اندآرترکتومی کاروتید یا عمل پلاک شریانی کاروتید چیست؟
اندآرترکتومی کاروتید (CEA) یا عمل پلاک شریانی کاروتید یک جراحی برای درمان بیماری شریان کاروتید است. شریانهای کاروتید عروق خونی اصلی هستند که اکسیژن و خون را به مغز منتقل میکنند. در بیماری شریان کاروتید، این عروق باریک میشوند. این باریکشدگی باعث کاهش جریان خون به مغز شده و میتواند منجر به سکته مغزی شود.
پزشک در جراحی اندآرترکتومی کاروتید ، پلاکهایی که داخل شریان کاروتید ایجاد شدهاند را خارج میکند.
چرا عمل پلاک شریانی کاروتید انجام میگیرد؟
عمل اندآرترکتومی کاروتید برای بیمارانی که به دلیل بیماری شریان کاروتید دچار حمله ایسکمیک گذرا (TIA) یا سکته مغزی خفیف شدهاند، توصیه میشود. برای این افراد، اندارترکتومی کاروتید میتواند در پیشگیری از سکتههای بعدی بسیار مفید باشد.
همچنین ممکن است جراحی اندآرترکتومی کاروتید برای افرادی که دچار تنگی یا انسداد شدید (معمولا حدود ۸۰ درصد) شریان کاروتید هستند و علائم مرتبط با این بیماری را ندارند، توصیه شود.
عمل اندآرترکتومی کاروتید کجا و توسط چه کسی انجام میگیرد؟
عمل پلاک شریانی کاروتید در بخش جراحی بیمارستان و توسط جراح عروق انجام میگیرد.
از کجا بفهمیم که کاندید جراحی اندآرترکتومی کاروتید هستیم؟
برای ارزیابی باید به جراح عروق مراجعه کنید تا وی سابقه پزشکی شما را بررسی کرده و تستهای تشخیصی لازم را انجام دهد.
خطرات اندارترکتومی کاروتید چیست
برخی از عوارض احتمالی جراحی اندآرترکتومی کاروتید عبارتند از:
- سکته مغزی یا حمله ایسکمیک گذرا
- سکته قلبی
- ترشح خون به بافت اطراف محل برش و ایجاد تورم
- مشکلات عصبی با عملکردهای خاصی از چشمها، بینی، زبان و گوشها
- خونریزی مغزی
- تشنج (ناشایع)
- انسداد مجدد شریان کاروتید یا انسداد جدید در شریان کاروتید طرف مقابل
- خونریزی در محل برش در گردن
- عفونت
- فشار خون بالا
- ضربان قلب نامنظم
- انسداد مسیر هوایی ناشی از تورم یا خونریزی در گردن
آیا جراحی اندآرترکتومی کاروتید عوارض جانبی دارد؟
در برخی از مواقع، عمل پلاک شریانی کاروتید میتواند منجر به درد گردن شود که اکثرا با داروهای مسکن استاندارد و بدون نسخه تسکین مییابد.
آمادگی لازم برای عمل اندآرترکتومی کاروتید
چند روز قبل از عمل، آزمایشات لازم جهت اطمینان از بیخطر بودن جراحی انجام میگیرند. ممکن است جراح برای مشخص کردن بهتر آناتومی مغزتان آنژیوگرام مغزی درخواست کند. آنژیوگرام مغزی تست تشخیصی تهاجمی است که برای تولید تصاویر اشعه ایکس داخل عروق خونی سر انجام میگیرد. با این حال، در حال حاضر در بسیاری از موارد این اطلاعات میتواند توسط CT آنژیوگرافی یا MR آنژیوگرافی بدست آیند. اینها روشهای غیرتهاجمی برای بدست آوردن اطلاعات درمورد شریانهای کاروتید و مغز هستند و میتوانند بدون خطر سکته مغزی انجام گیرند.
ممکن است لازم باشد قبل از جراحی اندآرترکتومی کاروتید مصرف برخی از داروها را قطع کنید. پزشک دستورالعملهای خاصی را برای کمک به آمادهسازی برای جراحی ارائه میدهد. تقریبا تمامی بیماران در طول پروسه به مصرف آسپرین ادامه میدهند. مهم است که قبل از قطع مصرف آسپرین یا پلاویکس با پزشک خود مشورت کنید.
اندآرترکتومی کاروتید چگونه انجام میگیرد؟
عمل پلاک شریانی کاروتید تحت بیهوشی عمومی (بیمار خواب است) یا بیهوشی موضعی (بیمار هوشیار است و ناحیه تحت جراحی بیحس میشود) انجام میگیرد. جراح برشی را در گردن در محل انسداد ایجاد میکند. جراح میتواند بهطور موقت مسیر جریان خون را در اطراف انسداد یا تنگی تغییر دهد و ناحیه را جدا کند. سپس جراح برشی را در طول قسمتی از شریان که حاوی پلاک است، ایجاد میکند. پلاک برداشته میشود و جراح با استفاده از جسمی برای گشادکردن شریان و جلوگیری از ایجاد مجدد تنگی، ناحیه برداشتهشده را بخیه میزند. جریان خون به مغز از طریق مسیر طبیعی خود ادامه مییابد.
جراحی اندآرترکتومی کاروتید چقدر طول میکشد؟
اندارترکتومی کاروتید بهطور معمول حدود یک و نیم تا دو ساعت طول میکشد و اکثر بیماران بهخوبی تحمل میکنند.
بهبودی بعد از جراحی
ریکاوری و بهبودی بعد از عمل پلاک شریانی کاروتید سریع اتفاق میافتد و اکثر بیماران روز بعد عمل مرخص میشوند.
نتیجه عمل اندآرترکتومی کاروتید
پزشک نتیجه جراحی را با شما در میان خواهد گذاشت. در بیشتر افراد، اندرترکتومی کاروتید به جلوگیری از آسیب بیشتر مغز و کاهش خطر سکته مغزی کمک میکند. با این حال، اگر بیمار سبک زندگی سالمی را پیش نگیرد، امکان دارد پلاک ایجاد شده، لخته تشکیل شود و سایر مشکلات شریانهای کاروتید بازگردند.
منابع: