انتشار این مقاله


آزمایش سیتوکروم P450 چیست و چرا انجام می شود؟

پزشک شما ممکن است از آزمایشات سیتوکروم P450 برای تعیین فرآیند (سوخت و ساز) یک دارو استفاده کند تا مشخص کند آن دارو مناسب شماست یا خیر.

بررسی کلی

پزشک شما ممکن است از آزمایشات سیتوکروم(CYP450)  P450 برای تعیین فرآیند (سوخت و ساز) یک دارو استفاده کند. بدن انسان برای متابولیزه کردن داروها از آنزیم های سیتوکروم P450 استفاده می کند. به دلیل ویژگیهای ارثی (ژنتیکی) که باعث ایجاد تغییر در این آنزیم ها می شوند اثر داروها ممکن است بر هر شخص میتواند متفاوت باشد.

آزمایشهای ژن دارویی – که به آن فارماکوژنومیک یا فارماکوژنتیک نیز گفته می شود – مطالعه چگونگی تأثیر ژن بر پاسخ بدن به دارو است. آزمایشات به دنبال تغییر یا تفاوت در این ژن ها هستند که مشخص می کنند آیا یک دارو می تواند یک درمان مؤثر برای شما باشد یا اینکه شما شاید از آن داروی خاص عوارض جانبی داشته باشید.

آنزیم سیتوکروم P450 شامل آنزیم CYP2D6 است  که بسیاری از داروهای ضد افسردگی و ضد سایکوز را پردازش می کند. با بررسی DNA شما برای تفاوتهای خاص ژنتیکی آزمایشات CYP450 می تواند سرنخ هایی در مورد نحوه پاسخ بدن شما به یک داروی ضد افسردگی خاص ارائه دهد. آزمایشات CYP450 همچنین می تواند تغییرات آنزیم های دیگر مانند آنزیم CYP2C19 را شناسایی کند.

CYP450 و سایر آزمایشات ژنتیکی (آزمایش های ژنوتیپ) به مرور رایج تر می شوند زیرا پزشکان سعی می کنند درک کنند که چرا داروهای ضد افسردگی به برخی افراد کمک می کنند و به برخی دیگر نه. بااین که ممکن است استفاده از این تست ها در حال افزایش باشد  محدودیت هایی وجود دارد.

چرا این تست انجام میشود؟

داروهای افسردگی معمولاً براساس علائم و سابقه پزشکی تجویز می شوند. برای برخی از افراد  اولین دوز داروی ضد افسردگی علائم افسردگی را برطرف می کند و عوارض جانبی قابل تحمل دارد. با این حال  برای بسیاری دیگر پیدا کردن داروی مناسب با آزمایش و خطا است. برای برخی از افراد  یافتن داروی ضد افسردگی مناسب می تواند چندین ماه یا بیشتر طول بکشد.

آزمایشات ژنوتیپینگ  مانند آزمایش سیتوکروم P450  ممکن است شناسایی داروهایی را که احتمالاً توسط بدن شما بهتر پردازش می شوند  سرعت ببخشند. در حالت ایده آل  پردازش بهتر منجر به عوارض جانبی کمتری و بهبود اثربخشی می شود. آزمایشات CYP450 معمولاً فقط در مواردی که  درمان های ضد افسردگی اولیه موفقیت آمیزنباشند استفاده می شود.

آزمایش های ژنوتیپ در زمینه های دیگر پزشکی نیز استفاده می شود. به عنوان مثال  آزمایش CYP2D6 می تواند به تعیین اینکه آیا داروهای خاص سرطان مانند تاموکسیفن برای سرطان پستان  مؤثر هستند  کمک می کند. آزمایش CYP2C9 می تواند به تعیین دوز مناسب وارفارین رقیق کننده خون کمک کند تا خطرات عوارض جانبی را کاهش دهد.

زمینه فارماکوژنومیک رو به رشد است و انواع مختلفی از آزمایش های ژنوتیپینگ در دسترس است. تستها بسته به نوع داروی مورد آزمایش و چگونگی انجام آزمایش تفاوت زیادی دارند.

چگونه آماده  شوید؟

قبل از تست نیازی به ناشتا بودن یا آمادگی خاصی ندارید.

آنچه انتظار داشته باشید

برای آزمایش سیتوکروم P450  یک نمونه از DNA شما گرفته می شود، با استفاده از یکی از این روش ها:

سواپ گونه برای بدست آوردن نمونه سلولی، یک پنبه  داخل گونه شما مالیده می شود.

 بزاق. شما بزاقتان را درون یک لوله جمع می کنید.

آزمایش خون. خون از رگ بازوی شما گرفته می شود.

بعد از تست

گرفتن نمونه DNA فقط باید چند دقیقه طول بکشد. سپس نمونه شما به آزمایشگاهی ارسال می شود که DNA شما برای ژن های خاص تجزیه و تحلیل می شود.

