شکستگی
شکستگی استخوان دراثر وارد شدن فشاری بیش از میزان قابل تحمل استخوان بر روی آن می‌باشد. شکستگی استرسی نیز زمانی ایجاد خواهد شد که فشار وارده بر استخوان به صورت مداوم و طولانی مدت وارد گردد، یک مثال در این مورد شکستگی دنده‌ها در حین احیای قلبی-ریوی و نیز شکستگی مچ پای دوندگان می‌باشد. شکستگی استخوان را بسیاری از مردم در طول عمر خود حداقل یک بار تجربه می‌کنند یا در اطرافیان خود شاهد آن هستند. شکستگی استخوان به رسیدگی پزشکی دقیق نیاز دارد اما قبل از دسترسی به پزشک، بهتر است با انجام یک سری کارها، عوارض ناشی از این آسیب را به حداقل برسانیم.
درصورتی که شکستگی ناشی از یک آسیب شدید باشد، با ۱۱۵ تماس گرفته و درخواست کمک کنید.
درصورت وجود شرایط ذیل نیز باید با اورژانس تماس گرفته و درخواست امدادرسانی کنید:
- مصدوم پاسخ مناسب به محیط و تحریکات نداشته باشد؛ یعنی، نفس نکشد یا حرکت نکند. درصورتی که مصدوم نفس نکشد و نبض نیز نداشته باشد باید احیای قلبی-ریوی (CPR) را آغاز کنید.
- وجود خونریزی شدید.
- حتی فشار و حرکت جزئی باعث ایجاد درد شود.
- اندام یا مفصل، بدشکل به نظر برسد.
- استخوان از زیر پوست با حالت تیز لمس گردد یا از پوست بیرون بزند (شکستگی باز یا مرکب).
- نوک انگشتان اندام آسیب دیده، دچار بی‌حسی یا کبودی شده باشند.
- شک به شکستگی استخوان سر، گردن یا پشت.
- شکستگی استخوان ران.
- ناتوانی در ثابت کردن مصدوم.
تا زمانی که نیاز نباشد، از جابجایی مصدوم بپرهیزید (هرگونه جابجایی بیهوده به علت احتمال ایجاد آسیب بیشتر ممنوع است).
علائم
افتراق دررفتگی مفصلی از شکستگی استخوانی در برخی موارد سخت می‌باشد و ممکن است برای اظهار نظر قطعی نیاز به انجام تصویربرداری باشد، اما علائم زیر برای تشخیص شکستگی استخوان کمک کننده خواهد بود:
- درد شدید
- تورم ناحیه
- کبودی یا خونریزی ناحیه
- بدشکلی واضح (بدشکلی مفصل یا اندام)
- بی‌حسی و گزگز
- پارگی پوست با بیرون زدگی استخوان
- محدودیت حرکتی یا ناتوانی در حرکت دادن اندام
علل
شایع‌ترین علل ایجادکننده شکستگی استخوانی عبارتند از:
- سقوط از ارتفاع
- تروما (آسیب فیزیکی)
- تصادف با موتورسیکلت
- ضربه مستقیم
- سوءاستفاده از کودکان
- ضربات متداول و مداوم مانند ضربات حین دویدن (می‌تواند باعث ایجاد شکستگی در پا، مچ پا، ساق پا یا لگن گردد)
بیشتر بخوانید: بعد از ضربه به بینی چه کنیم و علائم شکستگی بینی چیست؟
اقدامات لازم
ابتدا با ۱۱۵ تماس بگیرید و سپس اقدامات زیر را انجام دهید:
- کنترل خونریزی. بر روی محل زخم با استفاده از یک گاز استریل یا پارچه تمیز کمی فشار وارد کنید. فشار وارده درحدی باشد که خونریزی را کنترل کند و اگر خونریزی شدید نبوده و جان مصدوم را تهدید نکند، نباید زخم را به حدی فشار داد که باعث جابجایی شکستگی گردد. درصورت شدید بودن خونریزی می‌توانید زخم را به حدی فشار دهید که خونریزی متوقف گردد. برای کنترل بهتر خونریزی می‌توانید از رگ بند یا تورنیکه استفاده کنید.
