فیبریلاسیون دهلیزی چیست و چگونه درمان می‌شود؟

فیبریلاسیون دهلیزی به ضربان قلب نامنظم و غالبا تندی اطلاق می‌شود که می‌تواند خطر ابتلا به سکته قلبی، نارسایی و دیگر عوارض قلبی را افزایش دهد.

در فیبریلاسیون دهلیزی، دو حفره بالایی قلب (دهلیزها) ضربان نامنظم و بی‌قاعده‌ای دارند که با دو حفره پایینی (بطن‌ها) ناهماهنگ است. نشانه‌های فیبریلاسیون دهلیزی اغلب شامل تپش قلب، کوتاه شدن تنفس و احساس ضعف است.

فیبریلاسیون‌های دهلیزی ممکن است گذرا باشند و یا به طور مداوم قلب را درگیر کنند که در این صورت نیاز درمان خواهند داشت. هرچند فیبریلاسیون دهلیزی به خودی خود عامل تهدید کننده حیات نیست، اما از نظر پزشکی وضعیت مهمی است که در بعضی موارد نیاز به مداوای فوری دارد.

نگرانی اصلی در مورد فیبریلاسیون دهلیزی پتانسیل ایجاد لخته‌های خونی در حفرات بالایی قلب است. این لخته‌های خونی ساخته شده در داخل قلب ممکن است با جریان خون به اندام‌های دیگر بروند و مسیر جریان خون را سد کنند (ایسکمی).

درمان فیبریلاسیون دهلیزی ممکن است شامل داروها و دیگر مداخلات به منظور تلاش برای تغییر سیستم الکتریکی قلب باشد.

علائم فیبریلاسیون دهلیزی چیست

بعضی از افرادی که دارای فیبریلاسیون دهلیزی هستند، هیچ علامتی ندارند و تا زمانیکه در یک فعالیت جسمانی محک زده نشوند، متوجه شرایط خود نمی شوند. کسانی که نشانه‌های فیبریلاسیون دهلیزی را دارند ممکن است علائم و نشانه‌های زیر را تجربه کنند:

• تپش‌های قلبی که شامل احساس ضربان قلب نامنظم، آزاردهنده و شدید و یا احساس صدای ضربه تند و ناگهانی در قفسه سینه است.
• ضعف
• کاهش توانایی برای ورزش
• خستگی
• احساس سبک مغزی (lightheadedness)
• سرگیجه
• کوتاه شدن تنفس
• درد قفسه سینه

فیبریلاسیون دهلیزی ممکن است به شکل‌های زیر باشد:

• گاه به گاه: این مورد فیبریلاسیون دهلیزی پاروکسیسمال (paroxysmal) نامیده می‌شود. ممکن است علائمی داشته باشید که بیایند و بعد از مدتی ناپدید شوند که معمولا از چند دقیقه تا چند ساعت به طول می‌انجامند. بعضی وقت‌ها علائم به مدت یک هفته و با توالی‌های مشخصی تکرار می‌شوند. این علائم ممکن است خودبه‌خود برطرف شوند و یا به مداخله درمانی نیاز پیدا کنند.
• پیوسته: با این نوع فیبریلاسیون دهلیزی، ریتم قلبی شما به خودی خود به حالت طبیعی برنمی‌گردد. اگر فیبریلاسیون دهلیزی پیوسته داشته باشید، به درمان‌هایی مثل شوک الکتریکی یا داروهایی که ریتم قلبی را به حالت طبیعی باز می‌گردانند، نیاز خواهید داشت.
• پیوسته طولانی مدت: این نوع از فیبریلاسیون دهلیزی بی‌وقفه بوده و بیشتر از ۱۲ ماه به طول می‌انجامد.
• دائمی: در این نوع فیبریلاسیون دهلیزی، ریتم قلبی قابل بازگشت به حالت طبیعی نیست. شما به طور دائم فیبریلاسیون دهلیزی خواهید داشت و غالبا برای کنترل ضربان قلب و جلوگیری از ایجاد لخته‌های خونی به دارو نیاز است.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید؟

اگر هرگونه نشانه‌ای از فیبریلاسیون دهلیزی مشاهده کردید، قرار ملاقاتی با پزشک خود ترتیب دهید. پزشک‌تان ممکن است برای تعیین ارتباط بین نشانه‌ها و فیبریلاسیون دهلیزی و یا دیگر اختلالات ریتم قلبی (آریتمی) درخواست الکتروکاردیوگرام دهد.

