آیا می‌توانید باور کنید که یک نیمسال از تولد دلبندتان گذشته است؟ ماه ششم برای کودکان با تغییرات بسیار بزرگی همراه است، مانند توانایی خوردن بسیاری از غذاهای جامد، صدا درآوردن و بادکنک درست کردن با آب دهان! و نشستن.
آنچه باید درباره کودک شش ماهه خود بدانید.
- به خودتان تبریک بگویید! یک نیمسال از والد بودن شما می‌گذرد.
- این مرحله سن بسیار خوبی برای لذت بردن از دلبندتان است.
شش ماه تجربه والدگری یک دستاورد بزرگ است و اگر احساس می‌کنید که دلتان می‌خواهد یک جشن کوچک بگیرید، اشکالی ندارد.
به خودتان افتخار کنید! با گذشت شش ماه، اکثریت مادران دیگر فرزندشان را با شیرمادر تغذیه نمی کنند. یکی از اولویت های اصلی سازمان بهداشت تشویق به شیردهی حداقل در شش ماه اول زندگی است.
اگر تاکنون شیردهی را ادامه داده اید، به خودتان افتخار کنید؛ زیرا شما به کودک خود یک شروع خوب هدیه کرده اید و اگر به هر دلیلی نتوانسته اید شیردهی کنید، باز هم هیچ اشکالی ندارد، می‌توانید سایر موفقیتهایی را که به عنوان یک مادر داشته اید جشن بگیرید.
فراموش نکنید که از والد بودن خود لذت ببرید و با کودک خود سرگرم شوید. ماه ششم، دوران بسیار ویژه ای در زندگی كودك شماست. زیرا بیشتر کودکان در این سن معمولا سرحال و خوشحال هستند، دوست دارند بخندند و با شما بازی كنند و هنوز نمی‌توانند از دست شما فرار کنند! پس می‌توانید هرچقدر دلتان می‌خواهد آنها را بخورید!
بیشتر بخوانید: ماه پنجم بعد از تولد، همه چیز درباره فرزند دلبندتان
بیشتر بخوانید: ماه هفتم بعد از تولد، همه چیز درباره فرزند دلبندتان
کودک در حال رشد شما در ماه ششم بعد از تولد
در شش ماهگی، رشد کودک شما تا حدودی کند شده است. اگرچه هنوز رشد او ادامه دارد، اما دیگر مثل ماه های اول روزانه یک اونس وزن اضافه نخواهد کرد. به طور متوسط، کودکان در شش ماهگی بیش از دو برابر وزن تولد خود را دارند، حتی برخی از کودکان چند پوند بیشتر از دو برابر وزن تولد خواهند بود.
نقاط عطف رشد کودک در ماه ششم
بدن
- دادن وسایل (مانند اسباب بازی) از یک دست به دست دیگر آغاز می‌شود.
- از شکم به پشت و از پشت به شکم می‌چرخد.
- بدون حمایت و مستقل می‌نشیند.
- وقتی او را در حالت ایستاده قرار می‌دهید وزن بیشتری روی پاها تحمل میکند.
- سعی میکند با فشار آوردن به شکم و پشت خودش را جلو براند.
- شروع به حرکت به عقب میکند.
- سعی در خزیدن دارد.
- دستانش را به سمت اشیا دراز میکند و سعی میکند با چنگ زدن آنها را بگیرد.
- محیط یک اتاق را به خوبی مشاهده میکند. (بینایی او به بینایی بزرگسالان نزدیک می‌شود.)
مغز
- صداهای خاص را به احساسات گره می‌زند، مثلا صدای شادی یا صداهای عصبانیت و ناراحتی را تشخیص می‌دهد.
- هنگام گفتگو با او به شما توجه میکند و به روش خودش پاسخ می‌دهد.
- سعی دارد صداهای شما را تقلید و تکرار کند.
- چهره های آشنا را تشخیص می‌دهد.
- به دیدن غریبه ها واکنش نشان می‌دهد. (با ترس، گریه یا نگاه به سمت والدین)
- نگاه کردن به آینه را دوست دارد.
- صداهایی مانند «اِه»، «آه» و «اُه» از خودش در می‌آورد.
- به صدا زدن نامش پاسخ می‌دهد.
- برخی حروف رو به صورت ممتدادا میکند، مانند «م‌م‌م‌م‌م‌م» یا «ب‌ب‌ب‌ب»
- به احساسات دیگران پاسخ و واکنش نشان می‌دهد.