- ثابت کردن محل آسیب دیده. سعی نکنید استخوان را جا بندازید و یا استخوانی که از پوست بیرون زده را به داخل بازگردانید. محل آسیب دیده را در همان حالت ثابت کرده و از هرگونه دستکاری بپرهیزید. درصورتی که قبلاً آموزش عملی لازم برای مدیریت شکستگی را دیده باشید، می‌توانید با استفاده از دو تکه جسم سخت، مانند دو تکه چوب، محل آسیب دیده را بسته و ثابت کنید. آتل بستن به اندام نیز گزینه مناسبی می‌باشد.
- بستن محل زخم. درصورت وجود زخم در محل آسیب، برای جلوگیری از ایجاد عفونت، روی زخم را با استفاده از باند و گاز استریل یا یک تکه پارچه تمیز بپوشانید.
- استفاده از کیسه یخ. این کار هم به کاهش تورم و هم به کاهش درد ناحیه آسیب دیده کمک خواهد کرد. از قرار دادن یخ به صورت مستقیم بر روی پوست ناحیه خودداری کنید. ابتدا یخ را در یک پارچه پیچیده و سپس از آن استفاده کنید. بالا بردن ناحیه آسیب دیده نیز می‌تواند کمک کننده باشد.
- مدیریت شوک. درصورتی که مصدوم احساس از هوش رفتن داشت یا تنفس او کم عمق یا تند بود، او را روی زمین خوابانده و سر مصدوم را روی زمین قرار دهید. درصورت امکان، پاهای مصدوم را تا حدود ۳۰ سانتی‌متر بالا آورید. همچنین می‌توانید با یک پتو مصدوم را بپوشانید. درصورتی که شکستگی در ستون فقرات یا گردن یا جمجمه ایجاد شده باشد، از حرکت دادن مصدوم خودداری کنید.
- آرامش. نگران نباشید و به مصدوم نیز آرامش و اطمینان خاطر دهید که بهبود خواهد یافت. مصدوم را از هرگونه استرس دور نگه دارید.
- معاینه بیشتر. بیمار را ازنظر وجود آسیب بیشتر بررسی کنید و درصورت وجود آسیب دیگر، اقدامات لازم را انجام دهید. برای مثال درصورت ایجاد شکستگی ران، دست خود را روی پا فشار دهید. در این حالت باید پوست رنگ پریده شود و با برداشتن دست خود، باید مجدداً پوست ناحیه خون‌گیری کرده و به رنگ پوست اطراف خود گردد. درصورت وجود اختلال در خون رسانی، پوست رنگ پریده باقی می‌ماند. همچنین ممکن است انتها‌های اندامی سرد شوند یا کبودی لب ایجاد شود. همچنین باید وجود نبض مناسب نیز بررسی گردد.
اقدامات اجتنابی
- از جابجا کردن مصدوم تا قبل از ثابت کردن محل آسیب دیده بپرهیزید. درصورت وجود آسیب کمری، از جابجایی مصدوم جداً بپرهیزید.
- درصورت وجود آسیب دیدگی لگن یا قسمت بالایی ران، تا زمانی که خطری جان مصدوم را تهدید نکند او را حرکت ندهید. درصورت لزوم حرکت دادن مصدوم، با استفاده از لباس‌های مصدوم، او را به محلی امن بکشید (برای مثال با گرفتن شانه‌های لباس، کمربند و…).
- روی قسمت آسیب دیده و اندام دچار شکستگی نیروی وارد نکنید. برای مثال کسی که دچار شکستگی استخوان پا شده باشد، نباید حین راه رفتن از پای آسیب دیده خود استفاده کند.
- از خوددرمانی درمورد شکستگی‌ها (مانند مراجعه به شکسته بندها، تلاش برای جا انداختن و…) بپرهیزید چرا که می‌تواند منجر به بد جوش خوردن، بی حرکت شدن و حتی در برخی موارد باعث مرگ و از دست رفتن استخوان گردد.
- از فوت کردن روی زخم یا مالش محل زخم خودداری کنید! این کار باعث کاهش درد نخواهد شد ممکن است باعث ایجاد عفونت گردد.
