مرده زایی چیست؟
مرگ جنین بین هفته بیستم بارداری تا زمان تولد، مرده زایی نامیده میشود که قبل از هفته بیستم معمولا سقط مینامند.
مرده زایی، همچنین بر اساس طول بارداری طبقه بندی میشود :
- هفته ۲۰ تا ۲۷ : مرده زایی زودهنگام
- هفته ۲۸ تا ۳۶ : مرده زایی دیرهنگام
- بعد از هفته ۳۷ : مرده زایی پایانی
طبق تخمینهای مراکز کنترل و پیشگیری بیماریها، سالانه حدود ۲۴۰۰۰ مورد مرده زایی در ایالات متحده رخ میدهد.
علت مرده زایی
عوارض بارداری و زایمان
شرایط خاص میتوانند بعضی چیزها را قبل از تولد برای نوزاد خطرناکتر کنند. برخی از این موارد عبارتند از:
- زایمان زودرس، که احتمالا به علت عوارض بارداری ایجاد میشود.
- بارداری که بیش از ۴۲ هفته طول میکشد.
- بارداریهای چندقلویی
- تصادف یا آسیب حین بارداری
چنانچه زایمان قبل از هفته بیست و چهارم رخ دهد، عوارض زایمان و بارداری شایع ترین علل مرده زایی خواهند بود.
مشکلات جفت
جفت اکسیژن و مواد مغذی ضروری را برای کودک فراهم میکند، بنابراین هر چیزی که جفت را درگیر کند و با آن تداخل داشته باشد، جنین را در معرض خطر قرار میدهد. مشکلات جفت ممکن است مسئول تقریباً یک چهارم از تمام موارد مرده زایی باشند.
این مشکلات میتواند شامل جریان ضعیف خون، التهاب و عفونت باشد. یکی دیگر از بیماریها، سقط جفت میباشد و زمانی رخ میدهد که جفت قبل از تولد از دیواره رحم جدا شود.
نقص هنگام تولد و دیگر بیماریها در نوزاد
طبق تخمین مؤسسه ملی بهداشت کودکان و رشد انسانی، حدود ۱ مورد از هر ۱۰ مورد مرده زایی، میتواند به نقایص هنگام تولد نسبت داده شود. این موارد میتوانند شامل موارد زیر باشند :
- محدودیت رشد جنین
- بیماریهای ژنتیکی
- ناسازگاری Rh
- مشکلات ساختاری بدنی
نقایص ژنتیکی در زمان بارداری وجود دارند. سایر نقایص تولد ممکن است به دلیل عوامل محیطی ایجاد شوند اما علت همیشه قابل شناسایی نمیباشد.
نقایص جدی تولد یا نقایص متعدد تولد، زنده ماندن نوزاد را غیرممکن میسازند.
عفونت
عفونت در مادر، نوزاد یا جفت میتواند منجر به مرده زایی شود. عفونت به عنوان علت مرده زایی، قبل از هفته ۲۴ شایع تر است.
عفونتهایی که ممکن است ایجاد شوند شامل موارد زیر میباشند :
- سیتومگالوویروس (CMV)
- بیماری پنجم
- هرپس تناسلی
- لیستریوز
- سفلیس
- توکسوپلاسموز
مشکلات بندناف
اگر بند ناف گره خورده یا فشرده شود، جنین نمیتواند اکسیژن کافی دریافت کند. مشکلات بند ناف به عنوان یکی ازدلایل مرده زایی با احتمال بالا در اواخر بارداری اتفاق میافتند.
سلامت مادر
وضعیت سلامت مادر میتواند در مرده زایی دخیل باشد. دو بیماری که بیشتردر پایان سه ماهه دوم و آغاز سه ماهه سوم ایجاد میشوند، پره اکلامپسی و فشار خون بالای مزمن میباشند.
دیگر بیماری ها شامل موارد زیر میباشند :
- دیابت
- لوپوس
- چاقی
- ترومبوفیلی
- اختلالات تیروئید
مرده زایی بی دلیل
طبق یک منبع موثق، مرده زاییهای بی دلیل با احتمال بیشتر در اواخر بارداری رخ میدهند. پذیرش بیدلیل بودن آن میتواند بسیار دشوار باشد، اما مهم است که خودتان را سرزنش و ناراحت نکنید.
آیا عوامل خطر دیگری برای مرده زایی وجود دارد؟
مرده زایی میتواند برای هر شخصی اتفاق بیفتد، اما عوامل خطر ممکن است مادرانی با ویژگیهای زیر را بیشتر درگیر کنند :
- دارای یک بیماری زمینهای مثل فشار خون بالا یا دیابت باشد.
- چاق باشد.
- نوجوان باشد یا بیش از ۳۵ سال سن داشته باشد.
- دارای سابقه مرده زایی قبلی نیز باشد.
- آسیب روحی و روانی یا استرس زیادی را در سال پیش از زایمان تجربه کرده باشد.