اگر درد قفسه سینه دارید، فورا به دنبال امداد پزشکی اورژانسی باشید. درد قفسه سینه ممکن است نشانگر این باشد که شما یک حمله قلبی پشت سر گذاشته‌اید.

علت‌ ایجاد فیبریلاسیون دهلیزی چیست

فیبریلاسیون دهلیزی ضربان قلب نامنظم و اغلب تندی است که در آن دو حفره بالایی قلب سیگنال‌های الکتریکی نامنظمی خواهد داشت. نتیجه وجود ریتم قلبی سریع و نامنظم است. ضربان قلب در فیبریلاسیون دهلیزی ممکن است بین ۱۰۰ تا ۱۷۵ ضربه در دقیقه را شامل شود. محدوده طبیعی برای ضربان قلب بین ۶۰ تا ۱۰۰ ضربه در دقیقه است.

قلب از چهار حفره تشکیل شده است – دو حفره در بالا (دهلیزها) و دو حفره در پایین (بطن‌ها). در حفره سمت راست بالای قلب (دهلیز راست) گروهی از سلول‌ها به نام گره سینوسی وجود دارند. این‌ها ضربان‌سازهای طبیعی قلب هستند. گره سینوسی، سیگنالی که به طور طبیعی هر ضربان را آغاز می‌کند، تولید می‌نماید.

به طور طبیعی، این سیگنال در طول حفره‌های بالایی قلب طی مسیر می‌کند و سپس از یک مسیر ارتباط دهنده بین حفره‌های بالایی و پایینی قلب به نام گره سینوسی دهلیزی عبور می‌کند. عبور این سیگنال باعث انقباض قلب و ارسال خون به قلب و تمام بدن می‌گردد.

در فیبریلاسیون دهلیزی، سیگنال‌های حفرات بالایی قلب از حالت منظم خارج می‌شوند که در نتیجه آن، تجمع این سیگنال‌ها صورت می‌گیرد. گره AV – ارتباط دهنده الکتریکی بین دهلیزها و بطن‌ها – با پیام‌های الکتریکی که می‌خواهند به بطن‌ها برسند، بمباران می‌شود.

این بطن‌ها هم دچار ضربان تند می‌شوند، اما نه به اندازه دهلیزها. پس همه پیام‌ها قابلیت عبور پیدا نمی‌کنند.

دلایل احتمالی فیبریلاسیون دهلیزی چیست

اختلال‌ها یا آسیب به ساختمان قلب دلایل عمده فیبریلاسیون دهلیزی هستند. علت‌های احتمالی فیبریلاسیون دهلیزی شامل موارد زیر است:

• فشار خون بالا
• حمله قلبی
• بیماری شریان کرونری
• دریچه‌های قلبی غیرطبیعی
• نقص‌های قلبی از بدو تولد (مادرزادی)
• غده تیروئید پرکار یا دیگر مشکلات متابولیک
• تماس با محرک‌ها مثل داروها، کافئین، توتون یا الکل
• سندروم سینوسی بیمار – عملکرد نادرست ضربان‌ساز طبیعی قلب (pace maker)
• بیماری‌های ریوی
• جراحی قلب قبلی
• عفونت‌های ویروسی
• استرس نسبت به جراحی، پنومونی یا دیگر بیماری‌ها
• آپنه خواب

با این حال، برخی افراد دارای فیبریلاسیون دهلیزی هیچ نقص یا آسیب قلبی ندارند که به این حالت فیبریلاسیون دهلیزی تنها گفته می‌شود. در فیبریلاسیون دهلیزی تنها، معمولا علت مشخص نیست و عوارض جدی بسیار کم است.

