ادراری دارید
- تکرر ادرار دارید
- شبانه دو یا سه بار نیاز به دفع ادرار داشته باشید
همچنین ممکن است در ادرار یا مایع منی خود، خون و بوی ناخوشایندی مشاهده کنید. یا در هنگام دفع ادرار احساس درد شدید کنید. این ممکن است علائم عفونت حاد باکتریایی پروستاتیت باشد.
پروستاتیت مزمن باکتریایی
علائم عفونت مزمن، که ممکن است ظاهر شده و برطرف شود، به اندازه یک عفونت حاد شدید نیست. این علائم به آرامی بروز می‌کنند یا خفیف باقی می‌مانند. علائم می‌توانند بیش از سه ماه به طول بیانجامند و شامل موارد زیر است:
- سوزش هنگام ادرار کردن
- ادرار مکرر یا فوری
- درد اطراف کشاله ران، قسمت تحتانی شکم یا کمر
- درد مثانه
- درد بیضه یا آلت تناسلی
- مشکل در شروع جریان ادرار یا داشتن جریان ضعیف
- انزال دردناک
- عفونت مجاری ادراری
پروستاتیت مزمن
علائم پروستاتیت مزمن شبیه علائمی است که طی پروستاتیت مزمن باکتریایی تجربه می‌شود. همچنین ممکن است به مدت سه یا چند ماه احساس ناراحتی یا درد را تجربه کنید:
- بین اسکروتوم و مقعد
- قسمت مرکزی و پایین شکم
- در اطراف آلت تناسلی، استخوان ران یا قسمت تحتانی کمر
- در طول یا بعد از انزال
اگر درد لگن، ادرار دردناک یا انزال دردناک دارید به پزشک مراجعه کنید.
تشخیص عفونت پروستات
تشخیص عفونت پروستات بر اساس سابقه پزشکی، معاینه فیزیکی و آزمایش‌های پزشکی انجام می‌شود. همچنین پزشک، می‌تواند در هنگام معاینه احتمالات جدی دیگری مانند سرطان پروستات را بررسی کند. در طی معاینه فیزیکی، پزشک معاینه دیجیتال رکتوم را انجام می‌دهد تا پروستات شما را آزمایش کند و به دنبال موارد زیر باشد:
- خروج و حرکت آن از جای مناسب
- غدد لنفاوی بزرگ یا حساس در کشاله ران
- اسکروتوم متورم یا آسیب دیده
پزشک ممکن است درباره علائم، عفونتهای اخیر مجاری ادراری و داروها یا مکمل‌هایی که مصرف می‌کنید، سؤال کند. سایر آزمایش‌های پزشکی که می‌توانند به تشخیص و روند برنامه درمانی شما کمک کنند، عبارتند از:
- آزمایش ادرار یا مایع منی برای بررسی عفونت
- بیوپسی پروستات یا آزمایش آنتی ژن اختصاصی پروستات (PSA)
- آزمایش های اورودینامیک، برای دیدن نحوه ذخیره مثانه و مجرای ادرار
- سیستوسکوپی، برای بررسی انسداد مجرای ادرار و مثانه
همچنین ممکن است پزشکتان سونوگرافی را برای بررسی دقیق‌تر درخواست کند. شناخت علت به تعیین مسیر صحیح درمان کمک خواهد کرد.
راه درمان عفونت پروستات
پروستاتیت باکتریایی
در طول درمان، پزشک ممکن است به شما توصیه کند که مصرف مایعاتتان را افزایش دهید تا به بیرون راندن باکتری‌ها از بدن کمک کنید. ممکن است برای نتیجه بهتر، از الکل، کافئین و غذاهای اسیدی یا تند دوری کنید.
برای پروستاتیت باکتریایی، به مدت شش تا هشت هفته آنتی‌بیوتیک یا ضد میکروب مصرف خواهید کرد. اگر به عفونت حاد شدید مبتلا هستید، ممکن است نیاز به بستری شدن در بیمارستان داشته باشید. در طی این مدت، مایعات و آنتی‌بیوتیک‌ها را به صورت داخل وریدی دریافت خواهید کرد.
یک عفونت مزمن باکتریایی حداقل به شش ماه آنتی بیوتیک نیاز دارد. این امر برای جلوگیری از عود عفونتهای مکرر است. همچنین ممکن است پزشکتان برای کمک به استراحت عضلات مثانه و کاهش علائم آلفا بلاکر تجویز کند.
در صورت وجود انسداد در مثانه یا مشکل آناتومیکی دیگر، ممکن است به عمل جراحی نیاز داشته باشید. جراحی با از بین بردن بافت اسکار، می‌تواند به بهبود جریان ادرار و رفع احتباس ادرار کمک کند.
