فلج تارهای صوتیف
فلج تارهای صوتی هنگامی رخ میدهد که عصبدهی به جعبهی صوتیتان مختل شود، و باعث فلج شدن عضلات تارهای صوتی میشود. فلج تارهای صوتی حتی نحوهی تنفس و غذا خوردنتان را نیز تحت تاثیر قرار خواهد داد، چون تارهای صوتیتان که گاهی چینهای صوتی نیز نامیده میشوند کارهایی فراتر از تولید صدا انجام میدهند.
همچنین آنها راه هواییتان را محافظت نموده و از ورود آب و غذا و بزاق به درون حنجره و خفگی جلوگیری میکنند.
علائم فلج تارهای صوتی
تارهای صوتی شما دو نوارمنعطف و نازک از ماهیچه بوده که در ورودی نای قرار دارند. هنگامی که صحبت میکنید، دو تار به سمت هم آمده تا با لرزش هماهنگ صدا تولید کنند.در وضعیت استراحت، تارها راحت و شل بوده که باعث میشود به راحتی نفس بکشید.
در اکثر موارد فلج تارهای صوتی یک طرفه اتفاق میاقتد. فلج دو طرفه تارهای صوتی وضعیتی نادر ولی بسیار جدی است. ممکن است باعث مشکلات صوتی، تنفس و بلع غذا شود.
علائم و نشانه های فلج تارصوتی عبارتست از:
- نفس گرفتگی در صوت
- خشونت صدا
- تنفس پرسرو صدا
- ازدست دادن پایهی صوت اصلی
- خفگی و سرفه حین غذاخوردن، نوشیدن و بلع بزاق
- نیاز به نفس کشیدنهای مکرر حین صحبت
- عدم توانایی برای بلند صحبت کردن
- از دست دادن رفلکس عوق زدن
- سرفههای غیرموثر
- صاف کردن مداوم گلو
چه زمانی به دکتر مراجعه کنیم؟
درصورتی که خشونت صدای مداوم و غیرموجه برای بیش از ۲هفته دارید، یا متوجه هرگونه تغییر صدا و ناراحتی شده اید به دکترتان در تماس باشید.
علت فلج تارهای صوتی
در این اختلال، رسیدن تکانههای عصبی به تارهای صوتی مختل شده و سبب فلج عضلات صوتی میشود. در اغلب موارد پزشک علت فلج تارهای صوتی را نمیداند، ولی دلایل محتمل شناخته شده میتوانند:
- آسیب به تارصوتی حین جراحی: جراحی در گردن یا قفسه سینه فوقانیتان ممکن است ممکن واردشدن آسیب به جعبهی صوتیتان شود. جراحیهایی که حاوی ریسک برای تارهای صوتی هستند، جراحی تیرویئد، پرارتیروئید، مری، گردن و قفسه سینه هستند.
- جراحت گردن یا قفسه سینه: تروما یه جراحت در این نواحی ممکن است باعث آسیب به عصب مربوط به جعبهی صوتی شود.
- سکتهی مغزی: سکتهی مغزی باعث اختلال در جریان خون مغزتان شده و باعث آسیب به نواحی فرستندهی پیام عصبی به جعبهی صوتی در مغز شود.
- تومورها: تومورها چه سرطانی یا غیرسرطانی، میتوانند در غضروف، عضلات و اعصاب مرتبط با جعبهی صوتیتان رشد نموده و باعث اختلال در این نواحی شوند.
- عفونتها:برخی عفونتها مانند بیماری لایم، ویروس اپشتین بار و هرپس میتوانند باعث آسیب مستقیم به عصب تارهای صوتی شوند.
- اختلالات عصبی: اگر اختلالات عصبی مانند مالتیپل اسکلروزیس(MS) یا پارکینسون دارید، ممکن است فلج تارهای صوتی را تجربه کنید.
ریسک فاکتور ها:
- فاکتور هایی که ممکن است ریسک فلج شدن تارهای صوتی را افزایش دهند عبارتند از:
- تجربه جراحی گلو یا قفسه سینه. افرادی که نیاز به جراحی تیروئید، گلو یا قسمت فوقانی قفسه سینه شان دارند ریسک بالاتری به آسیب اعصاب طناب های صوتی دارند. گاهی اوقات لوله های تنفسی استفاده شده در جراحی که به نفس کشیدن فرد حین عمل جراحی کمک می کنند، اگر فرد مشکل جدی تنفسی داشته باشد می تواند به اعصاب طناب های صوتی آسیب وارد کند.
- داشتن وضعیت های نورولوژیک خاص. افرادی که بیماری های نورولوژیک خاصی دارند- مثل بیماری پارکینسون یا مولتیپل اسکلروزیس- بیشتر مستعد ضعف یا فلج شدن طناب های صوتی هستند.