فلوتر دهلیزی

فلوتر دهلیزی مشابه فیبریلاسیون دهلیزی است اما در فلوتر دهلیزی ریتم قلبی منظم‌تر از الگوهای غیرطبیعی موجود در فیبریلاسیون دهلیزی است. در برخی موارد ممکن است فلوتر دهلیزی پیشرفت کند و به فیبریلاسیون دهلیزی تبدیل شود و یا برعکس.

عوامل خطرزا و علائم و دلایل فلوتر دهلیزی شبیه به فیبریلاسیون دهلیزی است. به عنوان مثال، سکته‌ها در فردی که دارای فلوتر دهلیزی است هم‌چنان نگران‌کننده است. همانند فیبریلاسیون دهلیزی، فلوتر دهلیزی نیز در صورت درمان مناسب معمولا خطرناک نیست.

 عوامل خطر فیبریلاسیون دهلیزی چیست

عوامل ویژه‌ای ممکن است خطر به وجود آمدن فیبریلاسیون دهلیزی را افزایش دهد.

این‌عوامل عبارت‌اند از:

• سن. هرچه مسن تر باشید، خطر ابتلا به فیبریلاسیون دهلیزی بالاتر است.
• بیماری قلبی. هر فرد با سابقه بیماری قلبی – مثل مشکلات دریچه‌ای قلبی، بیماری قلبی مادرزادی، نارسایی قلبی احتقانی، بیماری شریان کرونری یا سابقه حمله قلبی یا جراحی قلب – عامل افزاینده خطر ابتلا به فیبریلاسیون دهلیزی را داراست.
• فشار خون بالا. داشتن فشار خون بالا، مخصوصا که با شیوه زندگی مناسب و دارو کنترل نشود، می‌تواند خطر ابتلا به فیبریلاسیون دهلیزی را افزایش دهد.
• اختلالات مزمن دیگر. افراد با اختلالات مزمن ویژه مثل مشکلات تیروئیدی، آپنه خواب، سندروم متابولیک، دیابت، بیماری کلیوی مزمن یا بیماری مربوط به ریه‌ها شانس بیشتری برای ابتلا به فیبریلاسیون دهلیزی دارند.
• مصرف الکل. برای بعضی افراد نوشیدن الکل می‌تواند نقطه آغاز دوره‌هایی از بروز فیبریلاسیون دهلیزی باشد. مصرف بیش‌از حد می‌تواند شما را در وضعیت خطرناک‌تری قرار دهد.
• چاقی. افراد مبتلا به چاقی با احتمال بیشتری به فیبریلاسیون دهلیزی دچار می‌شوند.
• سابقه خانوادگی. احتمال ابتلا به فیبریلاسیون دهلیزی بیشتر می‌شود.

عوارض فیبریلاسیون دهلیزی چیست

در برخی موارد فیبریلاسیون دهلیزی منجر به عوارض زیر می‌شود:

• سکته. درفیبریلاسیون دهلیزی، ریتم غیرمنظم ممکن است سبب بازگشت خون به حفره‌های بالایی قلب (دهلیزها) شده و لخته تشکیل دهد. اگر لخته شکل گیرد، می‌تواند از قلب بیرون بیاید و به سمت مغز حرکت کند. ممکن است در آنجا مسیر جریان خون را ببندد و منجر به سکته مغزی شود.

خطر وقوع سکته در فیبریلاسیون دهلیزی به سن شما ( ریسک بالاتر با افزایش سن ) و اینکه آیا فشار خون بالا، دیابت، سابقه نارسایی قلبی یا سکته و دیگر عوامل داشته باشید، بستگی دارد. داروهای خاص مثل رقیق‌کننده‌های خونی می‌توانند به طور موثری خطر ابتلا به سکته یا آسیب به دیگر اندام‌ها که ناشی از لخته‌های خونی باشد را کاهش دهند.

• نارسایی قلبی. فیبریلاسیون دهلیزی بخصوص نوع کنترل نشده، ممکن است باعث تضعیف قلب و نهایتا  منجر به نارسایی قلب شود – حالتی که قلب در آن مقدار لازم از خون مورد نیاز بدن را نمی تواند به گردش دربیاورد.