پروستاتیت مزمن
درمان پروستاتیت مزمن بستگی به علائم شما دارد. در ابتدا پزشک برای رفع عفونت باکتریایی، از آنتی‌بیوتیک‌ها استفاده می‌کند. سایر داروهای کمک به کاهش ناراحتی و درد عبارتند از:
- سیلودوسین (راپافلو)
- داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDS) مانند ایبوپروفن و آسپیرین
- گلیکوزآمینوگلیکان (کندرویتین سولفات)
- شل کننده های عضلانی مانند سیکلوبنزاپرین و کلونازپام
- تسکین دهنده‌های عصبی
درمان های جایگزین
برخی از افراد ممکن است از درمان‌هایی نظیر موارد زیر، نتیجه مثبت بگیرند:
- حمام گرم یا ماساژ پروستات
- گرما درمانی از طریق بطری‌های آب گرم یا کیسه‌های گرمازا
- برای کمک به آموزش مثانه، تمرینات کگل را انجام دهید
- آزادسازی میوفاسیال، برای کمک به استراحت بافت‌های نرم در قسمت تحتانی کمر
- تمرین های آرامش بخش
- طب سوزنی
- بیوفیدبک
همیشه قبل از امتحان کردن داروهای مکمل یا جایگزین با پزشک خود صحبت کنید. درمان‌هایی مانند مکمل‌ها و گیاهان دارویی ممکن است با داروهایی که قبلاً مصرف می‌کردید تداخل داشته باشد.
عود عفونت پروستات
لازم است، تمام داروهای تجویزی پزشک را برای از بین بردن باکتری‌ها مصرف کنید. اما ممکن است پروستاتیت باکتریایی حتی با وجود مصرف آنتی بیوتیک عود کند. این امر ممکن است به این دلیل باشد که آنتی بیوتیک ها مؤثر نیستند یا همه باکتری‌ها را از بین نمی‌برند.
ممکن است نیاز به داروهای طولانی مدت داشته باشید یا داروهای مختلفی را امتحان کنید. اگر به عفونت عودشونده دچار هستید، از پزشک خود بخواهید، شما را به یک متخصص مثل اورولوژیست ارجاع دهد. آن‌ها می‌توانند آزمایش کنند تا باکتری‌های خاصی را که باعث عفونت می‌شوند، تعیین کنند. برای جمع آوری این اطلاعات، پزشک نمونه مایعاتی را از پروستات شما خارج می‌کند. بعد از شناسایی باکتری‌ها، داروهای مختلف و مناسبی را تجویز می‌کند.
چشم انداز
در صورت عفونت، پروستاتیت باکتریایی با درمان مناسب رفع خواهد شد. پروستاتیت مزمن ممکن است نیاز به چندین درمان مختلف داشته باشد.
عوارض پروستاتیت حاد شامل موارد زیر است:
- وجود باکتری در جریان خون
- تشکیل آبسه
- عدم توانایی در ادرار کردن
- سپسیس
- مرگ، در موارد شدید
عوارض پروستاتیت مزمن ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- مشکل در ادرار کردن
- اختلال عملکرد جنسی
- درد مزمن لگن
- درد مزمن در دفع ادرار
امکان افزایش سطح PSA با عفونت پروستات وجود دارد که معمولاً طی یک تا سه ماه به یک محدوده طبیعی برمی گردد. پس از اتمام درمان، بازگشت آن به سطح نرمال را با پزشک خود پیگیری کنید. اگر سطح PSA شما کاهش نیابد، پزشک ممکن است یک دوره طولانی‌تر آنتی بیوتیک تجویز کند و یا بیوپسی پروستات را برای بررسی سرطان پروستات درخواست نماید.
به یاد داشته باشید:
عفونتهای پروستات، حتی آنهایی که مزمن هستند، هیچ ارتباطی با سرطان پروستات ندارند و خطر ابتلا به سرطان پروستات را افزایش نمی‌دهند. عفونت پروستات نیز مسری نبوده و یا ناشی از شریک زندگیتان نیست و تا زمانی کهاحساس ناراحتی نکنید، می‌توانید روابط جنسی خود را ادامه دهید.
اگر علائم عفونت پروستات را تجربه کردید با پزشک خود مشورت کنید. این موارد ممکن است شامل ناراحتی هنگام ادرار کردن یا درد اطراف کشاله ران یا کمر باشد. بهتر است تشخیص زودرس انجام شود تا بتوانید درمان را شروع کنید. در بعضی موارد مانند پروستاتیت حاد باکتریایی، درمان زودرس در نتیجه و وضعیت، مهم و موثر است.
