ناخن قاشقی چیست؟
ناخن های قاشقی حالتی نازک، نرم و مانند یک قاشق کوچک دارند که فرد قادر است یک قطره آب را روی آن نگه دارد. دلایل زیادی وجود دارد اما شایع ترین آنها کم خونی فقر آهن است.
اصطلاح پزشکی ناخن های قاشقی Koilonychia است که از کلمات یونانی( koilos ) بمعنای توخالی و (( onikh بمعنای ناخن تشکیل شده است.
چگونه می توان ناخن های قاشقی را تشخیص داد؟
در ناخن های قاشقی به نظر می رسد که مرکز ناخن شما بیرون زده است. ناخن نازک می شود و لبه های بیرونی به سمت بالا می رود. ممکن است ناخن شما ترک خورده باشد و قسمت خارجی ممکن است از بستر ناخن بیرون بیاید.
برخی از نوزادان با ناخن های قاشقی متولد می شوند اما در نهایت طی روند رشد خوب میشوند. ناخن های قاشقی معمولاً در ناخن های دست ایجاد می شوند اما می توانند در ناخنهای پا نیز ایجاد شوند.
شایع ترین علت ناخن های قاشقی کمبود آهن یا کم خونی است. این مساله باعث می شود سطح گلبول های قرمز شما پایین تر از حد نرمال باشد. اگر کم خونی باعث ایجاد ناخن های قاشقی در شما می شود ، ممکن است موارد زیر را هم تجربه کنید:
- خستگی
- پوست کمرنگ
- تنگی نفس
- ضعف
ناخن های قاشقی ممکن است فقط یکی از ناخن های شما، تعدادی از آنها یا همه آنها را تحت تأثیر قرار دهد.
چه عواملی باعث ایجاد ناخن های قاشقی می شوند؟
شایع ترین علت ناخن های قاشقی کم خونی فقر آهن است. اما می تواند ناشی از موارد زیر نیز باشد:
- ضربه به ناخن
- شیمی درمانی یا پرتودرمانی سرطان
- قرار گرفتن در معرض حلال های نفتی یا مواد شوینده بطور مکرر
- عدم توانایی در جذب مواد مغذی
برخی از بیماریهای مرتبط با ناخن قاشقی عبارتند از:
- بیماری سلیاک
- دیابت
- بیماری قلبی
- هموکروماتوز یا وجود آهن بیش از حد
- لوپوس
- سوء تغذیه
- کمبود پروتئین
- پسوریازیس
- سندرم رینود
- اختلالات تیروئید
- کمبود ویتامین B
ناخن قاشقی می تواند ارثی (ژنتیکی) یا ناشی از محیط شما نیز باشد. یک مطالعه در مورد افرادی که در ارتفاعات بالاتر زندگی می کردند نشان داد که بیش از ۴۷ درصد آنها ناخن قاشقی دارند. این مطالعه همچنین نشان داد ساکنینی که کارهای فیزیکی با دست انجام داده اند شانس بالاتری برای ایجاد ناخن های قاشقی دارند.
یک مطالعه دیگر نشان داد که ناخن های قاشقی در ۳۲ درصد از کودکانی که در یک منطقه روستایی زندگی می کنند در مقایسه با ۱۷ درصد از کودکان شهری رخ داده است. نویسندگان نتیجه گرفتند که احتمالاً کودکان روستایی صدمات بیشتری به پاهای خود وارد کرده اند ، زیرا آنها پابرهنه راه می رفتند و اغلب پای خود را در آب قرار می دادند.
آرایشگرها نیز ممکن است ریسک ناخن قاشقی داشته باشند؛ بعلت استفاده از محصولات مبتنی بر نفت که برای موجدار کردن مو و از بین بردن موهای زاید استفاده میکنند.
ناخن های قاشقی چگونه تشخیص داده می شوند؟
ممکن است بتوانید ناخن های قاشقی را به دلیل ظاهر آنها تشخیص دهید اما برای تعیین علت وانتخاب یک درمان مناسب باید به پزشک مراجعه کنید.
