انتشار این مقاله


بیوپسی کبد یا نمونه برداری از کبد چگونه انجام می شود؟

بیوپسی یا نمونه برداری از کبد یکی از روش های تشخیصی برای بیماری های کبد یا آسیب های آن به شمار می رود.

نگاه کلی

بیوپسی کبد عمل کوچکی برای برداشتن قسمت کوچکی از بافت کبد است که برای تشخیص بیماری یا آسیب در این اندام انجام می شود. اگر نمونه خون شما یا اطلاعات به دست آمده از تصویر برداری ها نشان دهند که شما مشکل کبدی دارید، پزشک ممکن است بیوپسی کبد را برای شما تجویز کند.همان طور که بیوپسی کبد برای تشخیص علت بیماری های کبد استفاده می شود، اطلاعات بدست آمده از آن نیز می تواند به عنوان راهنمایی برای انتخاب روش درمانی مناسب استفاده شود.

رایج ترین روش نمونه برداری کبد، بیوپسی از راه پوست است. به این صورت که برای برداشت قسمت کوچکی از بافت، سوزن کوچکی را از شکم وارد کبد می کنند. از روش های دیگر بیوپسی کبد، می توان بیوپسی از طریق ورید گردنی (بوسیله رگ ژوگولار) و دیگری برش قسمتی از شکم (لاپاراسکوپی) را نام برد.

بیوپسی کبد
بیوپسی کبد

بیوپسی کبد برای چه انجام می شود؟

  • مشکل کبدی که بوسیله روش های دیگر نمی توان آن را شناسایی کرد.
  • به دست آوردن نمونه بافتی از نا هنجاری که توسط تصویر برداری یافت شده است.
  • تشخیص شدت بیماری های کبدی (مرحله بندی کردن بیماری)
  • کمک به بهبود روش درمانی براساس شرایط کبد
  • بررسی کارایی و چگونگی عملکرد یک روش درمانی بر روی کبد
  • بررسی وضعیت کبد، پس از پیوند آن

اگر شما شرایط زیر را داشته باشید، پزشک شما ممکن است نمونه برداری از کبد را توصیه کند:

  • قابل توضیح نبودن نتایج غیرعادی تست از کبد
  • دیده شدن توده، تومور یا ناهنجاری در کبد در تصویر برداری
  • تب های مداوم وغیر قابل توضیح

بیوپسی کبد هم چنین برای کمک به تشخیص و تعیین شدت بیماری های زیر انجام می گیرد:

خطرات

بیوپسی کبد در صورتی که توسط پزشکی با تجربه انجام شود؛ ایمن است. با این وجود خطرات احتمالی شامل:

  • درد: درد در محل بیوپسی یکی از معضلات شایع بیوپسی کبد است. این درد معمولا یک ناراحتی خفیف ایجاد می کند. اگر درد زیاد باشد ممکن است به شما دارو های مسکن مثل استامینوفن کدئین بدهند.
  • خونریزی: پس از بیوپسی کبد ممکن است خونریزی اتفاق بیفتد. خونریزی های شدید ممکن است موجب بستری شدن در بیمارستان برای دریافت خون یا جراحی برای توقف خونریزی شود.
  • عفونت: به ندرت امکان دارد باکتری ها وارد حفره شکم یا جریان خون بشوند.
  • جراحت اتفاقی در اندام های اطراف: در شرایط نادر، ممکن است سوزن در طی بیوپسی کبد، به ارگان های دیگری نظیر کیسه صفرا یا ریه برخورد کند.

در بیوپسی از طریق ورید ژوگولار، لوله ی نازکی را بوسیله رگ بزرگی در ناحیه گردن به سمت پایین حرکت می دهند تا به کبد برسد. اگر بیوپسی شما از این طریق باشد، خطرات زیر محتمل است :

  • تجمع خون(هماتوما) در گردن: جمع شدن خون در ناحیه ای که سوند را قرار می دهند، می تواند موجب ایجاد درد و التهاب شود.
  • مشکلات موقت در اعصاب مربوط به صورت: به ندرت، بیوپسی از طریق رگ ژوگولار می تواند باعث آسیب به اعصاب و تاثیر بر چشم و گوش شود. در نتیجه ممکن است مشکلات موقتی مثل افتادگی پلک رخ دهد.
  • مشکل در تولید صدا: ممکن است صدای شما خش دار شود یا تن صدای شما برای مدت کوتاهی ضعیف شود.
  • سوراخ شدن ریه: اگر سوزن به طور تصادفی به ریه برخورد کند، می تواند باعث روی هم افتادگی ریه (نوموتوراکس) شود.

