تا به حال با این سوال که راست دست هستید یا چپ دست بسیار رو‌به‌رو شده‌اید ولی آیا تاکنون کسی از شما پرسیده که راست‌مغز هستید یا چپ‌مغز؟! مغز انسان دو نیمکره دارد که برخلاف ظاهر مشابه‌شان، عملکردهایی کاملاً متفاوت دارند.
بیشتر چیز‌هایی که ما در این مورد می‌دانیم مدیون کار‌های Roger Sperry است. آزمایش‌های او اعمال مستقل نیمکره‌های مغز و در عین حال چگونگی ارتباط آن‌ها با یکدیگر را بررسی می‌کرد. ارتباط آن‌ها در زمینه پردازش اطلاعات حسی می‌تواند باشد که از طریق corpus callosum (جسم پینه‌ای) است.
نیمکره راست مغز کنترل ماهیچه‌های سمت چپ بدن را بر عهده دارد و برعکس؛ در حقیقت وقتی شما چشم راستتان را باز و بسته می‌کنید، این نیمکره چپ شماست که در حال فعالیت است. به همین علت اگر سمتی از مغز شما آسیب ببیند کارکرد‌های طرف مقابل آن مختل می‌شود.
در کل، نیمکره چپ کارکرد زبان، پردازش چیزی که می‌شنوید و بیشتر اعمال مربوط به حرف زدن را کنترل می‌کند. همچنین محاسبات ریاضی را مرهون این بخش هستیم. وقتی در حال مرور آلبوم عکس‌هایتان هستید این سمت از مغزتان است که خاطرات را به یادتان می‌آورد.
نیمکره راست اغلب توانایی درک فضایی را بر عهده دارد. تشخیص چهره، درک موسیقی و کمک به درک بینایی و تصویر‌سازی از دیگر توانایی‌هایی است که این نیمکره به ما می‌دهد. دخالت این سمت در ریاضیات منحصر به تخمین و مقایسه است. در زبان نیز نقش کلی دارد و آن، درک زمینه گفتگو و تشخیص تون صدای فرد است.
وقتی با صحنه‌ای مواجه می‌شویم نیمکره راست ابتدا از آن یک تصویر بصری کلی تهیه می‌کند و بعد به جزئیات توجه می‌کند ولی نیمکره چپ ابتدا قسمت‌های کوچکی از آن را آنالیز کزده و بعد آن‌ها را کنار هم قرار می‌دهد. نیمکره راست بیشتر به تصاویر توجه می‌کند تا به کلمات؛ مثلاً در حالی که یک چپ مغز آدرسی را با اشاره به نام خیابان‌ها و شماره آن می‌دهد، یک راست مغز سعی می‌کند به مغازه‌ها و ساختمان‌های مسیر اشاره کند.
ارتباط این که با کدام دست می‌نویسیم با اینکه کدام نیمکره مغزمان فعال‌تر است به این سادگی نیست که بگویید چون من چپ دستم پس نیمکره راستم فعال‌تر است و ذهن خلاق‌تری دارم! ارتباط دو نیمکره با هم بسیار پیچیده‌تر از این است که با “چپ در مقابل راست” بیان شود؛ برای مثال بسیار دیده می‌شود فردی چپ دست توپ را با دست راستش پرت کند!
مغز انتقال و کنترل عملکرد‌های مهم را بین دو نیمکره به دقت انجام می‌دهد تا مهارت‌های ذهنی به خوبی از هم جدا شوند و کارایی آن به بالاترین حد ممکن برسد. بسیاری از مردم راست دستی هستند که نیمکره غالب آن‌ها چپ است و تعداد افرادی که چپ دست باشند و نیمکره راستشان غالب باشد بسیار کم است؛ این افراد معمولاً نبوغ هنری بالایی دارند.
تقسیم وظایف بین دو نیمکره مغز این امکان را به وجود می‌آورد تا هر نیمکره روی وظایف اختصاصی خود پردازش بیشتری داشته باشد و هنگام انجام کار‌های مشترک با هم تعارضی نداشته باشند.
در زیر لیستی از افراد مشهور که احتمالاً راست مغزند را می‌توانید ببینید:
- ایزاک نیوتون
- آلبرت انیشتین
- لئوناردو داوینچی
- توماس ادیسون
- گالیله
- سقراط
- بیل گیتس
- بنجامین فرانکلین
- استیون اسپیلبرگ
- آبراهام لینکلن
- پیکاسو
- منابع:
- LiveScience
- buzzle