راه‌های پیشگیری از فیبریلاسیون دهلیزی چیست

برای پیشگیری از فیبریلاسیون دهلیزی، سبک زندگی سالم که سلامت قلب را تضمین کند، حائز اهمیت است. سبک زندگی سالم ویژگی‌های زیر را دارد:

• رژیم غذایی تضمین کننده سلامت قلب
• افزایش فعالیت فیزیکی
• اجتناب از مصرف سیگار
• داشتن وزن مناسب برای سلامتی
• کاهش مصرف یا کنار گذاشتن کافئین و الکل
• کاهش استرس، که استرس و خشم زیاد عوامل ایجاد کننده مشکلات ریتم قلبی هستند.
• مصرف محتاطانه داروهای بدون نسخه، به گونه‌ای که برخی داروهای سرماخوردگی و ضد سرفه دارای ترکیباتی هستند که باعث افزایش ضربان قلب می‌شوند.

تشخیص فیبریلاسیون دهلیزی چیست

برای تشخیص فیبریلاسیون دهلیزی، پزشک‌تان ممکن است علائم و نشانه‌ها و سابقه پزشکی‌تان را بررسی کند و یک آزمون جسمانی ترتیب دهد. پزشک‌تان ممکن است برای تشخیص اختلال شما آزمایش‌های متعددی درخواست کند که شامل آزمایش‌های زیر است:

• الکتروکاردیوگرام (ECG). یک ECG با استفاده از حسگرهای کوچک (الکترود) چسبیده به قفسه سینه و بازوها، سیگنال‌های الکتریکی را که از داخل قلب عبور می‌کنند، دریافت و ثبت کند. این تست یک ابزار اولیه برای تشخیص فیبریلاسیون دهلیزی است.
• مانیتور هولتر. این وسیله ECG در داخل جیب یا محفظه بسته شده به کمر یا شانه‌آویز قابل حمل است. این وسیله می‌تواند فعالیت قلب را به مدت ۲۴ ساعت یا بیشتر ثبت کند که به پزشک این امکان را می‌دهد تا ریتم‌های قلبی را در بازه‌های طولانی‌تری بررسی کند.

• ثبت کننده وقایع. این وسیله ECG قابل حمل به منظور مانیتور کردن قلب در طول چند هفته یا چند ماه به کار می‌رود. وقتی علائم یک ضربان قلب تند را تجربه می‌کنید، دکمه‌ای را فشار می‌دهید، و نوار ECG چند دقیقه قبل و چند دقیقه بعد آن حالت ثبت می‌شود. این به پزشک اجازه تعیین ریتم قلبی در زمان بروز علائم را می‌دهد.
• اکوکاردیوگرام. این تست با کمک امواج صوتی تصاویر متحرکی از قلب شما را ایجاد می‌کند. معمولا، یک وسیله عصا مانند (مبدل) در روی سینه شما قرار می‌گیرد. بعضی اوقات یک لوله انعطاف پذیر که مبدل داخل آن قرار دارد، از داخل گلو به سمت مری هدایت می‌شود. پزشک شما ممکن است از اکوکاردیوگرام برای تشخیص بیماری‌های ساختاری قلب و یا لخته‌های خونی داخل قلب کمک بگیرد.
• آزمایش‌های خون. این‌ها به پزشک‌تان کمک می‌کند تا مشکلات تیروئیدی یا دیگر مواد موجود در خون را که منجر به فیبریلاسیون دهلیزی می‌شوند، بررسی کند.
• آزمایش استرس یا تست ورزش. آزمایش استرس شامل تست‌های پویا روی قلب در هنگام ورزش است.
• عکس‌برداری از قفسه سینه. عکس‌برداری با اشعه ایکس به پزشک کمک می‌کند تا وضعیت ریه‌ها و قلب را بررسی کند. هم‌چنین با کمک اشعه ایکس می‌تواند مشکلاتی غیر از فیبریلاسیون دهلیزی را که علائم و نشانه‌های شما را توجیه کند، تشخیص دهد.