- شکایات بیماران:
- مشکلات اصلی مرتبط با فلجی تارهای صوتی ممکن است به قدری خفیف باشد که فرد فقط صدای خشن پیدا کند، یا به قدری جدی باشد که تهدید کننده ی حیات فرد باشد.
- چون فلج تارهای صوتی راه تنفسی را کاملا باز یا بسته نگه می دارد، سایر شکایات می تواند شامل خفگی حین پریدن مایعات یا غذا به گلو(آسپیراسیون) باشد. آسپیراسیونی که منجر به پنومونی شدید باشد بسیار نادر است ولی جدی است و نیاز به مراقبت پزشکی فوری دارد.
تشخیص
پزشک ابتدا در مورد علائمتان سوال خواهدپرسید، سپس ممکن است به صدایتان گوش دهد و مدت زمان شروع مشکل در صدایتان را بپرسد. برای بررسیهای بیشتر ممکن است تستهای زیر درخواست شود:
- لارنگوسکوپی: پزشک با استفاده از یک آینه یا لولهی نازک و منعطف(که لارنگوسکوپ یا اندوسکوپ نام دارد) یا هردو باهم، تارهای صوتیتان را معاینه میکند. همچنین ممکن است یک تست به نام videostrobolaryngoscopy انجام دهید که از یک وسیلهی مخصوص با یک دوربین ریز در نوک یا یک دوربین بزرگ متصل به قطعهی موردنظر برای دیدن دامنه استفاده میکند.
این اندوسکوپهای مخصوص با بزرگنمایی زیاد، اجازهی بررسی دقیق ساختار و عملکرد تارهای صوتی را به پزشک میدهد و پزشک میتواند درگیری هردو تارصوتی را بررسی کند.
- الکترومیوگرافی حنجرهای: این تست میزان جریان الکتریکی موجود در عضلات صوتیتان را اندازهگیری میکند. برای اندازهگیری دکترتان یک سوزن را از پوست گردنتان به سمت تارهای صوتی فرو میبرد.
این ترفند، اطلاعاتی در مورد روند درمانیتان به پزشک نمیدهد ولی میتواند در مورد چگونگی بهبودتان پزشک را مطلع سازد.
این آزمایش جهت پیشبینی روند بهبودی در مدت زمان ۶هفته تا ۶ماه پس از شروع علائم به کار می۲رود.
- تستهای خونی و اسکن: باتوجه به اینکه بیماریهای زیادی میتوانند به عصب آسیب برسانند، ممکن است به تستهای بیشتر برای تعیین علل فلج تارهای صوتی احتیاج داشته باشید. این آزمایشها ممکن است شامل تست خون، اشعه ایکس، اسکنMRIوCTاسکن باشد.
درمان فلج تارهای صوتی
نحوهی درمان فلج تارهای صوتی به علت ایجاد آن، شدت علائم و مدت زمان شروع علائم بستگی دارد. درمانها ممکن است شامل صوتدرمانی، تزریق بالن و جراحی و یا ترکیبی از درمانها باشد.
در برخی موارد ممکن است بدون درمان جراحی بهبود یابید. به همین دلیل ممکن است پزشکتان جراحی ماندگار را حداقل یک سال پس از شروع علائم به تاخیر بیاندازد. با اینحال درمان جراحی و تزریق بالن حاوی کلاژن، در ۳ماه اول پس از شروع علائم انجام میگیرد.
ممکن است در طول انتظار برای جراحی، پزشکتان صوتدرمانی را جهت بهبودی اعصاب و جلوگیری از ناراحتی صدا برایتان انجام دهد.
صوتدرمانی
جلسههای صوتدرمانی شامل تمرین و فعالیتهایی جهت قدرتبخشی به تارهای صوتی، اصلاح کنترل تنفس حین صحبتکردن، جلوگیری از کشش غیرنرمال عضلات اطراف تارهای صوتی و محافظت از راه تنفسی حین بلع غذا میباشد.
در برخی موارد که تارهای صوتیتان نیازی به تزریق بالن یا جراحی ندارند، ممکن است تنها درمانی که نیاز داشته باشید فقط صوتدرمانی باشد.
جراحی
درصورتی که فلج تارهای صوتیتان خودبخود بهبود نیافتند، درمان جراحی پیشنهاد میشود که شامل:
- تزریق بالن: فلج عصبی تارهای صوتی ممکن است باعث تضعیف و نازکشدن عضلات تارهای صوتی شود. جهت اضافه کردن بالن به محل، یک پزشم متخصص بیماریهای حنجره ابتدا محل موردنظر را با موادی از قبیل چربی بدن و کلاژن و یا هرمادهی مناسبی پر میکند.
این مادهی اضافهشده، تارهای صوتیتان را نزدیک وسط جعبهی صوتی تان نگه میدارد تا در هنگام عملکرد مخااف تارهای صوتی حین مکالمه یا بلع و سرفه، تارهای صوتی در تماس نزدیک با میانه باشند.