- از این که بخواهید با حرکت دادن استخوان متوجه شکستگی گردید، جداً بپرهیزید.
شکستگی بازو یا مچ
درصورت بروز شکستگی بازو یا مچ، باید در اولین فرصت مراقبت پزشکی دریافت کنید. هرگونه شکستگی احتمالی نیاز به درمان در اسرع وقت دارد. تشخیص رگ به رگ شدن و دررفتگی از شکستگی در بازو و مچ دست سخت است لذا باید به پزشک مراجعه کرد تا با بررسی دقیق، اقدامات لازم را انجام دهند.
دو سیاست را می‌توان در پیش گرفت، شامل اقدامات اضطراری و اقدانات غیر اضطراری.
اقدامات غیر اضطراری
درصورت همراهی شرایط زیر با آسیب بازو یا مچ دست، با پزشک یا مراکز سلامت تماس گرفته یا به بیمارستان مراجعه کنید:
- درد شدید در محل آسیب
- تورم شدید یا کبودی
- تغییر شکل یا ایجاد زاویه نامعمول مچ دست
- ناتوانی در استفاده از بازو یا مچ آسیب دیده، به علت درد زیاد
اقدامات اضطراری
درصورت وجود شرایط ذیل، بلافاصله با ۱۱۵ تماس گرفته و یا به بیمارستان مراجعه کنید:
- ناتوانی در حس کردن بازو یا مچ آسیب دیده
- خونریزی شدید ناشی از بریدگی
- خروج استخوان از پوست
اقدامات لازم
علاوه بر موارد گفته شده در بالا، موارد زیر را نیز انجام دهید:
- گذاشتن یخ به مدت ۲۰ دقیقه بر روی محل و سپس برداشت آن به مدت ۵ دقیقه (تکرار این کار تا ۲-۳ ساعت).
- خارج کردن هرگونه جواهر مانند انگشتر یا ساعت
اقدامات اجتنابی
علاوه بر مورادی که در بالا ذکر شد، اجتناب از موارد زیر نیز ضروری است:
- اجتناب از تلاش برای استفاده از اندام آسیب دیده
- اجتناب از خوردن غذا و هرگونه نوشیدنی. چراکه ممکن است نیاز به انجام جراحی برای تثبیت و اصلاح استخوان باشد.
درمان
درمان شکستگی بازو و مچ دست در بیمارستان به شرح زیر می‌باشد:
با رسیدن به بیمارستان، دست آسیب دیده آتل بندی می‌شود تا استخوان‌ها از جای خود حرکت نکنند.
همچنین داروهای مسکن داده می‌شود تا درد تکسین یابد.
یک عکس رادیوگرافی با اشعه ایکس (X-ray) گرفته خواهد شد تا وجود شکستگی و نیز وسعت آن مشخص گردد.
استخوان با استفاده از روش‌های لازم در جای خود قرار گرفته و دست بسته خواهد شد به طوری که ممکن است نیاز به گچ گیری وجود داشته باشد. ممکن است گچ گیری چند روز بعد انجام گیرد تا تورم کاهش یافته و گچ گیری دقیق‌تر باشد. پس از عمل نیز ممکن است دست آتل بندی شود تا کمتر حرکت کند و احتمال جابجایی استخوان‌ها کاهش یابد.
در زمان ترخیص نیز مسکن و آموزش‌های لازم برای مصدوم ارائه می‌شود.
زمان بهبود
در بیشتر موارد، ۶ تا ۸ هفته طول می‌کشد تا شکستگی بازو یا مچ بهبود یابد اما درصورت ایجاد آسیب شدید، بیشتر طول خواهد کشید.
تا زمان بهبود کامل، باید گچ گیری و آتل بندی حفظ گردد تا کمترین فشار به منطقه آسیب دیده وارد شده و احتمال حرکت استخوان کم باشد.
یکسری ورزش‌ها نیز برای جلوگیری از خشکی مفاصل و تحلیل عضلات وجود دارد که توسط بیمارستان برای بیمار ارائه می‌شوند.