چگونه برای بیوپسی کبد آماده شوم؟

قبل از این که از کبدتان نمونه برداری کنند، پزشک با شما در ارتباط با آنچه در انتظارتان است صحبت می کند. این زمان خوبی است که با پرسیدن سوال از دانستن کامل خطرات و مزایای بیوپسی کبد اطمینان کافی را به دست آورید.

مصرف داروهای زیر را قطع کنید:

وقتی شما پزشکتان را ملاقات می کنید، لیستی از داروهایی که مصرف می کنید نظیر داروهای بدن نسخه را به همراه داشته باشید. هم چنین ممکن است دستور قطع برخی دارو ها را که باعث افزایش خونریزی می شوند را بدهد. مانند:

  • آسپرین، ایبوپروفن( Advil, Motrin IB و…) و تعدادی از داروهای مسکن
  • داروهای رقیق کننده خون (ضد انعقاد) مانند وارفارین( Coumadim )
  • مکمل های رژیمی خاص که ممکن است باعث خونریزی کنترل نشده بشوند.

هم چنین پزشک و پرستار، در صورت نیاز به مصرف داروی دیگر، به شما اطلاع می دهند.

تحت آزمایش خون قرار می گیرید:

قبل از شروع بیوپسی، از شما آزمایش خون می گیرند تا توانایی خونتان را برای لخته شدن بسنجند. در صورتی که مشکلات مربوط به انعقاد خون داشته باشید؛ برای کاهش خونریزی، دارو دریافت خواهید کرد.

قبل از بیوپسی خوردن و نوشیدن را قطع کنید:

ممکن است از شما بخواهند برای ۶ تا ۸ ساعت قبل از نمونه برداری کبد چیزی نخورید و نیاشامید. البته بعضی افراد می توانند یک صبحانه سبک بخورند.

برای بهبود آماده شوید:

قبل از شروع بیوپسی کبد ممکن است به شما دارو های آرام بخش داده شود. در این صورت برنامه ریزی کنید تا کسی شما را پس از نمونه برداری به منزل منتقل کند. هم چنین هماهنگ کنید فردی در شب اول کنار شما باشد و شرایطتتان را مرتبا ارزیابی کند. اکثر پزشکان توصیه می کنند برای دسترسی به اقدامات درمانی، تا بعد از ظهر روز اول درمکانی باشید که حداکثر یک ساعت با بیمارستانی که در آن نمونه برداری کرده اید، فاصله داشته باشید.

چه چیزی در انتظارم است؟

نتیجه به نوع بیوپسی انجام شده بستگی دارد. اگر چه بیوپسی پوستی کبد رایج ترین شکل یبوپسی است، اما اگر شرایط زیر را داشته باشید انواع دیگری از بیوپسی برای شما تجویز می شود:

  • اگر احتمال آن برود در حین عمل با مشکل مواجه شوید.
  • سابقه مشکلات خونریزی یا انعقاد خون داشته باشید.
  • مقدار غیر معمول مایع در داخل شکمتان جمع شده باشد (آسیت).
  • بسیار چاق هستید.
  • عفونت کبد دارید.

قبل از بیوپسی کبد

بیوپسی کبد می تواند در بیمارستان یا در مراکز سرپایی انجام شود. ممکن است از شما خواسته شود برای انجام این پروسه صبح زود مراجعه کنید که دراین صورت تیم درمانی به بررسی سابقه شما و داروهایی که قراراست دریافت کنید، می پردازند.