درمان فیبریلاسیون دهلیزی چیست

درمان مناسب فیبریلاسیون دهلیزی به مدت‌زمانی که شما درگیر آن هستید، شدت علائم و علت اساسی آن، بستگی دارد. به طور کلی اهداف درمانی فیبریلاسیون دهلیزی به صورت زیر است:  

• بازگرداندن ریتم قلب به حالت اولیه یا کنترل ضربان قلب
• جلوگیری از ایجاد لخته‌های خونی، با هدف کاهش خطر سکته

استراتژی که شما و پزشک‌تان انتخاب می‌کنید، به عوامل زیادی بستگی دارد، مثلا اینکه مشکلات دیگری در ارتباط با قلب‌تان دارید؟ و اینکه امکان دریافت دارو برای کنترل ریتم قلبی شما میسر است؟ در بعضی موارد، ممکن است به روش‌های درمانی تهاجمی‌تری نیاز پیدا کنید، مانند روش‌های طبی با استفاده از کاتتر یا عمل جراحی.

در برخی افراد، یک اتفاق خاص یا یک مشکل اساسی، مثل اختلال تیروئیدی ممکن است باعث ایجاد فیبریلاسیون دهلیزی شود. درمان مشکلی که عامل بوجود آورنده فیبریلاسیون دهلیزی است، ممکن است مشکلات ریتم قلبی شما را از بین ببرد. اگر علائم آزار دهنده هستند یا برای بار اول فیبریلاسیون دهلیزی را تجربه می‌کنید، پزشک‌تان ممکن است به دنبال باز گرداندن ریتم قلبی‌تان به حالت اول (ریست کردن) باشد.

ریست کردن ریتم قلبی

برای درمان فیبریلاسیون دهلیزی در حالت مطلوب، ضربان و ریتم قلبی به حالت طبیعی باز می‌گردند. برای اصلاح این وضعیت، پزشکان ممکن است بسته به علت اساسی فیبریلاسیون دهلیزی و زمان شروع آن، با استفاده از روشی که کاردیوورژن نامیده می‌شود، قادر به بازگردانی قلب به حالت ریتمی تنظم‌شده قبلی (ریتم سینوسی) باشند.

کاردیوورژن به دو طریق قابل انجام است:

• کاردیوورژن الکتریکی. در این روش مختصر، از طریق paddle یا patch قرار داده شده روی قفسه سینه، یک شوک الکتریکی به قلب‌تان وارد می‌شود. این شوک فعالیت الکتریکی قلب را برای مدت کوتاهی متوقف می‌کند. هدف بازگرداندن ریتم طبیعی قلب‌تان است.

قبل از اجرای فرایند به شما داروی آرام‌بخش داده می‌شود، پس شوک الکتریکی را احساس نخواهید کرد. هم‌چنین ممکن است قبل از انجام آن، داروهایی برای برگشت ضربان قلب به حالت طبیعی دریافت کنید (آنتی آریتمی).

• کاردیوورژن با استفاده از داروها. این گونه از کاردیوورژن با استفاده از داروهایی به نام آنتی‌آریتمیک‌ها به منظور بازیابی ریتم سینوسی طبیعی انجام می‌شود. طبق شرایط قلبی‌تان، برای کمک به بازگشت قلب به ریتم طبیعی، ممکن است داروها را به صورت داخل وریدی و یا خوراکی دریافت کنید.

این کار معمولا در بیمارستان و با مانیتور کردن پیوسته ضربان قلب‌تان انجام می‌شود. اگرریتم قلب شما به حالت طبیعی بازگردد، پزشک معمولا همان دارو یا مشابه آن را تجویز می‌کند تا از حمله‌های فیبریلاسیون دهلیزی بیشتر جلوگیری کند.

قبل از کاردیوورژن، ممکن است به مدت چندین هفته، وارفارین یا دیگر داروهای رقیق‌کننده خون دریافت کنید تا خطر ایجاد لخته خونی و سکته کاهش یابد. اگر دوره‌های فیبریلاسیون دهلیزی‌تان بیشتر از ۴۸ ساعت طول بکشد، ممکن است این داروها را برای جلوگیری از ایجاد لخته‌های خونی در قلب، حداقل تا یک ماه بعد از انجام این فرایند مصرف کنید.