پس از بهبود و جوش خوردن استخوان‌ها، بازو یا مچ ممکن است سفت و ضعیف باشد. برای کاهش این مشکل، فیزیوتراپی بسیاز کمک کننده خواهد بود اما گاهی اوقات ممکن است چند ماه یا حتی بیشتر طول بکشد.
شکستگی قوزک پا
درصورت بروز شکستگی قوزک پا، باید در اولین فرصت مراقبت پزشکی دریافت کنید. این نوع شکستگی به علت پیچیدگی خاص استخوان‌های ناحیه، نیاز به رسیدگی دقیق دارد.
درصورتی که نمی‌دانید دچار دررفتگی یا شکستگی قوزک پا شده‌اید، نگران نباشید و با مراجعه به پزشک فرایند درمانی مناسب را درپیش بگیرید.
درصورت وجود موارد زیر بهتر است با ۱۱۵ تماس بگیرید:
- درد، کبودی یا تورم ناحیه
- اذیت شدن حین تحمل وزن بدن
- سفتی ناحیه و سختی حرکت
- زاویه قوزک پا از حالت طبیعی خارج شده است
- بیرون زدگی استخوان از زخم
- وجود زخم یا بریدگی شدید روی قوزک پا
- کبود و آبی رنگ شدن و یا بی‌حسی انگشت شست پا
اقدامات لازم
- بالا آوردن قوزک پا. این کار را درصورتی که ممکن است انجام دهید.
- بسته یخ. به آرامی مقداری یخ یا شن سرد را به صورت بسته که داخل پارچه یا حوله پیچیده شده باشد را به مدت ۱۵-۲۰ دقیقه، هر ۲ الی ۳ ساعت روی محل قرار دهید.
- قطع خونریزی. با استفاده از گاز استریل یا یک تکه پارچه تمیز، مقداری روی زخم را فشار دهید تا خونریزی قطع گردد.
- ثابت کردن مچ پا. درصورتی که شکل قوزک پا نامطلوب و غیرطبیعی شود، آن را به صورت شل باندپیچی کنید تا از محل حمایت شده و حتی‌الامکان تکان نخورد.
- خارج کردن جواهرات از قوزک پا یا شست پا.
- مصرف استامینوفن. مصرف این قرص صرفاً برای تسکین درد بوده و درصورت قابل تحمل بودن درد، نیازی به مصرف آن نخواهید داشت.
اقدامات اجتنابی
- از مصرف ایبوبروفن بدون تجویز پزشک بپرهیزید.
- از خوردن غذا یا نوشیدن مایعات خودداری کنید چراکه ممکن است نیاز به جراحی داشته باشید.
- از وارد کردن فشار و وزن بر روی قوزک پا، تا جایی که می‌توانید بپرهیزید.
توضیح بیشتر
در اینجا به بیان چند نکته درمورد این مشکل بسنده می‌کنیم:
برای جلوگیری از شکستگی قوزک پا می‌توانید از کفش مناسب برای هر محیط استفاده کنید. کفش‌های با ساق بلند برای حمایت از مچ پا و قوزک پا، در موارد خاص حتما باید استفاده گردند. برای مثال کفش‌های کوهنوردی و کفش ورزشی والیبال برای حمایت مناسب از مچ پا، بلندتر از کفش‌های معمولی هستند. در برخی موارد نیز پوشیدن چکمه انتخاب مناسبی خواهد بود.
برای درمان ممکن است نیاز به جراحی باشد. درمان مورد نیاز توسط پزشک برایتان توضیح داده خواهد شد.
معمولاً ۶ تا ۸ هفته طول می‌کشد تا شکستگی قوزک پا بهبود یابد اما در برخی موارد مکن است بیشتر از این زمان طول بکشد.
مراجعه به یک فیزیوتراپیست و انجام ورزش‌های فیزیوتراپی می‌تواند در بهبود حرکتی مچ پا و برگشت سریع‌تر به وضعیت نرمال بسیار کمک کننده باشد.
درمورد توانایی انجام ورزش‌های خاص مانند بازی فوتبال یا ورزش اسکی روی برف و… باید حتما با پزشک معالج خود مشورت کنید. بدون اجازه‌ی پزشک از انجام هرگونه ورزش سنگین و حتی نیمه سنگین بپرهیزید.
