رادیوتراپی حین عمل ، از روش‌هایی است که روی بیماران سرطانی اعمال می‌شود. در رادیوتراپی حین عمل، مستقیماً بر حفره ای که تومور تازه برداشته شده است، انجام می شود. اکثر بیماران واجد شرایط نیازی به انجام رادیوتراپی اضافی در ویزیتهای بعد ندارند. این روش برای اولین بار در دانشگاه آیووا آمریکای مرکزی انجام شد. بیمارستان ها و کلینیک های UI هر بار از تیم کاملی از متخصصان استفاده می کنند که در روند درمان هر بیمار همکاری می کنند. این تکنیک، راهی نوین برای رویکرد درمان سرطان است.
مزایای رادیوتراپی حین عمل
- صرفه جویی در وقت: در حالتی که بیمار هنوز تحت بیهوشی است، کل دوز درمانی اشعه پستان بلافاصله در زمان لامپکتومی (برداشتن تومور) داده می شود. این کار به بیمار کمک می کند تا زودتر درمان تمام شود و سریعتر به زندگی عادی برگردد.
- راحتی برای بیماران: در روش عادی، بیماران مبتلا به سرطان پستان باید پنج روز در هفته و حداکثر سه تا شش هفته بعد از عمل، تحت عمل پرتودرمانی قرار بگیرند. برای اکثر بیمارانی که تحت رادیوتراپی حین عمل قرار می گیرند ، به طور معمول هیچ دلیلی برای پرتودرمانی مجدد وجود ندارد.
- عملکرد کادر درمان: پزشک متخصص رادیولوژی در اتاق عمل با جراح همکاری خواهد کرد.
- کاهش عوارض جانبی: مشخص شده است که رادیوتراپی حین عمل در مقایسه با رادیوتراپی روتین عوارض جانبی مانند بثورات قرمز و سوزش پوست را کاهش می دهد.
عوارض جانبی پرتودرمانی حین عمل
عوارض اصلی رادیوتراپی حین عمل کبودی و ایجاد مایعات اضافی در بافت پستان است.
بیمارانی که تحت درمان با رادیوتراپی حین عمل قرار دارند
بیماران مبتلا به سرطان پستان که بطور معمول تحت لونکتکتومی قرار می گیرند و به دنبال آن پرتودرمانی، کیس‌های مناسبی برای پرتودرمانی حین عمل هستند. به طور معمول:
- در مراحل اولیه سرطان پستان قرار دارند.
- بالای ۵۰ سال سن دارند.
- تومورهای کوچک داشته باشند.
با پزشک خود صحبت کنید تا ببینید واجد شرایط هستید یا خیر.
روش پرتودرمانی حین عمل
جراح با جراحی تومور را برمیدارد. بعد از برداشتن تومور، جراح و متخصص رادیولوژی، بافت اطراف محل را بررسی میکنند تا در صورت نیاز نسبت به پرتودرمانی تصمیم بگیرند.
اگر جراح تصمیم بگیرد که پرتودرمانی حین عمل لازم است، تیم پرتودرمانی به اتاق عمل میاید. تیم پرتودرمانی ارزیابی خواهد کرد که آیا می توانید پرتودرمانی داشته باشید. اگر امکان پرتودرمانی نباشد، جراح سایر روشهای درمان را توصیه می کند.
اگر تیم پرتودرمانی تصمیم بگیرد که پرتودرمانی داشته باشید، آنکولوژیست پرتونگاری یک اپلیکاتور را در فضایی که تومور خارج شده است قرار می دهد. ۳ نوع اصلی:
- هریسون-اندرسون-میک (H.A.M.)
- پلاک
- مش یا ورق
انکولوژیست پرتونگاری تصمیم خواهد گرفت که از کدام نوع اعمال کننده استفاده کند.
هریسون-اندرسون-میک (H.A.M.)
یک H.A.M. اپلیکاتور از لوله های قابل انعطاف که از طریق یک قطعه پلاستیکی کوچک و انعطاف پذیر ساخته شده است.
اگر از H.A.M. اپلیکاتور برای پرتودرمانی استفاده می شود ، انکولوژیست پرتونگاری آن را در مناطقی که تومور خارج شده قرار می دهد. آنها در صورت لزوم مواد پرکننده را در کنار اپلیکاتور قرار می دهند تا از بافت اطراف آن محافظت کنند. تیم، کاتترهایی را که از طریق اپلیکاتور عبور می کنند به ماشینی که تابش اشعه را دارد متصل می کند.
هنگامی که متقاضی در موقعیت مناسب قرار گرفت، تیم پرتودرمانی از اتاق خارج می شود، در را می بندد و دستگاه را روشن می کند تا عملیات پرتودرمانی را شروع کند. بیمار در طول مدت درمان خود تنها خواهد بود، اما کادر درمان با دوربین های ویدیویی تماشا می کنند تا از موفقیت عملیات اطمینان حاصل کنند. منبع تابش از طریق هر كاتتر عبور می كند و هنگام حرکت تابش می كند. میزان زمانی که تابش در یک موقعیت قرار می گیرد، قدرت (دوز) تابش شده را تعیین می کند. ۳۰ تا ۴۰ دقیقه طول می کشد تا دوز کامل اشعه را دریافت شود.
پس از دریافت دوز کامل، تیم پرتودرمانی دستگاه را خاموش کرده و دوباره به اتاق باز می گردد. انکولوژیست پرتونگاری اعمال کننده را برداشته و سپس جراح برش را می بندد. بعد از انجام درمان، رادیواکتیو نخواهید شد.
پلاک
پلاک یک فیلم نازک است که از یک ماده رادیواکتیو ساخته شده است.
اگر از پلاک برای پرتودرمانی استفاده شود ، آنکولوژیست مستقیماً پرتو را روی بافت اطراف تومور خارج شده، قرار می دهد.
حدود ۱۰ تا ۲۰ دقیقه طول می کشد تا بتوانید دوز کامل اشعه را دریافت کنید. پس از دریافت دوز کامل، آنکولوژیست رادیولوژی پلاک را برداشته و جراح جای برش را می بندد.
پلاک پس از پایان پرتودرمانی در بدن بیمار باقی نمی ماند. بعد از انجام درمان، رادیواکتیو نخواهید شد.
مش یا ورق
مش یا ورق قطعه ای نازک از مواد است که دارای ذرات رادیواکتیو از ید یا پالادیوم است. یک نوع ورق ، به نام CivaSheet ، در قسمت پشتی دارای طلا است بنابراین تابش فقط در یک جهت انجام می شود.
اگر از مش یا ورق برای پرتودرمانی استفاده شود، در مناطقی که تومور خارج شده، قرار داده می شود. جراح آن را به اندازه مناسب برش میدهد و با استفاده از بخیه آن را در جای خود قرار می دهد.
مش یا ورق به طور دائم در بدن خواهد ماند. این بدان معنی است که بعد از عمل مقدار کمی از مواد رادیواکتیو در بدن بیمار وجود خواهد داشت. پس از گذشت چند ماه، تابش به پایان می رسد ذرات دیگر رادیواکتیو نمی شوند. اما، ممکن است لازم باشد بعد از عمل احتیاط کنید. عضو تیم پرتودرمانی اطلاعات بیشتری را در اختیار بیمار قرار می دهد.
