انتشار این مقاله


آشنایی با بیماری های دیسک کمر ، تومور مغزی و هیپوفیز

دیسک کمر ( waist disk ) عارضه ای است که در اثر وارد شدن فشار زیاد یا ضعیف شدن عضلات کمر در اثر بالا رفتن سن یا عوامل دیگر ممکن است به وجود آید. مهمترین علامت آن درد می باشد. درد معمولا در قسمت پشت بدن و پا بروز می کند. ديسك كمر يه همان بيرون زدگي بافت غضروفي […]

دیسک کمر ( waist disk ) عارضه ای است که در اثر وارد شدن فشار زیاد یا ضعیف شدن عضلات کمر در اثر بالا رفتن سن یا عوامل دیگر ممکن است به وجود آید. مهمترین علامت آن درد می باشد. درد معمولا در قسمت پشت بدن و پا بروز می کند. ديسك كمر يه همان بيرون زدگي بافت غضروفي بين مهره است ، كه به غلط گفته ميشود من ديسك كمر دارم ، ديسك بين مهره اي يك بالشتكي است كه سبب انعطاف پذيري ستون فقرات ميشود، و مانند يك محافظ و ضربه گير عمل ميكند ، در برخي افراد كه دچار بيرون زدگي ديسك بين مهره اي ميشوند علائمي از قبيل : درد تيركشنده از قسمت كمر به پاها يا يك پا مشكل در راه رفتن و يا ايستادن كه بيمار قادر به راه رفتن طولاني مدت نمي باشد يا نقص حركتي مانند عدم توانايي در بالا آوردن پا يا عدم توانايي در حركت مچ پا بسته به مهر هايي كه دچار بيرون زدگي ديسك ميشوند علائم در بيماران متفاوت است ) ايجاد ميشود ،
درمان ديسك كمر با معاينه بيمار و مشاهده ام ار اي و گرافي ميتوان تصميم گيري كرد ، در برخي موارد استراحت نسبي و درمان هاي طبي توصيه ميشود .

 مردم به اصطلاح به این بیماری دیسک کمر می گویند که البته اصطلاح درست آن فتق دیسک کمری می باشد. این بیماری، بیماری سیاتیک نیز خوانده می شود. 

علل دیسک کمر ؟

۱- شرایط حادی رخ داده باشد .
۲- ممکن است دیسک برآمده یا پاره شده باشد .
۳- عدم تعادل عضلات در سایر قسمت‌های بدن.
۴- نوزاد تازه متولد دارید .
۵- عدم صحیح نشستن
۶- استفاده مداوم از ابزارهای فناوری مثل موبایل و کامپیوتر
۷-  فشار و استرس 

 تشخیص دیسک کمر ؟
چنانچه پزشک بر مبنای سابقه پزشکی و معاینه فیزیکی پی به وجود فتق دیسک کمر ببرد، انجام آزمایش‌های دیگر ضرورتی نخواهد داشت. در صورت نیاز پزشک به اطلاعات بیشتر یا جواب ندادن درمان پس از ۴ هفته، احتمالاً دستور انجام ام.آر. آی. یا سی. تی. اسکن داده خواهد شد. فرایندهای تشخیص دیسک کمر علاوه بر معاینه فیزیکی و بررسی کامل سابقه پزشکی شامل موارد زیر می‌شوند:
• پرتونگاری (اشعه ایکس) 

• تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI). 

• میلوگرام.
• مقطع‌نگاری رایانه‌ای (سی. تی. اسکن یا سی. ای. تی. اسکن )

• الکترومیوگرافی یا عضله‌نگاری برقی (EMG). 

تومور مغزی ( سرطان مغز ) 

برای افراد مبتلا به تومورهای مغزی راه‌های درمانی متنوعی وجود دارد. این گزینه‌ها شامل عمل جراحی، پرتو درمانی و شیمی درمانی است و اغلب افراد از ترکیب چند گزینه بهره می‌برند.
انتخاب هر یک از روش‌های درمان به عوامل زیر بستگی دارد:

نوع و درجه تومور مغزی

محل تومور در مغز

اندازه تومور

سن و شرایط جسمانی بیمار

در بعضی از موارد خاص سرطان‌های مغز، پزشک معالج ناچار است مایع نخاعی را هم بررسی کند تا مطمئن شود سلول‌های سرطانی ستون فقرات و نخاع را تحت تاثیر قرار نداده‌اند.

به طور معمول عمل جراحی اولین گزینه انتخابی برای درمان تومور مغزی است. با این وجود، همین جراحی نیز انواع متفاوت دارد و با متدهای متنوعی انجام می‌شود. پیش از جراحی تمام و یا بخشی از سر بیمار را می‌تراشند و در برخی مواقع، عمل جراحی تومور تحت بیحسی عمومی صورت می‌گیرد.

غده هیپوفیز

غده هیپوفیز یک بافت کوچک اما بسیار مهم است که در ناحیه زیرین مغز شما قرار دارد و هورمون های خاصی را به داخل جریان خون ترشح می کند تا کارکرد های ضروری و خاص بدن را کنترل کند. از جمله آن ها می توان به تولید مثل، رشد در دوران کودکی و کارکرد غده تیروئید اشاره کرد.

غده ی هیپوفیز کدام هورمون ها را ترشح می کند؟

هورمون محرک تیروئید (TSH): کارکرد مربوط به غده تیروئید را در بدن افراد کنترل می کند.