تسریع بهبودی
با انجام یکسری کار و پرهیز از یکسری کارهای دیگر می‌توانید روند بهبود شکستگی را تسریع کنید:
- استراحت کرده و هروقت که ممکن بود پای خود را از زمین بردارید تا فشار از روی قوزک پا برداشته شود.
- داروهای تجویزی مانند استامینوفن را به درستی و به موقع استفاده کنید.
- برای نرم‌تر کردن عضلات، موقع پوشیدن چکمه و پوتین شکستگی، گچ و… به آرامی انگشتان پای خود را حرکت داده و زانوی خود را نیز خم کنید.
- از خیس شدن گچ آتل جلوگیری کنید.
- از جابجا کردن لوازم سنگین بپرهیزید.
- قوزک پای خود را زیاد حرکت ندهید. اما برای جلوگیری از خشک شدن مفاصل، می‌توانید گاهی اوقات مچ‌پای خود را به آرامی حرکت دهید.
- برای خاراندن پای گچ گرفته شده، از هیچ چیز استفاده نکنید.
توجه: بجز مواردی که قبلاً اشاره شده است، درصورت وجود موارد زیر باید با ۱۱۵ یا پزشک خود تماس بگیرید و تقاضای کمک و راهنمایی کنید:
- تشدید درد قوزک پا
- افزایش دمای بدن و یا لرز
- کرختی و حس سوزش در پا
- تورم یا کبودی پا
- تنگی و سفتی گچ یا چکمه شکستگی
- تصاعد بوی بد و خروج ترشحات از محل گچ گرفتگی
شکستگی ترقوه
شکستگی ترقوه یک آسیب شایع است. این آسیب معمولاً با افتادن یا ضربه به شانه رخ می‌دهد. شکستگی ترقوه برای ترمیم، در کودکان به ۳ تا ۶ هفته و در بزرگسالان به ۶ تا ۸ هفته زمان نیاز دارد. استخوان ترقوه بلند و خمیده می‌باشد که در هر طرف قفسه سینه از استخوان جناغ به سمت شانه کشیده شده است. این استخوان در بالای قفسه سینه به صورت یک برجستگی استخوانی، دقیقاً در ریشه گردن قابل لمس می‌باشد. ایسن استخوان به وسیله رباط‌هایی به استخوان‌های جناغ و کمربند شانه‌ای متصل می‌گردد.
زمان اقدام
بلافاصله پس از آسیب به ترقوه، نیاز است که به یک پزشک عمومی مراجعه کنید. درصورتی که پزشک به شکستگی شک کند، درخواست تصویربرداری رادیوگرافی ساده (X-ray) از نماهای مختلف را خواهد داشت تا تشخیص دقیق حاصل شود و روند درمانی مشخص گردد.
درصورتی که به پزشک خود دسترسی ندارید، به یک بیمارستان مراجعه کنید و یا با اورژانس تماس بگیرید. درصورت شدید بودن آسیب، مانند بیرون زدگی استخوان از پوست، حتماً باید بلافاصله به مراکز اورژانس مراجعه کنید.
علائم
شکستگی ترقوه یا خردشدن آن بسیار دردناک خواهد بود. علائم دیگر شامل موارد زیر می‌باشد:
- تورم یا حساسیت به لمس در اطراف ناحیه آسیب دیده
- کبودی پوست
- خونریزی، درصورت آسیب بافت و پوست (نادر)
- بی‌حسی یا سوزن سوزن شدن (درصورت آسیب دیدن اعصاب بازو)
شانه می‌تواند پس از شکستگی دچار افتادگی شود. این اتفاق به علت وزن بازو رخ می‌دهد چراکه استخوان ترقوه نمی‌تواند حمایت لازم را انجام دهد.
ممکن است صدای شکستن یا خرد شدن استخوان در حین رخ دادن آسیب شنیده گردد. بیرون زدگی استخوان از پوست نیز در برخی موارد می‌تواند رخ دهد.
اقدامات لازم
قبل از مراجعه به پزشک، با استفاده از پارچه یا حوله، زنجیری درست کنید و دست خود را از قسمت ساعد دست به دور گردن ببندید. سعی کنید تا جایی که ممکن است، حرکت بازو را محدود کنید.
