دیابت و خستگی با رابطهی علت و معلولی به یکدیگر وابسته اند. پس اگر مبتلا به دیابت هستید، بیشتر از هر فرد دیگری احساس خستگی خواهید کرد. البته بیان علت این همبستگی به همین سادگی نیست و مطالب بیشتری برای گفتن وجود دارد.
حدود ۲.۵ میلیون نفر در ایالات متحده مبتلا به سندرم خستگی مزمن (CFS) هستند. سندرم خستگی مزمن با خستگی مداوم مشخص شده است که زندگی روزمره فرد را به طور قابل توجهی مختل میکند. افراد مبتلا به این نوع خستگی، بدون اینکه لزوما به اندازهی مشخصی فعالیت کنند، از همان مقدار انرژی مشخص استفاده میکنند. به عنوان مثال پیادهروی تا اتومبیل میتواند تمام انرژی فرد را از بین ببرد.
احتمال داده میشود که سندرم خستگی مزمن ناشی از التهاب است. این التهاب متابولیسم عضلانی فرد را مختل می کند. در دیابت که بر قند خون فرد (گلوکز) و تولید انسولین پانکراس تأثیر میگذارد، نیز میتواند نشانگرهای التهابی پیدا کرد. مطالعات زیادی به بررسی ارتباط احتمالی دیابت و خستگی پرداختهاند. این ارتباط در درمان دیابت و خستگی میتواند چالش برانگیز باشد. با این وجود گزینههای بیشماری برای کمک به فرد بیمار وجود دارد. مراجعه به پزشک ضروری است تا در ابتدا علت دقیق خستگی شما مشخص شود.
مطالعات مرتبط با دیابت و خستگی
مطالعات زیادی در رابطه با دیابت و خستگی وجود دارد. یک منبع مطالعاتی معتبر، نتایج یک نظرسنجی در مورد کیفیت خواب را بررسی کردهاست. این محققان گزارش کردهاند كه ۳۱ درصد از افراد مبتلا به دیابت نوع ۱ از كیفیت خواب ضعیف برخوردار هستند. در افراد بزرگسالانی كه مبتلا به ديابت نوع ۲ بودند، این رقم به ۴۲ درصد میرسد.
براساس یک مطالعه دیگر مربوط به سال ۲۰۱۵، حدود ۴۰ درصد از افراد مبتلا به دیابت نوع ۱ بیش از شش ماه از سال را احساس خستگی میکنند. همچنین گفته شدهاست كه خستگی اغلب به حدی شدید است كه بر کارهای روزمره و همچنین كیفیت زندگی فرد تأثیر میگذارد.
یک مطالعه معتبر در سال ۲۰۱۳ بر روی ۳۷ فرد مبتلا به دیابت و همچنین ۳۳ فردی که مبتلا به دیابت نبودند صورت گرفت. به این ترتیب محققان توانستند تفاوت در میزان خستگی را بررسی کنند. شرکت کنندگان به طور ناشناس به سؤالات مربوط به بررسی خستگی پاسخ دادند. محققان نتیجه گرفتند که خستگی در گروه مبتلا به دیابت بسیار بیشتر است.
با این حال، آنها نتوانستند علل و عوامل مشخصی را شناسایی کنند. به نظر میرسد خستگی در هر دو دیابت نوع ۱ و نوع ۲ رخ میدهد.
یک مطالعه معتبر در سال ۲۰۱۴ نشان داد که رابطهای قطعی بین قند خون (قند خون بالا) و خستگی مزمن در مبتلایان به دیابت نوع ۱ وجود دارد.
