چندقلوزایی؛ چه توجیه علمی برای آن وجود دارد؟

در ۱۱ می سال ۲۰۱۷، زنی در ایالت ویرجینا، پس از نزدیک‌به ۲۰ سال تلاش برای باردار شدن، دارای شش‌قلو شد؛ اما علمِ در پسِ پرده‌ی چنین بارداری‌هایی چیست؟

۶ نوزاد، ۳ پسر و ۳ دختر، در مرکز خدمات پزشکی VCU در ریچموند ایالت ویرجینا متولد شدند و دارای وزنی با میانگین ۰.۷۴ تا ۱.۳۳ گرم بودند. برای انجام دادن این زایمان، تیمی متشکل از ۴۰نفر پرسنل این مرکز به کار گرفته شدند.

^{امتیاز عکس: Allen Jones, University Marketing, VCU Medical Center}

دکتر رونالد راموس^۱، مدیر بخش مادر و جنین در مرکز پزشکی VCU، در گزارشی اظهار کرد:

به‌دنیا آوردن شش‌قلو، امری نیست که هر روز مشاهده کنیم. مادر آنان، همزمان در حال خوابیدن، خوردن و نفس کشیدن برای ۷ نفر بوده است!

یک بارداری چندقلو، که در آن زن با دو یا بیشتر جنین به شکل همزمان باردار است، زمانی رخ می‌دهد که در حالت اول تخمک بارورشده، پیش از لانه‌گزینی در رحم، به دو یا چند بخش تقسیم شود. بارداری که به این شکل به‌وجود می‌آید، چندقلوهای یکسان را ایجاد می‌کند. در حالت دوم، تخم‌های جدا با اسپرم‌های جدا لقاح یافته و چندقلوهای ناهم‌سان را ایجاد می‌کنند.
بنا بر مرکز کنبرل و پیشگیری از بیماری، در سال ۲۰۱۵، نزدیک به ۴ میلیون زایمان در ایالت متحده‌ی آمریکا رخ داده است که تعداد ۳۸۷۱تا از آنان، سه‌قلو، ۲۲۸تا چهارقلو و تنها ۲۴تا، پنج‌قلو یا بیشتر بودند.

احتمال به‌وجود آمدن این‌گونه بارداری‌ها، در افرادی که به شکل طبیعی و بدون استفاده از در‌مان‌های ناباروری، صاحب فرزند می‌شوند، بسیار پایین است. داروهایی که برای درمان ناباروری استفاده می‌شوند، با تحریک تولید تخمک‌های بیشتر، احتمال چندقلوزایی را بسیار افزایش می‌دهند. بنابر پژوهش‌های دانشگاه روچستر^۲، در صورتی که بیش‌از یک تخمک به شکل همزمان بارور شوند، نتیجه‌ی آن بارداری‌هایی است که منجر به چندقلوزایی می‌شوند.

لقاح‌های خارج رحمی IVF نیز احتمال این نوع از بارداری‌ها را افزایش می‌دهند اما امروزه، این امر از شیوع پایین‌تری نسبت به گذشته برخوردار است چرا که سابقاً، احتمال بارداری با روش IVF پایین‌تر بود، بنابراینبه منظور افزایش شانس بارداری، پزشکان تخمک‌هایی چندگانه را به رحم منتقل می‌کردند. با پیشرفت این روش، محققان قادر به افزایش احتمال بارداری با لانه‌گزینی یک تخمک شدند؛ این امر احتمال چندقلوزایی در IVF را کاهش داده است و امروزه، تنها یک تخمک بارورشده به بدن مادر منتقل می‌شود.

مقاله‌ی مرتبط: IVF؛ فرزندداری و مکافات!

بنا بر یافته‌های آماری CDC، کاهش تعداد تخمک‌های منتقل‌شده، منجر به کاهش بارداری‌های چندقلوزایی در آمریکا، در سال‌های ۱۹۹۸-۲۰۱۵ تا ۴۹% شده‌است. در سال ۲۰۱۳، نتایج پژوهشی که لینک آن در ادامه آورده شده‌است، نشان داده‌اند اثرات داروهای باروری بر چندقلوزایی، نسبت به IVF سهم عمده‌ای را به خود اختصاص داده است.

لازم به ذکر است که بارداری‌هایی که منجر به چندقلوزایی می‌شوند، با مشکلات و پیچیدگی‌های بیشتری نسبت به بارداری‌های تک‌قلویی همراه هستند؛ از جمله افزایش احتمال زایمان زودرس.
این نوع از بارداری‌ها، از شکست عوامل لقاح مصنوعی خبر می‌دهد و پژوهشگران عقیده دارند که عواملی که در لقاح مصنوعی دخیل هستند، باید تمام تلاش خود را به کار گیرند که فرد تنها با یک تخمک بارور شود.

^{خانم و آقای تایوا،والدین شش‌قلوها؛ امتیاز عکس:Allen Jones, University Marketing, VCU Medical Center}

هر شش نوزاد در بخش مراقبت‌های ویژه تحت نظارت هستند و حال عمومی آنان، خوب است. مادر نیز در تاریخ ۱۸ می از بیمارستان مرخص شده است و در گزارشی اظهار کرده‌است که او و شوهرش قصد دارند که با همراهی فعال یکدیگر، به مراقبت از نوزادان خود بپردازند.

^{پی‌نوشت:}

^{۱ Ronald Ramus}

^{۲ Rochester}