حفظ ریتم طبیعی قلب

بعد از کاردیوورژن الکتریکی، پزشک‌تان ممکن است داروهای آنتی‌آریتمیک را برای اینکه دوره‌های فیبریلاسیون دهلیزی در آینده رخ ندهند، برایتان تجویز کند. این داروها ممکن است به قرار زیر باشند:

• دوفتیلید
• فلکاینید
• پروپافنون
• آمیودارون
• سوتالول

هم‌چنین این‌داروها ممکن است به حفظ ریتم طبیعی قلب کمک کنند. این داروها ممکن است عوارض زیر را به دنبال داشته باشند:

• حالت تهوع
• سرگیجه
• خستگی

این داروها به‌ندرت ممکن است باعث ایجاد آریتمی‌های بطنی شوند – اختلالات ریتمی خطرناک که از حفره‌های پایینی قلب منشا می‌گیرند. نیاز به این‌داروها ممکن است نامعلوم و نامعین باشد. حتی با داروها، شانس وقوع دوره دیگری از فیبریلاسیون دهلیزی وجود دارد.

کنترل ضربان قلب

ممکن است داروهایی برای کنترل سرعت ضربان قلب و بازگرداندن آن به حالت طبیعی برایتان تجویز شود.

• دیگوکسین: این دارو ممکن است ضربان قلب در حالت استراحت را کنترل کند اما در طول فعالیت نمی‌تواند به خوبی عمل کند. بسیاری از افراد به داروهای جایگزین و بیشتری نیاز دارند، مانند بلاکرهای کانال‌های کلسیمی یا بتابلاکرها.
• بتابلاکرها: این داروها به آرام‌کردن ضربان قلب در حالت استراحت و در حین فعالیت کمک می‌کنند. اینها ممکن است باعث ایجاد عوارضی مثل فشار خون پایین (هایپوتنشن) شوند.
• بلوکه‌کننده‌های کانال‌های کلسیمی: این داروها نیز می‌توانند ضربان قلب را کنترل کنند، اما اگر نارسایی قلبی یا فشار خون پایین داشته باشید، ممکن است استفاده از آنها مضر باشد.

کاتتر و روش‌های جراحی

گاهی اوقات استفاده از داروها یا کاردوورژن برای کنترل فیبریلاسیون دهلیزی راه به جایی نمی‌برد. در این موارد، پزشک‌تان ممکن است پیشنهاد روشی را بدهد که در آن قسمتی از بافت قلب‌تان که باعث ایجاد سیگنال‌های الکتریکی نامنظم می‌شود، تخریب شود و قلب به ریتم طبیعی خود بازگردد. این روش‌ها شامل موارد زیر است:

ابلیشن کاتتر

در طول این فرایند، پزشک لوله‌های باریک و بلندی (کاتتر) را از طریق کشاله ران وارد رگ‌های خونی می‌کند و آنها را به سمت قلب هدایت می‌کند. دهانه کاتتر انرژی رادیوفرکوئنسی یا سرمای شدید (کرایوتراپی) یا گرما تولید می‌کند تا بخش‌هایی از بافت قلب را که موجب پدید آمدن ضربان‌های تند و نامنظم می‌شوند، تخریب کند. بافت اسکار شکل می‌گیرد که به بازگرداندن سیگنال‌ها به حالت طبیعی کمک می‌کند. ابلیشن قلبی ممکن است بدون نیاز به داروها یا وسایل قابل کاشت آریتمی را اصلاح کند.

در طول این فرایند، پزشک لوله‌های باریک و بلندی (کاتتر) را از طریق کشاله ران وارد رگ‌های خونی می‌کند و آنها را به سمت قلب هدایت می‌کند. دهانه کاتتر انرژی رادیوفرکوئنسی یا سرمای شدید (کرایوتراپی) یا گرما تولید می‌کند تا بخش‌هایی از بافت قلب را که موجب پدید آمدن ضربان‌های تند و نامنظم می‌شوند، تخریب کند. بافت اسکار شکل می‌گیرد که به بازگرداندن سیگنال‌ها به حالت طبیعی کمک می‌کند. ابلیشن قلبی ممکن است بدون نیاز به داروها یا وسایل قابل کاشت آریتمی را اصلاح کند.