- در مورد محیط پیرامونش با لمس کردن و مزه کردن اطلاعات کسب میکند.
چه زمانی نگران کودک شش ماهه خود باشید.
اگرچه رشد هر کودک با سایرین متفاوت است، اگر کودک شما هر یک از علایم زیر را نشان می‌دهد، حتما با پزشک خود صحبت کنید.
- سعی نمی‌کند به موارد اطراف خود دسترسی پیدا کند.
- به محبت شما پاسخ نمی‌دهد.
- به نظر می‌رسد به صداها پاسخ نمی‌دهد.
- نمی‌تواند وسایلی مانند جغجغه یا اسباب بازی های کوچک را به دهانش بیاورد.
- نمی‌تواند صدایی ایجاد کند.
- قادر به چرخیدن به عقب و جلو نیست.
- خنده یا صدای شادی ندارد.
- عضلاتش سفت به نظر می‌رسد یا به راحتی سر را حرکت نمی‌دهد.
- افزایش وزن نداشته است.
یک روز از زندگی کودک شما در ماه ششم
در سن شش ماهگی، کودک شما نسبت به ماه های گذشته بسیار فعال تر خواهد بود و به محض شروع به تحرک بیشتر، نیاز به مراقبت های بیشتر خواهد داشت. یک روز معمولی زندگی یک کودک شش ماهه ممکن است چیزی شبیه این باشد.
ساعت ۷ صبح: از خواب بیدار می‌شود و آماده یک وعده غذایی شیرمادر یا فرمولاست. اگر تغذیه با مواد جامد را شروع کرده باشید، ممکن است برای صبحانه انواع پوره ها، موز یا هر ماده غذایی دلخواهی نیز به او بدهید. توصیه می‌شود در ابتدای روز قبل از مواد جامد، سینه یا بطری شیر را به کودک خود بدهید.
۹ صبح: اولین چرت روزانه، بمدت۴۵ دقیقه تا ۱.۵ ساعت.
۱۰ صبح: بیدار می‌شود، تغذیه دوم و زمان بازی.
۱۱:۳۰ بعد از ظهر: چرت دوم که ممکن است کوتاه‌تر باشد.
۱۲:۳۰ بعد از ظهر: بیدار می‌شود و آماده یک وعده غذایی دیگر است.
اگر مواد جامد را شروع کرده اید می‌توانید یک وعده غذایی کوچک از سبزیجات پوره شده، غلات برنج یا میوه تهیه کنید.
۲بعد از ظهر: یک چرت کوتاه.
۴ بعد از ظهر: زمان بیداری، شیر خوردن، زمان بازی.
۶ بعد از ظهر: وقت شام. شما می‌توانید کودکتان را در یک صندلی راحت کنار خانواده قرار دهید تا همه بتوانید در کنار هم غذا بخورید.
۷ بعد از ظهر: روال روزمره قبل از خواب را شروع کنید. مانند دوش آب گرم، داستان، ماساژ یا هر روال دیگری که خودتان می‌پسندید.
۷:۳۰ بعد از ظهر: خواب شبانه
مبانی مراقبت از کودک در ماه ششم
شروع غذای جامد
در سن شش ماهگی، کودک شما رسما برای شروع غذای کودک آماده است! اما این بدان معنی نیست که شما باید فورا تغذیه مواد جامد را برای کودک خود شروع کنید.
اگرچه بیشتر کودکان در حدود شش ماهگی شروع به تغذیه با مواد جامد می‌کنند، اما غذای کودک را می‌توان در هر سنی بین چهار تا هشت ماهگی شروع کرد. زمان آمادگی هر کودک برای غذای جامد با کودکان دیگر متفاوت است.
چگونه بدانیم کودک برای دریافت غذای جامد آماده است؟
آکادمی اطفال آمریکا توصیه می کند به دنبال علایم زیر باشید.
- کودک شما قادر به نگه داشتن سر خود است.
- کودک شما وقتی غذا می‌بیند دهان خود را باز میکند.
- کودک شما توانایی خوردن غذا با قاشق را دارد.
- وزن کودک شما حداقل ۱۳ پوند است یا به دو برابر وزن تولد رسیده است.
- کودک شما علاقه جدی به مواد غذایی، مانند رسیدن به یک قاشق یا تماشای غذا خوردن شما نشان می‌دهد!