پزشک شما را از نظر جسمی معاینه می کند، در مورد تاریخچه پزشکی شما سؤال می کندو اگر مشکوک به داشتن کمبود آهن یا آهن زیاد باشید آزمایش خون درخواست کند.
اگر درگیر هیچ بیماری سیستمیکی نباشید ممکن است ناخن های قاشقی شما نتیجه آسیب به ناخن، وراثت یا عوامل محیطی باشد. ناخن های قاشقی بدون بیماری اساسی سیستمیک تأثیری در سلامت شما نخواهد داشت.
ناخن های قاشقی چگونه درمان می شوند؟
اگر ناخن های قاشقی شما با یک بیماری خاص همراه باشد پزشک شما یک برنامه درمانی برای آن بیماری پیشنهاد می کند.
برای کم خونی ، شایع ترین علت ناخن قاشقی، پزشک شما مکمل های آهن و تغییرات رژیم غذایی را تجویز می کند تا از این طریق آهن بیشتری از غذاها بدست آورید. درمورد مصرف مکمل های آهن حتماً به راهنمایی ها عمل کنید تا بدنتان مقدار مناسب را جذب کند.
اگر بدن شما ویتامین B12 را از مواد غذایی جذب نمی کند، پزشک ممکن است تزریق دوره ای ویتامین B12 را تجویز کند.
برای جلوگیری از کم خونی باید یک رژیم غذایی غنی از آهن بخورید شامل:
- گوشت قرمز
- مرغ
- غذای دریایی
- لوبیا
- سبزیجات با برگ سبز تیره
- نخود فرنگی
- میوه های خشک مانند کشمش و زردآلو
بدن شما می تواند آهن بیشتری از گوشت نسبت به منابع دیگر جذب کند. اگر تصمیم گرفته اید که گوشت نخورید، باید بیشتر از منابه آهن در میوه و سبزیجات استفاده کنید. مصرف غذاهای با ویتامین C بیشتر به بدن شما در جذب آهن از مواد غذایی کمک می کند.
موارد اساسی وجود دارد که می توانید برای کمک به وضعیت ناخن های قاشقی خود استفاده کنید:
- ناخن های خود را تمیز و کوتاه نگه دارید.
- از یک نرم کننده یا روغن برای مرطوب نگه داشتن ناخن های خود استفاده کنید.
- ناخن های خود رانجوید.
چشم انداز ناخن های قاشق چیست؟
اینکه چقدر سریع ناخن های قاشقی شما خوب می شود به علت آن بستگی دارد. اگر مربوط به کم خونی است ممکن است بعد از افزایش میزان جذب آهن تغییرات را احساس کنیداما ممکن است ماه ها طول بکشد تا آهن بدن شما به حالت عادی برسد.
اگر به دلیل بیماری دیگری است در صورتی که آن بیماری معالجه شود ناخن های قاشقی شما نیز باید بهبود یابد.
ناخن های دست به آرامی رشد می کنند و ناخن های پا حتی آهسته تر رشد می کنند. برای رشد مجدد ناخن دست نیم سال و برای رشد مجدد ناخن پا یک سال و نیم زمان لازم است.
برای جلوگیری از ناخن های قاشقی چه کاری می توانید انجام دهید؟
تمیز و کوتاه نگه داشتن ناخن ها برای جلوگیری از ناخن قاشقی و همچنین عفونت در مناطق آسیب دیده از اهمیت بسیاری برخوردار است. استفاده از نرم کننده یا روغن روی ناخن بعد از دوش گرفتن یا استحمام به حفظ آنها در وضعیت مناسب کمک می کند
سایر اقدامات پیشگیرانه شامل موارد زیر است:
- ناخن های خود را نجوید و آنها را نکنید.
- مطمئن شوید که کفش های شما مناسب است و در صورت آسیب دیدن ناخن های پا؛ پا را تمیز و خشک نگه دارید.
- تا زمانی که ناخن ها به حالت عادی برگردند از لاک ناخن استفاده نکنید.
- هنگام کار با مواد شیمیایی یا شستن ظرف ها دستکش بپوشید.
- یک رژیم غذایی مغذی بخورید.