پزشک شما ممکن است این روش را در صورتی که فیبریلاسیون دهلیزی داشته باشید و به طور طبیعی یا توسط دارو علائم آن برطرف نشده باشد، پیشنهاد دهد. هم‌چنین این روش برای بیمارانی که دچار نارسایی قلبی هستند و دستگاه کاشته‌شده دارند و نمی‌توانند داروهای آنتی‌آریتمیک دریافت کنند یا آنها را تحمل کنند، کمک کننده است.

روش ماز (maze)

چندین روش ماز وجود دارد. پزشک ممکن است از اسکالپل، رادیوفرکوئنسی یا سرمای شدید (کرایوتراپی) استفاده کند تا الگویی از بافت اسکار را که با پیام‌های الکتریکی سرگردان ایجاد کننده فیبریلاسیون دهلیزی تداخل می‌کند، ایجاد کند.

روش‌های ماز بسیار موفقیت‌آمیز هستند اما امکان برگشت فیبریلاسیون دهلیزی وجود دارد. اگر این اتفاق رخ دهد، ممکن است مجددا به ابلیشن قلبی یا درمان دیگری نیاز داشته باشید.  

به این علت که در روش جراحی ماز (استفاده از اسکالپل)، جراحی باز قلب نیاز است، عموما برای افرادی به کار می‌رود که با درمان‌های دیگر بهبود پیدا نمی‌کنند یا اینکه در یک جراحی قلب اضطراری مثل جراحی بای‌پس شریان کرونری یا تعمیر دریچه قلبی قرار دارند.

ابلیشن گره دهلیزی بطنی (AV)

اگر داروها یا دیگر شکل‌های ابلیشن کاتتری بی نتیجه باشند یا عوارض در پی داشته باشند یا اینکه شما فرد مناسبی برای این گونه درمان‌ها نباشید، ابلیشن گره AV ممکن یک راهکار باشد. این روش شامل استفاده از یک کاتتر برای انتقال انرژی رادیوفرکوئنسی به گذرگاه (AV node) ارتباطی بین حفرات بالایی و پایینی قلب است.

در این روش بخش کوچکی از بافت قلبی تخریب می‌شود تا از سیگنال‌دهی غیرطبیعی جلوگیری شود. هرچند، دهلیزهای قلب همچنان به سیگنال‌دهی خود ادامه می‌دهند. شما به یک ضربان‌ساز کاشته شده برای ادامه ضربان طبیعی بطن‌ها نیاز دارید. ممکن است برای کاهش ابتلا به سکته ناشی از فیبریلاسیون دهلیزی، بعد از انجام این فرایند به رقیق‌کننده‌های خونی نیاز داشته باشید.  

پیشگیری از بوجود آمدن لخته‌های خونی

بسیاری از افرادی که دارای فیبریلاسیون دهلیزی هستند یا آنهایی که تحت درمان ویژه قرار دارند، در خطر بیشتری برای ایجاد لخته‌های خونی که منجر به سکته شود، قرار دارند. این‌خطر در صورت همراهی بیماری‌های دیگر قلبی با فیبریلاسیون دهلیزی بیشتر هم می‌شود.

ضد انعقاد‌ها

پزشک‌تان ممکن است داروهای رقیق‌کننده خون (آنتی کوآگولانت) برای شما تجویز کند مثل:

وارفارین

وارفارین برای پیشگیری از ایجاد لخته‌های خونی ممکن است تجویز شود. اگر وارفارین برایتان تجویز شد، با دقت دستورالعمل‌های پزشک را دنبال کنید. وارفارین داروی قوی است که امکان خونریزی‌های خطرناک در پی مصرف آن وجود دارد. شما به آزمایش‌های خونی منظم برای رصد کردن اثرات وارفارین نیاز دارید.

آنتی کوآگولانت‌های جدید

چندین داروی رقیق‌کننده جدید برای جلوگیری از بروز سکته در افراد دارای فیبریلاسیون دهلیزی موجود است. این داروها شامل آپیکسابان، ریواروکسابان، دابیگاتران و ادوکسابان است. این‌ها دوره فعالیت کوتاه‌تری نسبت به وارفارین دارند و معمولا به آزمایش‌های خونی مرتب و کنترل توسط پزشک نیاز ندارند. این داروها برای افرادی که دریچه‌های مکانیکی در قلب‌شان کار گذاشته شده، نباید مصرف شوند.

