خونریزی شدید
خونریزی یک وضعیت بسیار شایع میباشد لذا دانستن نحوه مدیریت خونریزیها میتواند به حفظ جان افراد منجر گردد. خونریزی ممکن است از یک وضعیت بسیار خفیف مانند خونریزی ناشی از بریدگی جزئی انگشت تا یک وضعیت تحدید کننده حیات مانند چاقو خوردن متغیر باشد.
خونریزی شدید نیاز به اقدامات سریع درمانی دارد و درصورت انجام اقدامات کمکی، شما فقط خواهید توانست وضعیت مصدوم را پایدارتر نگه دارد. لذا درصورت شدید بودن خونریزی مراجعه سریع به یک مرکز درمانی مجهز الزامی خواهد بود.
به طور کلی هدف کمکهای اولیه در مورد خونریزی شدید، کاهش از دست دادن خون و کاهش احتمال شوک میباشد. قبل از شروع به امدادرسانی، با ۱۱۵ تماس گرفته و مراتب را اطلاع دهید.
اقدامات لازم
- هرگونه لباس یا آلودگی را از روی زخم بردارید. درصورت فرورفتگی عمیق اجسام یا فرورفتگی اجسام بزرگ، از خارج کردن آنها خودداری کنید.از جست و جو و واکاوی زخم و تلاش برای تمیز کردن زخم در این مرحله بپرهیزید.
- قطع خونریزی. درصورت امکان، اندام دچار خونریزی را بالا آورید و حدالامکان بالاتر از سطح قلب نگه دارید. یک باند استریل یا یک تکه پارچهی تمیز را روی زخم گذاشته و با استفاده از کف دست خود با قدرت بر روی زخم فشار دهید. درصورت در دسترس بودن دستکش استریل، از دستکش استفاده کنید تا احتمال عفونت کاهش یابد. وارد کردن فشار بر روی زخم را تا زمان بند آمدن خونریزی ادامه دهید. درصورت خونی شند بانداژ یا دستمال، آن را برندارید و روی آن یک بانداژ اضافه کرده و سریعاً به فشار دادن ادامه دهید. میتوانید با یک بانداژ ضخیم یا یک تکه پارچهی تمیز، روی زخم را ببندید تا فشار روی زخم حفظ گردد. میتوانید با استفاده از چسبهای نواری زخم را ببندید و یا خودتان به فشار دادن بر روی زخم ادامه دهید.
توجه: درصورت در دسترس نبودن باند استریل، میتوانید یک پارچه تمیز را اتو کنید و روی محل زخم قرار دهید.
- مصدوم را روی زمین بخوابانید. درصورت امکان، مصدوم را بر روی یک فرش یا پتو بخوابانید تا مصدوم گرما از دست ندهد. با حفظ آرامش خود به مصدوم نیز اطمینان خاطر ببخشید.
- رگ بند (تورنیکه). در موارد خونریزی شدید از اندام، استفاده از رگ بند میتواند به حفظ جان مصدوم کمک کند. درصورتی که برای بستن اندام با رگ بند آموزش دیده باشید، میتوانید بالاتر از محل خونریزی در اندام را بسته و خونریزی را کاهش دهید. همچنین مدت زمان استفاده از رگ بند را به خاطر داشته باشد و این زمان را به نیروهای امدادی اعلام کنید.
- ثابت کردن اندام آسیب دیده. تا جایی که میتوانید اندام آسیب دیده را ثابت کنید. سپس با حفظ بانداژ زخم، مصدوم را در اسرع وقت به مراکز درمانی انتقال دهید.
توجه: درمواردی که خونریزی کنترل نگردد، سریعاً باید با ۱۱۵ تماس گرفته و مراتب را اطلاع دهید. حتما به بیماریهای زمینهای یا داروهای مصرفی مصدوم نیز توجه کنید. برای مثال کسی که هموفیلی داشته باشد یا داروهای رقیق کننده خون (مانند وارفارین) مصرف میکند، با آسیبهای کوچک نیز ممکن است دچار خونریزیهای غیرقابل کنترل گردد.
بیشتر بخوانید: کمک های اولیه؛ خون دماغ شدن
اقدامات اجتنابی
- از خارج کردن اجسام بزرگ یا اجسامی که به صورت عمیق وارد بدن شده باشند خودداری کنید چراکه تا زمانی که این اجسام از زخم خارج نشده باشند، نسبت به زمانی که خارج شده باشند خونریزی کمتری ایجاد خواهند کرد. یکی از مهمترین مثالها در این مورد چاقوخوردگی است. درصورتی که با مصدومی روبرو شوید که چاقو خورده است، از خارج کردن چاقو از محل زخم جداً خودداری کنید.
- از فشار دادن بر روی جسم خارجی خودداری کنید تا بیشتر به داخل فرو نرود و آسیب بیشتری ایجاد نکند. به جای فشار بر روی جسم، روی کنارههای جسم خارجی فشار وارد کنید تا در حین بانداژ زخم، روی جسم خارجی فشار مستقیم ایجاد نشود.
- درصورت آسیب به چشم یا گیرکردن جسم خارجی در چشم، از فشار دادن چشم برای بندآمدن خونریزی بپرهیزید.