هورمون آدرنوکورتیکوتروپیک (ACTH): این هورمون غده های آدرنال را جهت تولید آدرنالین تحریک می کند.

هورمون تحریک پیاز مو (FSH): این هورمون نقش ویژه ای در دوره بلوغ و همچنین تولید مثل افراد ایفا می کند.

هورمون لوستینیزه کننده (LH): این هورمون به کنترل تولید مثل و همچنین رشد جنسی افراد کمک می کند.

هورمون رشد (GH): در کنترل رشد بدن در حین کودکی و بلوغ تاثیر ویژه ای دارد.

پرولاکتین (PRL): این هورمون در بانوان تولید شیر در سینه ها را در حین بارداری کنترل می کند.

بیماری‌های غده‌ی هیپوفیز و راه‌های درمان آن

اختلالات غده‌ی هیپوفیز به دلیل ترشح کم یا زیاد هورمون است. این اختلالات بسته به اینکه کدامیک از سیگنال‌های هورمونی مختل شده است می‌تواند در طیف گسترده‌ای از شرایط مختلف بالینی قرار‌بگیرد.

افزایش پرولاکتین

اگر افزایش میزان پرولاکتین ادامه پیدا کند باعث اختلال در سیگنال‌های هورمون تولید ‌مثلی شده که منجر به کاهش این هورمون (تستوسترون در مردان و استروژن در زنان) و بعلاوه شیردهی ناخواسته می‌شود. 

سندرم کوشینگ

وضعیتی نادر است که در اثر پرکاری غدد فوق کلیوی هورمون کورتیزول فراوانی تولید می‌شود. رایج‌ترین حالت سندرم کوشینگ در اثر ترشح فراوان آدرنوکورتیکوتروپین از غده‌ی هیپوفیز روی می‌دهد که وارد گردش خون شده و غدد فوق کلیوی را تحریک می‌کند. افزایش میزان کورتیزول خون منجر به علائمی مانند چاقی (بویژه در قسمت شکم)، فشار خون بالا، نازک‌شدن پوست، کبودی آسان و موارد دیگر می‌شود

آکرومگالی (درشت پایانکی)

شرایط نادری است که در اثر افزایش هورمون رشد از توموری در غده‌ی هیپوفیز بوجود می‌آید. در کودکان باعث افزایش قد (غول پیکری) می‌شود. 

جرم هیپوفیز

هر ضایعه‌ای که باعث اشغال فضا توسط غده‌ی هیپوفیز بشود را جرم هیپوفیز می‌گویند. 

کم‌کاری هیپوفیز

در این حالت برخی از هورمون‌های غده‌ی هیپوفیز کمتر از میزان لازم ترشح می‌شوند. 

علائم ابتلا به تومور هیپوفیز

همه تومورهای هیپوفیز دارای علائم نیستند و بعضی اوقات به طور تصادفی در یک آزمایش تصویربرداری مانند MRI یا CT که به دلیل دیگری انجام می‌شود، شناسایی می‌شوند. تومورهای غده هیپوفیز، بسته به نوع هورمونی که تولید می‌کنند، می‌توانند علائم و نشانه‌های مختلفی را ایجاد کنند. از طرف دیگر برخی علائم و نشانه‌ها مربوط به تومورهای هیپوفیزی هستند که هورمونی تولید نمی‌کنند و غیرفعال هستند و به سایر ساختارها فشار وارد می‌کنند.

تومورهای بزرگ هیپوفیز – آنهایی که اندازه آنها تقریبا ۱ سانتی‌متر (کمی کمتر از نیم اینچ) یا بیشتر است – به عنوان ماکروآدنوم (macroadenomas) شناخته می‌شوند. تومورهای کوچکتر را میکروآدنوم (microadenomas) می‌نامند. به دلیل اندازه ماکروآدنوم، آنها می‌توانند به غده هیپوفیز طبیعی و ساختارهای مجاور فشار وارد کنند.

علائم و نشانه‌های مربوط به فشار تومور

علائم و نشانه‌های فشار ناشی از تومور هیپوفیز ممکن است شامل موارد زیر باشد:

سردرد

 کاهش بینایی، به ویژه از دست دادن بینایی محیطی

معرفی دکتر گیو شریفی

متخصص جراحی مغز و اعصاب

استاد تمام و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی

مدیر گروه جراحی مغز و اعصاب بیمارستان نیایش

مرکز عالی جراحی هیپوفیزدکتر گیو شریفی، نفر اول بورد تخصصی جراحی مغز و اعصاب ایران که در حال حاظر عضوهیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی میباشند فعالیت‌های پژوهشی ارزنده‌ای را در زمینه جراحی مغز و اعصاب به خصوص در جراحی‌های آندوسکوپیک تومورهای مغزی و هیپوفیز و جراحی قاعده جمجمه درسطح جهانی انجام داده و حدود ۶۰ مقاله علمی ایشان در مجلات معتبر پزشکی داخلی و خارجی به چاپ و نشر رسیده است.
همچنین ایشان عضو انجمن‌های تخصصی جراحی مغز و اعصاب از جمله انجمن جراحان مغز و اعصاب آمریکا میباشند

نمایش دیدگاه ها (0)
دیدگاهتان را بنویسید