بسیاری از افراد دوره‌های فیبریلاسیون دهلیزی دارند که حتی از آن بی‌خبر‌اند – پس ممکن است در تمام طول زندگی خود به ضدانعقادها نیاز داشته باشید حتی بعد از اینکه ریتم قلبی به حالت طبیعی خود بازگردد.

بستن گوشک دهلیز چپ

پزشک‌تان ممکن است در صدد اتخاذ روشی براید که بستن گوشک دهلیز چپ نام دارد (left atrial appendage closure).

در این روش، پزشکان کاتتری از ورید پا وارد می‌کنند و آن را به دهلیز چپ هدایت می‌کنند. یک وسیله با نام بستن گوشک دهلیز چپ داخل کاتتر قرار می‌گیرد تا گوشک موجود  در دهلیز چپ را ببندد. 

این‌کار ممکن است خطر شکل‌گیری لخته‎‌های خونی در برخی افرادی که دچار فیبریلاسیون دهلیزی هستند، با توجه به اینکه بسیاری از لخته‌های خونی حاصل از فیبریلاسیون دهلیزی در گوشک دهلیز چپ شکل می‌گیرند، کاهش دهد. کاندیدهای این روش شامل افرادی است که مشکلات دریچه‌ای قلبی نداشته باشند، افرادی که خطر بالای ایجاد لخته خون و خونریزی در آن‌ها وجود داشته باشد و آنهایی که نتوانند آنتی کوآگولانت‌ها را دریافت کنند. پزشک با ارزیابی شما تعیین می‌کند که آیا شما کاندید این روش هستند یا نه.

سبک زندگی و درمان‌های خانگی

ممکن است شما با تغییر در شیوه زندگی خود بخصوص با پیشگیری یا درمان مشکلاتی مثل فشار خون بالا و بیماری قلبی، سلامت قلب‌تان را بهبود دهید. پزشک شما ممکن است چندین راهکار در راستای تغییر سبک زندگی به شما پیشنهاد کند:

• غذاهای مفید برای قلب را مصرف کنید. رژیم غذایی سالم که نمک و چربی جامد کمتری داشته باشد و از نظر میوه‌ها، سبزیجات و تمامی دانه‌ها (غلات وحبوبات) غنی باشد.
• به طور منظم ورزش کنید. روزانه ورزش کنید و فعالیت فیزیکی خود را افزایش دهید.
• سیگار را کنار بگذارید. اگر به تنهایی قادر به ترک سیگار نیستید، با پزشک‌تان درباره راهکارها و برنامه‌هایی که کمک می‌کنند تا عادت سیگار‌کشیدن را ترک کنید، صحبت کنید.
• وزن خود را در محدوده مناسب برای سلامتی نگه دارید. داشتن اضافه‌وزن خطر ایجاد بیماری قلبی را افزایش می‌دهد. کاهش وزن و رساندن آن به یک حالت سالم و طبیعی، کمک می‌کند تا علائم فیبریلاسیون دهلیزی را مدیریت کنید و نتایج حاصل از ابلیشن کاتتری بهبود دهید.
• فشار خون و سطح کلسترول خون را تحت کنترل داشته باشید. با تغییر سبک زندگی و دریافت داروی تجویز شده، فشار خون بالا (هایپرتنشن) یا کلسترول بالا را اصلاح کنید.
• در مصرف الکل زیاده‌روی نکنید. مصرف بیش‌ازحد الکل می‌تواند شانس ابتلای شما به فیبریلاسین دهلیزی را افزایش دهد. در برخی افراد، حتی مصرف متعادل الکل نیز می‌تواند آغازگر فیبریلاسیون‌های دهلیزی باشد.
• درمان خود را پیگیری کنید. داروهای خود را طبق آنچه تجویز شده، مصرف کنید و به طور منظم با پزشک خود ملاقات کنید. در صورتی که علائم بدتر شده باشند، به پزشک خود گزارش کنید.