  • آنژیوکت داخل وریدی را از بازو خود جدا نکنید. بنابراین می توانید در صورت نیاز دارو دریافت کنید.
  • ممکن است به شما داروی آرام بخش داده شود تا در طی عمل آرام باشید.
  • از توالت استفاده کنید، زیرا ممکن است لازم باشد برای چند ساعت روی تخت بمانید.

در طی عمل

مراحل عمل نسبت به نوع روش بیوپسی بسیار متفاوت است:

بیوپسی پوستی: در شروع، پزشک ممکن است برای تعیین محل کبد، به شکم شما ضربه بزند. در شرایط خاص از تصاویر فراصوت برای راهنمایی سوزن استفاده میشود. این عمل به صورت خوابیده به پشت و دست راست به بالا انجام میشود. پزشک ممکن است تعدادی دارو در محل ورود سوزن استفاده بکند. سپس شکاف کوچکی در پایین قفسه سینه در سمت راست میدهد. بیوپسی به تنهایی چند ثانیه زمان میگیرد. در طی زمانی که سوزن را وارد و خارج میکنند، باید نفس خود را حبس کنید.

بیوپسی از طریق رگ ژوگولار: شما به پشت روی میز اشعه ایکس میخوابید. پزشک شما مقداری دارو بر روی یک طرف گردن شما می زند. سپس برش کوچکی می دهد و یک لوله ی باریک پلاستیکی را داخل ورید ژوگولار می کند. این لوله از طریق رگ ژوگولار وارد رگ بزرگ تری به نام ورید هپاتیک می شود که به کبد می ریزد. پس از آن پزشک یک ماده کنتراست را داخل رگ لوله تزریق می کند که باعث می شود ورید هپاتیک و مسیر لوله توسط تصاویر اشعه ایکس قابل تشخیص باشد. سوزن بیوپسی برای برداشت یک یا چند قسمت از کبد وارد لوله می شود. سوند به آرامی برداشته می شود. برشی که در ناحیه گردن زده شده بود بوسیله باند پوشانده می شود.

بیوپسی لاپاراسکوپیک: در طی بیوپسی، ممکن است داروی بیهوشی دریافت کنید. همچنین عمل به صورت خوابیده به پشت انجام می شود. یک یا چند برش می دهند. ابزارهای مخصوصی مانند یک دوربین کوچک که تصاویر را به مانیتوری در اتاق عمل منتقل می کند. از طریق آن ها وارد می کنند. پزشک از تصاویر ویدئویی برای پیدا کردن مسیر و برداشت قسمتی از بافت کبد استفاده می کند. پس از انجام بیوپسی ابزارها را خارج می کنند. سپس برش ها بوسیله بخیه بسته می شوند.

پس از انجام بیوپسی کبد

  • به اتاق ریکاوری منتقل می شوید، در آنجا پرستاران دائما فشار خون، ضربان و تنفس شما را ارزیابی می کنند.
  • اگر بیوپسی شما از طریق ورید ژوگولار باشد، حدود ۲ تا ۴ ساعت یا بیش تر باید استراحت کنید.
  • به علت داروهای آرام بخش قادر نیستید رانندگی کنید. بهتر است هماهنگ کنید تا کسی شما را به منزلتان برساند.
  • از بلند کردن وسایلی با وزن بیش تر از ۴ تا ۶ کیلوگرم در هفته اول جلوگیری کنید.
  • به طور تدریجی، پس از یک هفته فعالیت های معمول خود را از سر بگیرید.

نتایج

نمونه بافتی از کبد شما به آزمایشگاه برای بررسی توسط یک پاتولوژیست برده می شود. پاتولوژیست ممکن است در نمونه علامت هایی از بیماری یا آسیب کبد را مشاهده کند. نتیجه بیوپسی پس از چند روز تا یک هفته به شما اطلاع داده می شود.

در ملاقات پس از عمل، پزشک ممکن است بیماری کبدی و شدت آن را تشخیص دهد. هم چنین در صورت نیاز به درمان، نحوه آن برای شما توضیح داده خواهد شد.

مهدیس بهمن پور


نمایش دیدگاه ها (0)
دیدگاهتان را بنویسید