- ایمپلنت ساختاری: به جای تزریق بالن، این روش- معروف به تیروپلاستی، لارنگوپلاستی یا جراحی چارچوب حنجره- متکی به استفاده از ایمپلنت جهت جابجایی تارهای صوتی است. ندرتا افرادی که این ترفند را به کار بردهاند، ممکن است به یک جراحی ثانویه جهت جابجایی مجدد ایمپلنت موردنظر نیازداشته باشند.
- طراحی مجدد تارهای صوتی: در این روش جراح یک پنجره از بافت خودتان را ازخارج به داخل جعبهی صوتیتان حرکت میدهد و تارهای صوتی فلج را به سمت میانهی جعبهی صوتیتان هل میدهد. این امر به تارصوتی سالم شما اجازه میدهد که لرزش بهتری برخلاف همتای فلج خود داشته باشد.
- تعویض عصب آسیب دیده(عصبدهی مجدد): در این روش، یک عصب سالم از ناحیهای دیگر از گردنتان به داخل تارهای صوتیتان آورده میشود. بهبود صدا در این روش ممکن است ۶تا۹ماه طول بکشد. برخی پزشکان این روش را با تزریق بالن ترکیب میکنند.
- تراکئوتومی: درصورتی که هردوتار صوتیتان فلج شده و در مجاورت یکدیگر قراردارند، ممکن است راه تنفسیتان تنگ شده باشد که در این موارد مشکلات زیادی در تنفس خواهید داشت که نیاز به جراحی تراکئوتومی خواهید داشت.
آماده شدن برای ویزیت:
- فرد بیمار به احتمال زیاد ابتدا به پزشک مراقبت های اولیه ی خود مراجعه می کند مگر اینکه فلج تارصوتی دوطرفه داشته باشند.
- در این صورت، فرد احتمالا در ابتدا به بخش اورژانس بیمارستان مراجعه خواهد کرد.
- پس از ارزیابی های آغازین، احتمالا بیمار به پزشک متخصص بیماری های گوش، حلق و بینی ارجاع داده می شود. همچنین فرد ممکن است به پاتولوژیست گفتار درمان برای ارزیابی صدا و درمانش ارجاع داده شود.
- این که فرد بیمار با آمادگی کامل به ویزیت پزشک آمده باشد بسیار کمک کننده است.
- در مطالب زیر اطلاعاتی آورده شده شده است که به بیماران کمک میکند که آمادگی داشته باشند و اینکه چه انتظاراتی از پزشک معالجشان داشته باشند.
کارهایی که میتوانید انجام دهید:
- تمام علائمی را که تجربه می کنید را یادداشت کنید، که شامل هر چیزی که بنظر غیر مرتبط با دلیلی است که باعث شده به پزشک مراجعه کنید می باشد.
- اطلاعات شخصی کلیدی خود را بنویسید که شامل هر استرس شدید، بیماری اخیر و یا تغییرات زندگی فردی می شود.
- یک لیست از تمام دارو ها، ویتامین ها و مکمل هایی که مصرف می کنید را بهمراه دوز هایشان فراهم کنید.
- از یک دوست یا عضو خانواده خواهش کنید که اگر ممکن است همراهتان بیاید. گاهی اوقات به خاطر آوردن تمام اطلاعاتی که حین ملاقات با پزشک به شما گفته شده است می تواند بسیار سخت باشد. کسی که به همراه شما آمده ممکن است مطالبی را بخاطر آورد که شما فراموش کرده اید.
- سوالات خود را که قرار است از پزشکتان بپرسید را یادداشت کنید
سوالهایی که باید بپرسید
زمان شما با پزشکتان ممکن است محدود باشد، به همین دلیل آماده کردن یک لیست از سوالات می تواند به استفاده حد اکثر از زمانتان کمک کند. برای فلجی طناب صوتی، برخی سوالات ابتدایی که ممکن است از پزشکتان بخواهید بپرسید عبارتند از:
•دلیل اصلی فلج تارهای صوتی من چیست؟
•به چه نوع تست هایی نیاز دارم؟ آیا این تست ها به آمادگی خاصی نیاز دارند؟
•چه درمان هایی در دسترس هستند و شما کدامیک از آنها را پیشنهاد می کنید؟
•چه نوع عوارضی میتوانم از درمانم داشته باشم؟
•آیا راه های دیگری غیر از درمانتان پیشنهاد می کنید؟
•آیا به محدودیت خاصی در استفاده از صدا پس از درمان نیاز دارم؟ اگر بله، به چه مدتی؟
•آیا پس از درمان قادر به حرف زدن یا آواز خواندن خواهم بود؟
•آیا بروشور یا سایر اطلاعات پرینت شده ای هست که بتوانم با خود به خانه ببرم؟
علاوه بر سوالاتی که برای پرسیدن از پزشکتان آماده می کنید، در پرسیدن سوالاتی که حین ملاقات با پزشک دارید تردید نکنید!