دلایل احتمالی خستگی
نوسان میزان قندخون اغلب به عنوان اولین عامل خستگی در دیابت در نظر گرفته میشود. اما محققان در مطالعهای که روی ۱۵۵ بزرگسال مبتلا به دیابت نوع ۲ صورت گرفته بیان کردهاند که قندخون تنها در ۷ درصد از شرکت کنندگان عامل خستگی است. یافتههای این مطالعه نشان میدهد که خستگی دیابت ممکن است لزوماً با خود بیماری ارتباط نداشته باشد، اما شاید با سایر علائم دیابت مرتبط باشد. سایر عوامل مرتبط با دیابت که در اغلب مبتلایان به دیابت مشاهده میشود، شامل موارد زیر است که میتوانند در ایجاد خستگی نقش داشته باشند:
- التهاب گسترده
- افسردگی
- بیخوابی یا پایین بودن کیفیت خواب
- کمکاری تیروئید
- سطح تستوسترون پایین در مردان
- نارسایی کلیه
- عوارض جانبی دارو
- حذف وعدههای غذایی
- عدم فعالیت بدنی
- تغذیه ضعیف
- عدم حمایت اجتماعی
درمان خستگی
درمان هر دو بیماری دیابت و خستگی زمانی که به شکل متحد و باهم درمان شوند موفقتر از درمان جداگانهی آنها خواهد بود. عادات سالم زندگی، حمایت اجتماعی و روشهای روان درمانی میتوانند همزمان بر دیابت و خستگی تأثیر بگذارند.
تغییر سبک زندگی
عادات و سبک زندگی سالم پایههای سلامت است. این موارد شامل ورزش منظم، تغذیه و کنترل وزن است که می توانند ضمن کنترل قندخون به افزایش انرژی کمک کند. طبق یک مطالعه در سال ۲۰۱۲ ، ارتباط معنیداری میان میزان بالای توده بدنی (BMI) و خستگی در زنان مبتلا به دیابت نوع ۲ وجود دارد. ورزش منظم در وهله اول خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ را کاهش می دهد. اما طبق گفتهی انجمن دیابت آمریكا، ورزش کردن قبل از ابتلا به دیابت نیز میتواند به کنترل قندخون كمک كند. این انجمن حداقل ۲.۵ ساعت ورزش در هفته بدون ترک بیش از دو روز پشت سرهم آن را توصیه میکند. میتوانید به این منظور ترکیبی از ایروبیک و تمرینات مقاومت و همچنین تمرینات تعادل و انعطافپذیری مانند یوگا را امتحان کنید.
حمایت اجتماعی
حمایت اجتماعی حوزه دیگری از تحقیقات است که مورد بررسی قرار میگیرد. یک مطالعه مورد اعتماد در سال ۲۰۱۳ که روی ۱،۶۵۷ فرد بزرگسال مبتلا به دیابت نوع ۲ صورت گرفت، ارتباط معناداری بین حمایت اجتماعی و خستگی دیابت پیدا کرده است. محققان دریافتند که حمایت خانواده و منابع دیگر از فرد باعث کاهش خستگی ناشی از دیابت میشود. در این رابطه با خانواده خود صحبت کنید تا آنها از مدیریت و مراقبتهای دیابت در شما پشتیبانی کنند. در هرزمانی که میتوانید با دوستان خود به بیرون بروید. هنگامی که انرژی لازم برای این کار را دارید در سرگرمیهای مورد علاقه خود شرکت کنید.
سلامت روان
افسردگی در دیابت زیاد اتفاق میافتد. براساس مجله Current Diabetes Reports مبتلایان به دیابت، دو برابر بیشتر از افراد غیر مبتلا در معرض افسردگی هستند. این میتواند ناشی از تغییرات بیولوژیکی یا تغییرات روانی طولانی مدت در فرد بیمار باشد.
اگر سابقهی ابتلا به افسردگی داشتهاید، مصرف داروی ضدافسردگی ممکن است خواب شما را در شب مختل کند. میتوانید با پزشک خود دربارهی امکان تغییر داروهای درمانی خود مشورت کنید تا خواب شما بهبود یابد. ورزش همچنین با افزایش سطح سروتونین میتواند به درمان افسردگی کمک کند. همچنین درصورت امکان از مشاوره گروهی یا راهنماییهای یک درمانگر بهرهمند شوید.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
سندرم خستگی مزمن موقعیتی نگرانکننده است، به ویژه هنگامی که در فعالیت های روزمره مانند کار، مدرسه و تعهدات خانوادگی اختلال ایجاد کند. اگر علیرغم تغییر در شیوه زندگی و کنترل دیابت، علائم خستگی شما بهبود نیافت، باید به پزشک مراجعه کنید. خستگی میتواند به علائم ثانویه دیابت یا یک بیماری دیگر مربوط باشد. پزشک ممکن است برخی از آزمایشات خون را درخواست کند تا امکان هرگونه بیماری دیگری مانند بیماری تیروئید را رد کند. تعویض داروهای دیابت یکی دیگر از احتمالات است.