اگر کودک شما برای غذای جامد آماده است ، این گزینه ها را امتحان کنید:
تهیه غذای کودک توسط خود شما، اغلب توسط پزشکان و متخصصان تغذیه توصیه می‌شود زیرا این بهترین و تنها راه برای اطمینان از تازه و سالم بودن غذای کودک است. برای اولین نوبت تغذیه با جامدات می‌توانید یک سبزی نرم مانند کدو حلوایی یا پوره سبزیجات تازه یا فرنی و حریره بادام آماده کنید.
گزینه های بسیار خوبی برای غذای کودک نیز وجود دارد که برای خرید نیز در دسترس هستند، بنابراین اگر وقت یا منابع لازم برای تهیه غذای کودک خود را ندارید، می‌توانید از غذاهای آماده کودک استفاده کنید!
برای آمادگی جهت اولین تغذیه کودک خود، به برخی وسایل نیاز دارید.
- صندلی بلند یا صندلی غذای کودک.
- پیش‌بند. کودک شما به احتمال در دفعات اول قادر نخواهد بود هر آنچه به او می‌دهید، بخورد! بنابراین احتمال کثیف شدن لباس هایش را در نظر بگیرید و به او پیش‌بند ببندید.
- قاشق و کاسه نرم کودک.
در معرفی مواد غذایی جامد به کودک، در هر نوبت فقط یک ماده غذایی امتحان کنید. AAP توضیح می دهد که بچه ها به طور طبیعی غذاهای شیرین را ترجیح می‌دهند. اما شما می‌توانید هر نوع غذای سالم و تازه را از ابتدا به کودک خود معرفی کنید حتی انواع میوه ها.
اگرچه پزشکان دانه هایی مانند غلات برنج را به عنوان اولین غذای کودک توصیه می‌کردند، اما امروزه هیچ شواهد پزشکی برای حمایت از معرفی غلات در ابتدای شروع تغذیه با مواد جامد وجود ندارد. اکنون، متخصصان توصیه می‌کنند والدین به جای آن، از هر نوع غذای تازه و سالمی استفاده کنند.
مهم نیست از چه غذایی شروع می‌کنید.
- هر بار یک وعده غذایی را به دلبندتان معرفی کنید تا بتوانید هرگونه حساسیت یا واکنش احتمالی به غذا را بررسی کنید. چند نکته مهم دیگر برای یادآوری می‌نویسم. آنها را بخاطر بسپارید.
- معمولا باید چندین بار قبل از پذیرش هر ماده غذایی جدید، آن را در زمان های مختلف به کودک ارائه بدهید. بنابراین، اگر در اولین بار موفق نشوید، لزوما به این معنا نیست که کودک شما از آن غذا متنفر است. ممکن است دلبندتان برای عادت کردن به طعم و بافت جدید هر غذا به چند نوبت امتحان کردن نیاز داشته باشد.
- حرکات روده کودک شما ممکن است با قبل کمی متفاوت باشد زیرا مواد جامد بیشتری می‌خورد.
- تغذیه با مواد جامد را با ۱-۲ قاشق غذاخوری کودک، دو تا سه بار در روز شروع کنید و به آرامی با بزرگ شدن کودک آن را تا حدود ۴-۵ قاشق غذاخوری در هر نوبت برسانید.
- ارائه غذاهای انگشتی (finger foods) به کودک را تا سن هشت-نه ماهگی به تاخیر بیندازید.
- هرگز کودک خود را مجبور نکنید تا یک وعده را تمام کند. اگر سرش را برمی‌گرداند یا دهانش را می‌ببندد ، او را مجبور نکنید.
- به کودکان زیر یک سال هرگز عسل ندهید.
تغذیه
اگرچه کودک شما غذاهای جامد را شروع کرده است، اما همچنان به عنوان منبع اصلی تغذیه باید به تغذیه با شیرمادر یا فرمولا ادامه دهید.
بین چهار تا شش ماهگی، کودکان به طور معمول ۴-۸ اونس فرمولا در هر نوبت می‌نوشند یا هر سه تا پنج ساعت یک بار نیاز به شیرمادر دارند.
به یاد داشته باشید شیرمادر یا فرمولا هنوز هم همه آب مورد نیاز کودک را تامین میکند، بنابراین نیازی نیست به کودک خود آب بدهید. اما از آنجا که کودک شما رفته رفته شروع به خوردن مواد جامد بیشتری میکند، ظرف چند ماه آینده آب هم به رژیم غذایی او اضافه خواهید کرد.
