بسیاری از بیماری‌ها می‌توانند با حمله و آسیب رساندن به گلومرول‌ها، واحدهای کوچک فیلتر کننده‌ی خون در داخل کلیه، عملکرد کلیه شما را تحت تأثیر قرار دهند. بیماری‌های گلومرولی دلایل مختلفی دارند. گلومرولواسکلروز فوکال سگمنتال نوعی بیماری گلومرولی است و اسکار (اسکلروز) در کلیه را توصیف می‌کند. جای زخم گلومرولواسکلروز فوکال سگمنتال فقط در بخش‌های کوچک هر گلومول (فیلتر) ایجاد می‌شود و در ابتدا فقط تعداد محدودی از گلومرول‌ها آسیب می‌بیند. این بیماری هم کودکان و هم بزرگسالان را درگیر می‌کند. مردان کمی بیشتر از زنان مبتلا می‌شوند و بیشتر در آفریقایی آمریکایی‌ها رخ می‌دهد.
علل
این بیماری فقط یک عارضه نیست و می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد. این اسکار ممکن است به دلیل عفونت یا دارو یا بیماریی که کل بدن را تحت تأثیر قرار می‌دهد مانند دیابت، عفونت HIV، بیماری سلول داسی شکل یا لوپوس اتفاق بیفتد. همچنین می‌تواند ناشی از بیماری گلومرولی دیگری باشد که قبل از ابتلا به گلومرولواسکلروز فوکال سگمنتال داشته اید. براساس علت انواع مختلفی دارد. در زیر انواع گلومرولواسکلروز فوکال سگمنتال آورده شده است:
اولیه: این نوع، به این معنی است که بیماری خود به خود و بدون علت مشخص اتفاق افتاده است.
ثانویه: این نوع توسط بیماری یا دارو دیگری ایجاد می‌شود. به عنوان مثال می‌توان به ویروس‌هایی مانند HIV یا داروهایی مانند استروئیدهای آنابولیک اشاره کرد که برخی از افراد برای سرعت بخشیدن به رشد عضلانی خود استفاده می‌کنند (این داروها با استروئیدهایی که پزشک برای درمان به شما می‌دهد متفاوت است)
علائم
در مراحل اولیه ممکن است هیچ علائمی ایجاد نکند. ممکن است فقط برخی علائم را خودتان مشاهده کنید، در حالی که علائم دیگر توسط پزشک پیدا می‌شوند. علائم و نشانه‌های گلومرولواسکلروز فوکال سگمنتال شامل موارد زیر است:
- تورم در قسمت‌هایی از بدن مانند پاها، مچ پا و اطراف چشم
- افزایش وزن به دلیل وجود مایعات اضافی در بدن
- ادرار کف مانند ناشی از سطح بالای پروتئین در ادرار (پروتئینوریا)
- سطح بالای چربی در خون (کلسترول بالا)
- سطح پایین پروتئین در خون گلومرولواسکلروز فوکال سگمنتال می‌تواند باعث سندرم نفروتیک شود
سندرم نفروتیک: مجموعه‌ای از علائم است که با هم اتفاق می‌افتد و کلیه‌های شما را تحت تأثیر قرار می‌دهد. این علائم شامل:
- تورم در قسمت‌هایی از بدن مانند پاها، مچ پا یا اطراف چشم (ادم)
- مقادیر زیادی پروتئین در ادرار (پروتئینوریا)
- از دست دادن پروتئین در خون
- سطح بالای چربی در خون (کلسترول بالا)
- فشار خون بالا (در بعضی موارد)
اگر شرایط پیشرفته باشد، علائم ممکن است مانند علائم نارسایی کلیه باشد. افراد ممکن است خستگی، کم اشتهایی، سردرد، خارش پوست، تنگی نفس و یا حالت تهوع را گزارش کنند.
تشخیص
آزمایش خون، آزمایش ادرار و نمونه برداری از کلیه مشخص می‌کند که آیا شما گلومرولواسکلروز فوکال سگمنتال دارید.
آزمایش ادرار: آزمایش ادرار به شما در یافتن پروتئین و خون در ادرار کمک می‌کند.
آزمایش خون: آزمایش خون به یافتن سطح پروتئین، کلسترول و مواد زائد در خون کمک می‌کند.
میزان فیلتراسیون گلومرولی: آزمایش خون انجام می‌شود تا بدانید کلیه شما به خوبی فیلتر مواد زائد از بدن را انجام می‌دهد یا خیر.
بیوپسی کلیه: در این آزمایش، یک قطعه کوچک از کلیه شما با یک سوزن مخصوص برداشته و زیر میکروسکوپ بررسی می‌شود.
آزمایش ژنتیک: ممکن است یک آزمایش ژنتیکی انجام شود تا ببینید شما با ژن‌هایی که باعث بیماری کلیه شما شده‌اند متولد شدین یا خیر.
این اطلاعات ممکن است به پزشک کمک کند تا تصمیم بگیرد که چه نوع درمانی برای شما بهتر است.
درمان
نوع درمان شما بستگی به علت آن دارد. افراد متفاوتند و پزشک شما یک برنامه درمانی درست برای نوع گلومرولواسکلروز فوکال سگمنتال شما تنظیم می‌کند. معمولاً درمان‌های گلومرولواسکلروز فوکال سگمنتال شامل موارد زیر است
- کورتیکواستروئیدها
- داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی
- پلاسمافرز
- مهار کننده‌های ACE و ARB ها
- داروهای ادرار آور
- تغییر رژیم
داروهای کورتیکواستروئید و داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی: از این داروها برای سرکوب سیستم ایمنی بدن (سیستم دفاعی بدن) و جلوگیری از حمله آن به گلومرول‌ها استفاده می‌شود.
مهارکننده‌هایARB وACE: این‌ها داروهای فشار خون هستند که برای کاهش از دست دادن پروتئین و کنترل فشار خون استفاده می‌شوند.
دیورتیک‌ها: این داروها به بدن شما کمک می‌کند تا مایعات و تورم اضافی را از بین ببرد. از این موارد می‌توان برای کاهش فشار خون شما نیز استفاده کرد.
تغییر رژیم غذایی: برخی از تغییرات رژیم غذایی ممکن است مورد نیاز باشد، مانند کاهش نمک (سدیم) و پروتئین در مواد غذایی برای کاهش بار مواد زائد در کلیه ها.
شما باید با پزشک خود در مورد شرایط خود صحبت کنید زیرا پیشرفت بیماری به عوامل زیادی بستگی دارد. گلومرولواسکلروز فوکال سگمنتال یک بیماری مزمن است، زیرا اسکارهای گلومرول قابل ترمیم نیستند. درمان می‌تواند روند بیماری کلیوی را کند بکند. همه در نحوه پاسخگویی به درمان متفاوت هستند. با گذشت زمان، برخی از بیماران مبتلا به گلومرولواسکلروز فوکال سگمنتال به تدریج بدتر می‌شوند تا زمانی که دچارنارسایی کلیه می‌گردند. در صورت بروز این موارد، برای زنده ماندن به پیوند کلیه یا دیالیز احتیاج دارند. برخی از افراد به خوبی به درمان پاسخ می‌دهند و ممکن است سال‌ها با بیماری زندگی کنند در حالی که از نظر تغییر علائم تحت نظر هستند و مانیتورینگ می‌شوند.