- به مراقبت های پیش از تولد دسترسی نداشته باشد.
استفاده از دخانیات، ماری جوانا، داروهای ضد درد و داروهای غیرقانونی در دوران بارداری ممکن است خطر مرده زایی را دو یا سه برابر کند.
علائم مرده زایی
شما ممکن است به هیچ وجه، به خصوص در اوایل بارداری، علائمی را تجربه نکنید. برخی علائم شامل گرفتگی، درد یا خونریزی از واژن میباشند. نشانه دیگر این است که جنین دیگر حرکتی نکند.
با رسیدن به هفته ۲۶ تا ۲۸ میتوانید شمارش تعداد ضربات روزانه را شروع کنید. نوزادان متفاوت هستند، بنابراین شما خودتان باید احساس کنید که جنین در بدنتان به طور معمول چگونه حرکت میکند.
به سمت چپ خود دراز بکشید و ضربات، غلتها و حتی لرزشها را بشمارید. تعداد دقایقی که طول میکشد کودک شما ۱۰ بار حرکت کند را ثبت کنید. این کار را هر روز و در همان زمان تکرار کنید.اگر دو ساعت گذشته و کودک شما ۱۰ بار حرکت نکرده است، یا اگر به طور ناگهانی حرکات بسیار کمتری اتفاق افتاده است، با پزشک خود تماس بگیرید.
تشخیص مرده زایی
پزشک شما می تواند یک تست غیراسترسی را انجام دهد تا ضربان قلب جنین را بررسی کند. اولتراسونوگرافی میتواند تأیید کند که ضربان قلب متوقف شده است و جنین حرکت نمیکند.
متعاقبا چه اتفاقی میافتد ؟
اگر پزشک، مرگ جنین را تشخیص دهد، باید در مورد گزینه های انتخابی مشورت کنید. اگر کاری نکنید، احتمالا زایمان ظرف چند هفته خودبه خود شروع میشود.
گزینه دیگر القای زایمان است. اگر شما دارای مشکلاتی در سلامت خود باشید، القای فوری زایمان ممکن است توصیه شود. همچنین میتوانید در مورد زایمان سزارین مشورت و در صورت تایید پزشک اقدام کنید.
در مورد اینکه بعد از به دنیا آمدن کودک میخواهید چه کاری انجام دهید، فکر کنید. ممکن است بخواهید وقت خود را به تنهایی بگذرانید و کودک خود را در آغوش بگیرید. بعضی از خانوادهها میخواهند کودک را استحمام کرده و بر تنش لباس پوشانده، یا عکس بگیرند.
این موارد تصمیمات بسیار شخصی هستند، بنابراین شما خودتان حقوق خودتان و خانوادهتان را تعیین میکنید. درمورد این که به پزشک خود و کارمندان بیمارستان بگویید که می خواهید چه کاری انجام دهید، دریغ نکنید.لازم نیست در تصمیمگیری در مورد اینکه آیا میخواهید خدماتی برای کودک خود داشته باشید یا خی، عجله کنید. اما بگذارید مشخص شود که شما در حال بررسی این موارد هستید.
مشخص کردن علت مرده زایی
در حالی که کودک شما هنوز در رحم شماست، پزشک ممکن است آمنیوسنتز را انجام دهد تا وجود عفونت و بیماریهای ژنتیکی را بررسی کند. پس از زایمان، پزشک معاینه فیزیکی کودک، بند ناف و جفت را انجام میدهد. کالبد شکافی نیز ممکن است لازم باشد.
چقدر طول میکشد تا بدن شما بهبود یابد ؟
زمان بهبودی فیزیکی به عوامل مختلفی بستگی دارد، اما به طور کلی شش تا هشت هفته طول میکشد. تفاوتهای زیادی در این مورد وجود دارد، بنابراین سعی کنید خودتان را از روی تجربیات دیگران قضاوت نکنید.
زایمان جفت، هورمونهای تولید کننده شیر را فعال میکند. ممکن است ۷ تا ۱۰ روز شیر تولید کنید. اگر این مسئله برای شما ناراحت کننده است، در مورد داروهایی که شیردهی را متوقف میکنند، با پزشک خود صحبت کنید.
سلامت ذهنی خود را بعد از مرده زایی مدیریت کنید
شما یک آسیب غیرمنتظره و چشمگیر را تجربه کردهاید و برای تسکین غم و اندوه خود به زمان نیاز دارید. پیش بینی اینکه چه مدت طول میکشد تا غم و اندوه خود را مدیریت کنید، غیرممکن است.
مهم این است که خود را سرزنش نکنید یا احساس نکنید به فرار از آن نیاز دارید. به روش خود و با زمان مورد نیاز خود عزاداری کنید. احساسات خود را به شریک زندگی خود و سایر عزیزان ابراز کنید. نوشتن احساسات نیز ممکن است به شما کمک کند. اگر قادر به مقابله نیستید، از پزشک خود بخواهید که یک مشاوردرا پیشنهاد دهد.