برای کاهش درد می‌توانید از استامینوفن یا ایبوبروفن استفاده کنید. به کودکان زیر ۱۶ سال آسپرین ندهید.
گذاشتن یک بسته یخ بر روی محل آسیب می‌تواند به کاهش درد یا تورم کمک کند.
درمان
بسیاری از شکستگی‌های ترقوه، با استفاده از بانداژ سه گوش برای حمایت از بازو و نگه داشتن استخوان‌ها در محل طبیعی خود، به راحتی درمان می‌شود.
بانداژ پس از تأیید شکستگی توسط تصویربرداری انجام می‌شود. داروهای مسکن نیز برای کاهش درد تجویز خواهد شد. نوعی بانداژ با عنوان بانداژ هشت (eight bandage) نیز برای ثابت کردن شکستگی ترقوه استفاده می‌شود.
جراحی تحت بی‌هوشی، فقط در صورتی انجام می‌شود که آسیب شدید باشد، برای مثال استخوان از پوست بیرون زده باشد یا یک راست کردن استخوان‌ها ممکن نباشد یا استخوان‌ها روی هم به درست قرار نگیرند.
روش‌های مختلفی برای ترمیم شکستگی استخوان ترقوه وجود دارد. ترمیم شکستگی با استفاده از پیچ و پلاک شایع‌ترین راه می‌باشد. پس از جراحی نیز برای بهبود سریع‌تر، مشاوره‌های فیزیوتراپی بسیار کمک کننده خواهد بود.
یک هفته پس از ترخیص از بیمارستان، باید برای معاینه از جهت جوش خوردگی درست استخوان، به بیمارستان مراجعه کنید.
توجه: حین بهبود شکستگی، ممکن است یک توده بر روی ترقوه ایجاد گردد. این اتفاق طبیعی بوده و با گذشت زمان بهبود خواهد یافت.
بهبود
برای بهبود سریع‌تر می‌توانید اقدامات زیر را انجام دهید:
- درصورت ناراحتی در حین خواب، می‌توانید از بالش اضافه استفاده کنید تا بدنتان بالاتر قرار بگیرد
- زمانی که دست در بانداژ قرار دارد، درصورت ادامه یافتن درد و تورم، از بسته‌های یخ و مسکن استفاده کنید
- به مجرد این که حرکت دادن اندام راحت شود، آرنج، دست و انگشتان خود را به صورت منظم حرکت دهید
- تا ۱۰ الی ۱۲ هفته پس از آسیب، از انجام ورزش‌های تماسی بپرهیزید. برای اطلاع دقیق‌تر، در این مورد با پزشک خود مشورت کنید
شکستگی انگشت
رسیدگی فوری به شکستگی انگشت بسیار ضروری است چراکه انگشتان جزو اجزایی از بدن هستند که در کیفیت زندگی بسیار اثرگذارند.
تشخیص شکستگی، دررفتگی یا پیچ خوردگی انگشت سخت می‌باشد. برای تشخیص دقیق احتملاً نیاز به انجام رادیوگرافی ساده خواهد بود.
درصورت وجود شرایط ذیل، اقدامات اورژانسی نیاز می‌باشد:
- انگشت دست یا پا آسیب دیده و درد، تورم یا کبودشدگی دارد
- انگشت آسیب دیده سفت است یا به سختی حرکت می‌کند
- تغییر شکل و زاویه مفاصل در انگشت آسیب دیده
- نبود حس پس از شکستگی انگشت
- بریدگی رخ داده و یا استخوان از پوست بیرون زده است
اقدامات لازم
قبل از مراجعه به پزشک، اقدامات زیر را انجام دهید:
- دست را بالا نگه دارید تا تورم کمتری ایجاد شود. برای انجام این کار می‌توانید یک بالش یا کوسن روی زانوهای خود قرار داده و دست خود را روی آن قرار دهید.
- یک کیسه یخ را داخل پارچه پیچیده و ۱۵ تا ۲۰ دقیقه بر روی محل آسیب قرار دهید و هر ۲ تا ۳ ساعت این کار را تکرار کنید تا تورم کاهش یابد.