نتایج

معمولاً برای به دست آوردن نتایج تست های سیتوکروم P450 چند روز تا یک هفته طول می کشد. شما و پزشکتان می توانید در مورد نتایج و چگونگی تأثیر آنها بر گزینه های درمانی خود صحبت کنید.

آزمایشات CYP450  در مورد چگونگی پردازش یک دارو با استفاده از آنزیم های خاص سرنخ هایی را ارائه می دهد. نتایج را می توان با توجه به سرعت متابولیسم یک داروی خاص طبقه بندی کرد. به عنوان مثال نتایج یک آزمایش CYP2D6 ممکن است نشان دهد کدام یک از این چهار نوع برای شما صدق می کند:

متابولیزه کننده های ضعیف.

 اگر یک داروی خاص را به دلیل نداشتن آنزیم بسیار کندتر از حد معمول پردازش کنید ، این دارو می تواند در سیستم بدن شما جمع شود. این تجمع می تواند احتمال بروز عوارض جانبی را افزایش دهد. شما هنوز هم می توانید از این داروها استفاده کنید اما با دوزهای کمتری.

متابولایزرهای میانی.

 اگر در فرآوری داروها عملکرد آنزیمتان کاهش یافته باشد ممکن است برخی از داروها به خوبی افرادی  که به عنوان متابولیزه کننده طبیعی طبقه بندی می شوند پردازش نکنید.

متابولایزرهای عادی

(همچنین به عنوان متابولیزه کننده های گسترده شناخته می شوند).

اگر آزمایش نشان دهد که داروهای ضد افسردگی خاصی را به طور عادی پردازش می کنید  بیشتر از افرادی که آن دسته از داروهای خاص را پردازش نمی کنند  از درمان سود خواهید برد و عوارض جانبی کمتری نیز خواهید داشت.

متابولایزر فوق سریع.

 در این حالت ، داروها خیلی سریع بدن شما را ترک می کنند – اغلب قبل از اینکه فرصتی برای درست کار کردن داشته باشند. به احتمال زیاد به دوزهای بیش از معمول داروها احتیاج دارید.

آزمایش CYP450 برای همه داروهای ضد افسردگی مفید نیست  اما می تواند اطلاعاتی در مورد چگونگی پردازش تعدادی از آنها ارائه دهد. مثلا:

آنزیم CYP2D6 در سوخت و ساز داروهای ضد افسردگی مانند فلوکستین، پاروکستین، فلووکسامین و ونلافاکسین و ضد افسردگی سه حلقه مانند نورتریپتیلین ، آمی تریپتیلین، کلومیپرامین ، دزیپرامین و ایمی پرامین موثر است . برخی از داروهای ضد افسردگی مانند فلوکستین و پاروکستین می توانند باعث کند شدن آنزیم CYP2D6 شوند.

آنزیم CYP2C19 در متابولیسم سیتالوپرام و اسیلیتالوپرام نقش دارد.

محدودیت های آزمایش

اگرچه این تستها پتانسیل دارند  اما آزمایشات CYP450 محدودیت هایی دارد:

  • آزمایشات فقط برای برخی داروهای خاص موجود است. همچنین  هر آزمایش مختص فقط یک دارو است ، بنابراین تغییر دارو ممکن است به آزمایش دیگری نیاز داشته باشد.
  • آزمایش نمی تواند پیش بینی کند که کدام دارو برای شما بهتر کار خواهد کرد – فقط می تواند سرنخ هایی را ارائه دهد.
  • آزمایشات فقط به بعضی از ژنهای مربوط به نحوه استفاده بدن از داروهای خاص نگاه می کند – بنابراین عوامل خارج از محدوده آزمایش ممکن است بر تأثیر یک داروی ضد افسردگی بر شما تأثیر بگذارد.
  • آزمایشات بر نحوه متابولیزه شدن دارو از بدن و نه بر آنچه دارو برای بدن انجام می دهد  تمرکز دارد مانند این که چگونه دارو ممکن است گیرنده های مغز را برای بهبود علائم تغییر دهد.
  • کاملاً مشخص نیست که آزمایشات مفید در انتخاب داروی ضد افسردگی چیست. حتی اگر آزمایشاتی داشته باشید  هنوز هم نیاز دارید که داروهای ضد افسردگی و دوزهای مختلفی را امتحان کنید تا مشخص کنید چه چیزی برای شما بهتر است.
  • همه شرکتهای بیمه هزینه های این تست ها را پوشش نمی دهند.

با وجود محدودیت ها ، برخی پزشکان از آزمایشات CYP450 استفاده می کنند و فکر می کنند مفید هستند. با این حال  این آزمایشات تنها راهی نیست که می توان از داروهای ضد افسردگی استفاده کرد. آنها فقط یك ابزاری هستند كه به شما كمك می كنند. امتحان کردن داروهای ضد افسردگی بر اساس تاریخچه پزشکی و علائم شما هنوز هم روش استاندارد برای شناسایی بهترین دارو برای نیازهای شما است.

فائزه رحیمی


نمایش دیدگاه ها (0)
دیدگاهتان را بنویسید