برای علائم افسردگی پس از زایمان، مانند علائم زیر، به پزشک خود مراجعه کنید :
- افسردگی روزانه
- از دست دادن امید به زندگی
- از دست دادن اشتها
- ناتوانی در خواب
- مشکلات در روابط
اگر راحت هستید، داستان خود را به اشتراک بگذارید و از افرادی که درک میکنند چه چیزی را میگذرانید اطلاعات کسب کنید. شما می توانید این کار را در سایتهای با تالار گفتگو یا صفحات فضای مجازی انجام دهید.
پیوستن به یک گروه حامی بارداریهای ناموفق نیز میتواند کمک کند. از پزشک خود بپرسید که آیا میتواند یک گروه حضوری را پیشنهاد دهد. همچنین ممکن است بتوانید از طریق شبکههای اجتماعی یا انجمنها یک گروه پشتیبانی آنلاین پیدا کنید.
چگونه بعد از مرده زایی به فرد کمک کنیم ؟
- این موضوع از اهمیت حیاتی برخوردار است که از دست دادن نوزاد را دست کم نگیرید و به هیچ وجه به فرد احساس گناه ندهید. آنها در حال سوگ برای بچهای هستند که از دست دادهاند، بنابراین در مورد بارداریهای آینده صحبت نکنید مگر اینکه زایمان اول باشد.
- آنچه آنها در حال حاضر به آن احتیاج دارند همدردی و حمایت است. همانطور که به هرکسی که یک دوست عزیز را از دست داده است تسلیت میگویید به آنها نیز بگویید، زیرا این اتفاق هم همانگونه است. سعی نکنید موضوع را عوض کنید. به آنها اجازه دهید احساسات خود را ابراز کنند، حتی اگر احساس میکنید تکرار میکنند.
- آنها را تشویق کنید که به خوبی غذا بخورند، استراحت کافی داشته باشند و ملاقاتها با پزشک خود را حفظ کنند. کمک به آنها در کارهای خانه را برای چند هفته اول پیشنهاد دهید. در اصل، فقط در اختیار آنها باشید.
- آیا ممکن است بعد از مرده زایی یک بارداری دیگر داشته باشید؟ بله، شما میتوانید یک بارداری موفق بعد از مرده زایی را تجربه کنید.
- با اینکه شما در معرض خطر بیشتری برای ایجاد عوارض نسبت به افرادی که مرده زایی را تجربه نکرده اند میباشید، شانس مرده زایی دوم تنها ۳ درصد است.
- زمانیکه از نظر جسمی آمادگی بارداری مجدد را داشته باشید، پزشک به شما خواهد گفت، اما تنها خود شمایید که از زمانی که آمادگی عاطفی دارید مطلع هستید.
- شما همچنین ممکن است فکر کنید که یک بارداری دیگر برای شما مناسب نیست؛ در اینصورت نیز حق شماست. ممکن است تصمیم بگیرید که فرزندخواندگی را بررسی کنید، یا ممکن است تصمیم بگیرید خانواده خود را گسترش ندهید. هر تصمیمی که بگیرید تصمیم درستی برای شما خواهد بود.
آیا میتوان از مرده زایی جلوگیری کرد؟
بسیاری از دلایل و عوامل خطر از کنترل شما خارج هستند، بنابراین نمیتوان از مرده زایی جلوگیری کرد. اما مواردی برای کاهش خطر وجود دارند:
قبل از بارداری مجدد، یک چکاپ انجام دهید. در صورت وجود هرگونه عوامل خطر مانند دیابت یا فشار خون بالا، برای کنترل و نظارت بر آن در دوران بارداری با پزشک خود همکاری کنید.
اگر علت مرده زایی قبلی، ژنتیکی بود، قبل از بارداری مجدد با یک مشاور ژنتیک ملاقات کنید. در حین بارداری سیگار نکشید یا الکل، ماری جوانا و سایر داروها را مصرف نکنید. اگر ترک کردن برای شما سخت است، با پزشک خود مشورت کنید. اگر در دوران بارداری دچار خونریزی یا سایر علائم هستید، فوراً به دنبال کمک پزشکی باشید.
یکی از مهمترین کارهایی که میتوانید انجام دهید این است که به مراقبتهای پیش از تولد خوبی دسترسی داشته باشید. اگر بارداری شما پرخطر قلمداد شود، پزشک بیشتر شما را تحت نظر قرار میدهد. اگر کودک شما علائم پر استرسی نشان دهد، اقدامات اضطراری مانند زایمان زودرس ممکن است بتوانند جان کودک شما را نجات دهند.
چشم انداز
بهبود جسمی ممکن است چند ماه طول بکشد. زنانی که مرده زایی را تجربه میکنند میتوانند متعاقبا فرزندان سالمی داشته باشند. همانطور که مراحل سوگ را میگذرانید، صبور باشید.