- درصورت وجود بریدگی، محل زخم را با استفاده از یک گاز استریل یا پارچه تمیز ببندید و پانسمان کنید.
- درصورت وجود درد می‌توانید از استامینوفن استفاده کنید. اما تا زمانی که دکتر وجود شکستگی را تایید نکند، از خوردن ایبوبروفن خودداری کنید.
- هرگونه انگشتر و زیورآلات را از دست آسیب دیده خارج کنید.
اقدامات اجتنابی
- از حرکت دادن انگشت شکسته اجتناب کنید. برای انجام این کار می‌توانید انگشت آسیب دیده را با استفاده از باندپیچی به انگشت کناری خود وصل کنید.
درمان
برای درمان شکستگی، ابتدا باید محل و نوع شکستگی تعیین شود و سپس باتوجه به وسعت شکستگی، ممکن است نیاز به بی‌حس کردن باشد تا شکستگی را اصلاح کنند. بعد از اصلاح شکستگی و صاف کردن استخوان، آن را گچ گرفته یا آتل بندی می‌کنند تا در جای خود ثابت شود. احتمال دارد نیاز به تزریق واکسن کزاز نیز وجود داشته باشد. این موضوع بیشتر وابسته به وجود بریدگی است و درصورت وجود بریدگی ممکن است نیاز به دریافت آنتی بیوتیک نیز باشد.
همچنین درصورت آسیب دیدن اعصاب یا شکستگی زیاد، ممکن است نیاز به جراحی نیز باشد.
شکستگی انگشت معمولاً به ۲ تا ۸ هفته زمان نیاز دارد تا بهبود یابد اما در برخی موارد بیشتر نیز طول می‌کشد. ممکن است ۳ تا ۴ ماه زمان نیاز باشد تا محل آسیب دیده توان و قدرت قبلی را باز یابد. پس از بهبودی باید حتماً انگشت بهبود یافته را حرکت دهید. این کار از سفت شدن انگشت جلوگیری می‌کند. فیزیوتراپی نیز برای بهبود دامنه حرکتی بسیار مفید می‌باشد.
برای انجام ورزش‌های تماسی و سایر ورزش‌ها با پزشک خود مشورت کنید.
شکستگی انگشت پا
در شکستگی انگشت پا باید دقت کنید که آیا دچار قرمزی یا کبود شدگی شده است یا نه، درد و تورم دارد یا نه و می‌توان روی پای آسیب دیده راه رفت یا نه.
در موارد شکستگی انگشتات پا نیز اقدامات مانند انگشتان دست می‌باشد اما در موارد شکستگی انگشت شست پا نیاز به توجه جدی‌تری وجود دارد. درصورت شکستگی انگشتان پا، بجز انشگت شست، احتمال دارد درمان در خانه توسط پزشک توصیه گردد.
این شکستگی‌ها در بین ۴ تا ۶ هفته بهبود می‌یابند اما ممکن است بهبود آنان بیشتر طول بکشد.
اقدامات لازم
اقدامات ذکر شده برای شکستگی انگشتان، برای انگشتان پا نیز صادق است اما در برخی موراد تفاوت‌هایی وجود دارد:
- پای خود را در وضعیت استراحت قرار دهید یا کمی بالا نگه دارید.
- کفش‌های راحت و با پاشنه‌های کوتاه به پا بپوشید.
- از زیاد راه رفتن بپرهیزید و تا جای ممکن به پای آسیب دیده استراحت دهید.
- انگشت آسیب دیده را با باندپیچی به انگشت کناری خود بچسبانید.
اقدامات اجتنابی
- انگشت آسیب دیده را استفاده نکنید.
- درصورت شدید بودن زاویه خمیدگی، از بانپیچی انگشت به انگشت کناری خود بپرهیزید و سعی کنید انگشت را با روش دیگری (مانند آتل بندی، ایتفاده از کفش جلوبازو..) در جای خود ثابت کنید.
- از قرار دادن یخ به صورت مستقیم بر روی پوست خودداری کنید.
- از راه رفتن و حتی سر پا ایستادن مداوم خودداری کنید.
- از پوشیدن کفش‌های تنگ و نوک تیز خودداری کنید.