به خاطر داشته باشید که کودکان زیر دوازده ماه هرگز نباید نوشیدنی غیر از شیرمادر یا شیرخشک بدهید.AAP خاطرنشان میکند که در سن شش ماهگی ۸۰ درصد از خانواده ها قبلا دادن نوشیدنی به کودک را آغاز کرده اند، اما توصیه می‌کنیم که کودک شما در یک سال اول زندگی از مایعات فقط شیر مادر یا فرمولا بخورد.
خواب
تا شش ماهگی، بیشتر کودکان در طول شب می‌خوابند و در طول روز دو تا سه چرت کوتاه دارند. اگر كودك شما هنوز خواب شبانه ندارد، جای نگرانی نیست. این فقط بدان معناست كه كودك شما در یک جدول زمانی متفاوت رشد می‌كند یا نیازهای خواب متفاوتی دارد.
چیزهایی مثل یک جهش رشد، یک بیماری یا دندان درآوردن نیز می‌تواند خواب شبانه دلبند شما را مختل کند.
در شش ماهگی، بسیاری از کودکان شروع به چرخیدن از پشت به جلو می‌کنند، که می‌تواند باعث نگرانی والدین هنگام خواب باشد. البته خوشبختانه در سن شش ماهگی، خطر سندرم مرگ ناگهانی شیرخوار بسیار کم است.
در حال حاضر AAP توصیه میکند که والدین همیشه کودکان خود را به پشت بخوابانند، اما نیازی به برگرداندن مجدد کودک در صورت چرخیدن در طول خواب نیست.
برای کاهش خطر SIDS (سندرم مرگ ناگهانی شیرخوار) همچنین می توانید:
- استفاده از گهواره را متوقف کنید.
- اجازه ندهید که هیچ چیز نرم در تختخواب کودکتان باشد. از جمله پتو، لحا ، بالش اضافی یا اسباب بازی.
- از ضربه گیرهای تختخواب استفاده نکنید.
- در فصول سردتر سال از کیسه خواب به جای پتو استفاده کنید.
- برای جلوگیری از گرمازدگی کودک، دمای اتاق را خنک و مطبوع نگه دارید.
بهداشت و ایمنی کودک در ماه ششم
ماه ششم نوبت چهارمین ویزیت دلبند شما در مرکز بهداشت محل زندگیتان است. در این نوبت ویزیت علاوه بر کنترل قد، وزن و دورسر، واکسیناسیون دلبندتان طبق برنامه کشوری انجام خواهد گرفت. پس زمان دقیق نوبت ویزیت او را بخاطر بسپارید و در زمان معین شده او را به مرکز بهداشت ببرید.
احتمالا دلبندتان در این ماه اولین دندانش را درمی‌آورد. پزشک متخصص اطفال به شما توصیه میکند علایم کودک خود را تحت نظر داشته باشید، آنها را راحت نگه دارید، در صورت نیاز برای کنترل درد از دارو استفاده کنید و بهداشت دهان را شروع کنید.
ممکن است کودک شما هنوز دندان نداشته باشد، اما جالب است بدانید از همین ماه کودکتان نیاز به مسواک زدن دارد! آکادمی دندانپزشکان کودکان آمریکا توصیه میکند والدین مسواک زدن لثه های کودکان را از ماه های اول تولد با مسواک نرم شروع کنند.
برخی دیگر از نکات ایمنی مفید در ماه ششم بعد از تولد
- در حال حاضر AAP استفاده از واکر را برای کودکان توصیه نمی‌کند، زیرا احتمال سقوط کودک هست و برای رشد کودک شما مفید نیستند. درعوض، کودک خود را ترغیب کنید که با نگه داشتن آنها در حالت ایستاده وزنش را روی پاها تحمل کند.
- همیشه تا حداقل تا دو سالگی از صندلی ماشین استفاده کنید.
- هرگز صندلی ماشین کودک خود را در صندلی جلو یا در نزدیکی کیسه هوا قرار ندهید.
- این ایده خوبی است که قبل از خزیدن کودک ، شروع به کار با ماساژ کردن خانه خود کنید.
- در ماه ششم ، کودک شما شروع به دراز کردن دست ها به سمت اشیا و گرفتن آنها میکند. وسایلی مانند فنجان قهوه داغ شما برای او بسیار جذاب خواهد بود. این ماه برنامه ای داشته باشید تا ببینید در منزلتان چه مواردی در دسترس یک کودک کنجکاو است و خیلی زود آنها را جمع کنید!
- اگر کودک شما دچار سوختگی شد، ناحیه را با آب سرد بشویید، با یک باند پارچه ای تمیز روی آن را بپوشانید و فورا به پزشک مراجعه کنید.
