انسولین هورمونی است که در تنظیم سطح قند خون به بدن کمک می کند. در موارد ابتلا به دیابت نوع ۱، بدن هورمون انسولین کافی تولید نمی کند (یا اصلاً هورمونی تولید نمی کند). در دیابت نوع ۲، بدن انسولین تولید می کند اما به طور کامل از آن استفاده نمی کند.
افراد مبتلا به دیابت برای ثابت نگه داشتن سطح قند خون باید بطور مرتب انسولین دریافت کنند.
چرا افراد مبتلا به دیابت باید سطح قند خون را اندازه گیری کنند؟
ارزیابی میزان گلوکز خون به شما می گوید که بدن چه زمانی و به چه میزان انسولین نیاز دارد. بالا و پایین رفتن شدید سطح قند خون می تواند به طرق مختلف به بدن آسیب برساند. کاهش (هیپوگلیسمی) و افزایش (هیپرگلیسمی) شدید قند خون در صورت عدم درمان سریع می تواند خطرناک و حتی مهلک باشد.
عوامل متعددی (مانند غذاهایی که می خورید، ورزش هایی که انجام می دهید و سبک زندگی شما) می توانند روی سطح قند خون اثر بگذارند. با این وجود دیابت هر فرد را به شیوه ای متفاوت تحت تأثیر قرار می دهد. چگونگی تأثیر یک غذا یا فعالیت بر سطح گلوکز یک فرد، اغلب با نحوه تأثیر همان چیز بر شخص دیگر متفاوت است.
بدن نیز می تواند غیرقابل پیش بینی باشد. گاهی اوقات بدن ممکن است واکنشی داشته باشد که حتی ارائه دهندگان خدمات بهداشتی هم هیچگاه متوجه آن نشوند. همه این فاکتورها می توانند کنترل دیابت را، حتی زمانی که فکر می کنید همه کارها را به درستی پیش می رود، چالش برانگیز کنند.
چه زمانی باید برای دیابت به پزشک مراجعه کرد؟
به گفته ی دکتر آرش توفیق جراح عروق، سطح بسیار بالا یا پایین قند خون در صورت عدم درمان طولانی مدت می تواند خطرناک باشد. در شدیدترین موارد، این امر می تواند منجر به تشنج، کما یا حتی مرگ شود. با حفظ سطح قند خون در محدوده سالم می توان از بروز این عوارض جلوگیری کرد. در صورت بروز هرگونه علائم نگران کننده با مراقب خود تماس بگیرید.
علائم شایع قند خون بالا عبارتند از:
- تکرر ادرار .
- تشنگی بیشتر از حد معمول.
- تهوع یا استفراغ.
- بروز مشکل در درست فکر کردن
- ایجاد زخم های بدون دلیل رو دست و پا
برای مشاهده مراحل اولیه زخم پای دیابتی اینجا کلیک کنید.
آیا برای کنترل دیابت به دستگاه نیاز دارم؟
شما می توانید با استفاده از آزمایش انگشتی خون و دستگاه تست قند، سطح قند خون خود را مرتباً ارزیابی کنید. بسیاری از افراد همین کار را می کنند.
اما تست های انگشتی قند خون را صرفاً در یک لحظه از زمان اندازه گیری می کند. این کار مانند خواندن یک صفحه از کتاب است. انجام تست های انگشتی در واقع تصویر لحظه ای به شما میدهد، که می تواند سرنخ هایی در مورد تغییر سطح قند خون شما ارائه دهد.
دستگاه های پایش پیوسته قند خون (CGM) چگونه کار می کنند؟
شما می توانید از میان تعداد انگشت شماری دستگاه CGM که امروزه در دسترس هستند، یکی را انتخاب کنید. عملکرد همه اینها تقریباً مشابه یکدیگر است. عمده تفاوت هایی که وجود دارد، در ظاهر، حس و ویژگی های یک دستگاه است.
نحوه عملکرد CGM به طور کلی در اینجا آمده است:
۱. شما سنسور کوچکی درست زیر پوست خود-معمولاً روی شکم یا بازو- قرار می دهید. یک اپلیکاتور انجام این بخش را سرعت بخشیده و تسهیل می کند. نوار چسب سنسور را در جای خود نگه می دارد.
۲. سنسور سطح گلوکز مایع زیر پوست را اندازه گیری می کند. اغلب دستگاه های CGM هر پنج دقیقه یکبار در تمام طول روز و شب خوانش را انجام می دهند. بسته به دستگاه، شما باید سنسور را مرتباً تعویض کنید. در اکثر دستگاه ها، سنسورها باید هر ۷ تا ۱۴ روز در خانه تعویض شود. در برخی دستگاههای CGM با قابلیت جای گذاری طولانی مدت، ارائه دهنده خدمات بهداشتی سنسور را طبق برنامه چند بار (یا کمتر) در سال در مطب تعویض می کند.
۳. همه سیستم های CGM از یک ترانسمیتر برای ارسال بیسیم اطلاعات گلوکز از سنسور به دستگاهی که میتوانید این داده ها در آن را مشاهده کنید، استفاده میکنند. در برخی سیستم های CGM، این ترانسمیتر قابل استفاده مجدد است و به چندین سنسور جدید متصل می شود. در سایر سیستم های CGM، ترانسمیتر بخشی از سنسور یکبار مصرف است.
۴- بسته به سیستم CGM، داده های گلوکز از حسگر به یک دستگاه دستی به نام گیرنده (شبیه تلفن همراه)، یک برنامه در تلفن هوشمند یا یک پمپ انسولین ارسال می شود.
۵. شما می توانید داده های CGM (سطح لحظه ای گلوکز، روندها و سابقه) را در هر زمانی در کامپیوتر دانلود کنید. برخی سیستم های CGM داده ها را به طور مداوم ارسال می کنند. همچنین می توانید اطلاعات را با مراقب خود به اشتراک بگذارید.
آیا استفاده از دستگاه های پایش پیوسته گلوکز سخت است؟
دستگاههای CGM ماشینهای پیچیده کوچکی هستند. یاد گیری جنبههای فنی آنها مستلزم اختصاص اندکی زمان است.
به عنوان مثال باید یاد بگیرید که چگونه:
- حسگر را به درستی جایگذاری کنید.
- دستگاه را با خوانش های تست های انگشتی قند خون (در برخی دستگاههای CGM) کالیبره کنید.
- زنگ هشدار دستگاه را تنظیم کنید.
- اطلاعات را به کامپیوتر (جهت آنالیز مدت) یا تلفن خود منتقل کنید.
- بسته به اطلاعات جمع آوری شده نسبت به برنامه مراقبتی خود واکنش نشان داده و آن را تغییر دهید.
آیا CGM درمانی برای دیابت محسوب می شود؟
CGM درمانی برای دیابت نیست. این دستگاه تنها یک ابزار است ( نه چیزی که بتوانید آن را تنظیم کرده و از یاد ببرید). برای مؤثر بودن CGM، باید مرتباً از استفاده کنید. با این حال زمانی که به نحوه استفاده از آن آشنا شدید، این دستگاه می تواند کمک کند سطح قند خون و سلامت کلی خود را در زمان کمتری مدیریت کنید.