- از انجام ورزش‌های مانند فوتبال، راگبی، هاکی و… تا ۶ هفته بپرهیزید.
- از هرگونه درمان خودسرانه براش انگشت شست پا بپرهیزید، به خصوص در مورد کودکان.
توجه: درصورت رفع نشدن درد حین راه رفتن پس از ۶ هفته و یا ابتلا به بیماری دیابت قندی یا وجود مشکلات دیگر در پا، حتماً باید برای پیگیری به پزشک مراجعه کنید.
بیشتر بخوانید:کمک های اولیه؛ دررفتگی مفصل
شکستگی پا
شکستگی پا وضعیتی بسیار دردناک است که ممکن است با تورم و کبودی همراه باشد. معمولاً در این وضعیت نمی‌توان به درستی راه رفت و از پا استفاده کرد. درصورت شدید بودن شکستگی ممکن است شکل پا غیرمعمول بوده و استخوان از پوست بیرون زده باشد. در زمان شکستگی شنیده شدن صدای شکسته شدن معمول می‌باشد.
اقدامات لازم
- پا را صاف نگه دارید و برای حمیات از پا، اطراف آن را با بالش یا لباس پر کنید. تا جایی که ممکن است از حرکت دادن پا خودداری کنید.
- درصورت توانایی، پا را آتل بندی کنید.
- زخم‌ها را ببندید و خونریزی‌های موجود را کنترل کنید.
- سریعاً به یک مرکز درمانی مراجعه کنید.
درصورتی که مصدوم دچار شوک شده باشد (رنگ پیره باشد، ضربان قلب بالا باشد، بدن سرد شده باشد، هوشیاری کاهش یافته باشد و..)، او را روی زمین خوابانده و به آرامی پای سالم را بالاتر از سطح بدن قرار دهید. تا جایی که لازم نباشد، پای آسیب دیده را تکان ندهید. از دادن آب و سایر مایعات خودداری کنید به خصوص اگر مصدوم هوشیاری کامل نداشته باشد.
اقدامات اجتنابی
- از حرکت دادن پا بپرهیزید.
- از تلاش برای جااندازی پا خودداری کنید.
جااندازی
ابتدا داروهای بی‌حسی یا خوابآور استفاده می‌شود تا درد به حداقل برسد. در برخی از موارد ممکن است نیاز به بی‌هوش کردن مصدوم نیز وجود داشته باشد. استخوان‌ها با عمل جراحی یا بدون آن در جای خود قرار خواهند گرفت و درصورت نیاز ممکن است با استفاده از فیکساتور در جای خود نگه داشته شوند. پس از جااندازی و مرتب کردن محل استخوان‌ها ممکن است نیاز به گچ گیری نیز وجود داشته باشد.
پیگیری
۲ هفته پس از ترخیص از بیمارستان باید برای پیگیری وضعیت جوش خوردگی به پزشک مراجعه کنید. درصورتی که از پیچ و پلاک و… استفده شده باشد، باید ۴ تا ۶ هفته بعد از جراحی برای برداشتن این اجسام به پزشک مراجعه کنید.
بهبودی شکستگی‌های جزئی ۶ تا ۸ هفته زمان می‌برد اما شکستگی‌های شدیدتر ممکن است برای بهبودی کامل به ۳ تا ۶ ماه زمان نیاز داشته باشند.
پس از بازکردن گچ گرفتگی، به علت استفاده کم از عضلات، عضلات قسمت آسیب دیده تضعیف می‌شوند و ممکن است در حین راه رفتن اختلال ایجاد شود. برای تسریع افزایش قدرت عضلانی قسمت آسیب دیده، فیزیوتراپی بسیار کمک کننده خواهد بود.
عوارض
در بسیاری از افراد بهبود شکستگی استخوان بدون عارضه خاصی اتفاق میافتد. اما در برخی افراد دیگر ممکن است عوارضی ایجاد شود مانند:
- آسیب عضلانی، عصبی یا عروق خونی
- عفونت استخوان
- سندروم کمپارتمان (درد، خونریزی، اسپاسم عضلانی در اطراف محل آسیب دیده)
- آمبولی چربی
