پزشکان معمولا با قسمتهای کشف نشده آناتومی انسان مواجه نمیشوند، اما تیمی از پزشکان اخیراً مجموعهای از غدد بزاقی جدید را که قبلاً کشف نشده است، در گردن بیماران گزارش دادند. اولین اشاره به این غده جدید در حالی رخ داد که Wouter Vogel یکی از انکولوژیستها در انستیتوی سرطان هلند (NCI)، به دنبال آسیبهای وارده به غدد بزاقی پس از رادیوتراپی برای سرطان در ناحیه سر، گردن یا مغز بود. آسیبهایی که میتواند منجر به مشکلاتی مانند هضم، گفتار و افزایش عفونتهای دهانی شوند. او در حال بررسی این موارد بود که چیزی معمول پیدا کرد.
این محقق از تکنیک جدیدی برای تشخیص سلولهای غدد بزاقی استفاده میکرد. PSMA PET / CT، نوعی توموگرافی انتشار پوزیترون (PET) و توموگرافی کامپیوتری (CT) که از ردیاب رادیواکتیو استفاده میکند و به آنتی ژن مخصوصی در غشای پروستات متصل میشود( PSMA). این روش به طور معمول برای تشخیص سرطان پروستات استفاده میشود، اما در مطالعهی قبلی، ووگل و همکارانش دریافتند که برای تشخیص سلولهای غدد بزاقی نیز استفاده میشود، جایی که PSMA نیز بیان میشود.
انسان دارای سه غده بزاقی اصلی و تقریباً هزار غده کوچک است. ووگل میگوید “این اسکن به غدد بزاقی بسیار حساس است.”
آنچه او مشاهده كرد سطح بالای PMSA در قسمت فوقانی گلو به نام نازوفارنكس است، جایی كه فقط غدد بزاقی کوچک وجود دارد.
وقتی ووگل برای اولین بار این سیگنال پیش بینی نشده را مشاهده کرد، گیج شده بود. تصور نمیشد که تعداد زیادی سلولهای غده بزاقی در این مکان باشد. او فورا نظر خود را از همکار خود ماتیس والستار، جراح فک و صورت درNCI، جویا شد. ووگل به میگوید: ” تا زمانی كه از بازخورد دیگران را نداشته باشید، هرگز چیزی را باور نمیكنید.اما هردو موافق بودیم که این واقعاً یک سیگنال غیر منتظره و قابل توجه است که نیاز به تحقیقات بیشتر دارد.”
برای بررسی بیشتر، ووگل و والستار تیمی متشکل از بیش از دوازده محقق از NCI و سه مرکز پزشکی دیگر در هلند را جمع کردند. آنها با هم اسکن PSMA PET / CT را روی بیش از ۱۰۰ بیمار مبتلا به سرطان پروستات یا مجاری ادرار انجام دادند و سیگنالهای مشابهی را نیز در ناحیه نازوفارنکس یافتند. این ارزیابی همچنین نشان داد که غدد به صورت جفت وجود داشته و طول آنها به طور متوسط چهار سانتی متر است. سپس دو جسد انسان را کالبد شکافی کردند تا تأیید کنند این بافت غدهی بزاقی است. آنها این محل غدد بزاقی جدید شناسایی شده را “tubarial glands” لقب دادند که براساس محل قرارگیری آنها در بالایtorus tubarius، در قسمت نازوفارنکس درست در پشت حلق قرار دارد. این یافتهها در هفتههای گذشته (۱۶ اکتبر) در رادیوتراپی و انکولوژی منتشر شد.
به گفته ووگل، احتمالاً دو دلیل عمده برای یافتن غدد توباری وجود ندارد: محققان قبلاً از PSMA PET / CT برای جستجوی غدد بزاقی استفاده نکرده بودند و غدد بزاقی جدید در منطقهای قرار دارند که دسترسی به آنها با روشهای استاندارد جراحی دشوار است. ووگل بیان میکند: ” غدد بزاقی دیگر را میتوانید فقط با دست لمس کنید یا در حین جراحی مشاهده کنید. این محل را فقط با آندوسکوپی بینی میتوانید ببینید.” آندوسکوپی بینی روشی است که در آن از لولهای با دوربین کوچک و نور برای تصویربرداری از بینی و سینوسها استفاده میشود. براساس شباهتهای غدد توباری با حجم و سیستم تخلیه غده زیر زبانی – یکی از سه غده بزاقی بزرگ – داشمندان پیشنهاد میکنند که غدد جدید باید به عنوان چهارمین غده بزرگ طبقه بندی شوند. آنها همچنین خاطر نشان میکنند که برخی ممکن است با این دسته بندی مخالف باشند، زیرا غدد بزاقی جدید با غدههای کوچک شباهتهایی دارند.
از آنجا که غدد بزاقی در معرض آسیب رادیوتراپی قرار دارند، تیم تحقیقاتی تصمیم گرفت بررسی کند که آیا قرار گرفتن در معرض رادیوتراپی در غدد توباری بر بیماران تأثیر دارد یا خیر. آنها پس از بررسی دادههای بیش از ۷۰۰ بیمار مبتلا به سرطان گردن، گزارش کردند که رادیوتراپی در این ناحیه با خشکی دهان و مشکلات بلع پس از درمان همراه است.
وینسنت وندر پورتن، متخصص گوش و حلق و بینی در بیمارستان دانشگاه لوون (UZ Leuven) در بلژیک که در این مطالعه نقش نداشته اما در پروژههای دیگر با محققان همکاری داشت، میگوید گرچه موافق این است که محققان گروه جدیدی از غدد کوچک را پیدا کردهاند، اما این که آیا غده توباری از غدد بزاقی اصلی و مجزا باشد تا حدودی بحث برانگیز است. البته می توانید بگویید که این غده، دستهای از غدد بزاقی کوچک است که در قسمتهای زیادی از غشاهای مخاطی سر و گردن قرار دارند.”
کریس ناتینگ، انکولوژیست بیمارستان رویال در انگلستان که در این مطالعه نقش نداشت، میگوید: “من هیچ شکی ندارم که این غده بزاقی جدیدی است که کشف شده است. یکی از زمینههایی که ما مشتاقانه دنبال آن هستیم تلاش برای شناسایی غدد بزاقی و جلوگیری از پرتوتاپی به آن است. زیرا یکی از اصلیترین عوارض رادیوتراپی را ایجاد میکنند” سوال این است که این غده در واقع چقدر باعث بهبود نتایج بیمار میشود. محققان، یک مطالعه گذشته نگر را پیشنهاد میکنند که به اطلاعات از قبل جمع آوری شده توجه دارد. اما کریس میگوید یک مطالعه آینده نگر که در آن شرکت کنندگان ثبت نام میشوند و نتایج حاصل از مواجهه با گذشت زمان حاصل میشود، مهم خواهد بود.
ووگل نیز خاطرنشان میکند که آیا در حین پرتودرمانی، حفظ غدد توباری تفاوتی در نتایج بیمار ایجاد میکند یا نه. وی میافزاید: “به این دلیل است که ما امروز نمیتوانیم فقط این یافته جدید را برای درمان به کار ببریم. ما باید ارزیابیهای احتمالی را انجام دهیم تا ببینیم آیا واقعاً به بیماران کمک می کند یا خیر. این چیزی است که در سالهای آینده انجام خواهیم داد »