اختلالات روانی
اختلالات روان از لحظه حضور بر کره زمین وجود داشته و همه روزه نیز در حال افزایش است. DSM معتبر ترین مرجع روانشناسان در اختلالات روانی، طبقه بندی های متفاوتی برای انواع اختلالات روانی و معرفی آن ها ارائه نموده است.
اختلالات روان را می توان از چندین نظر بررسی نمود. ما اصلی ترین نوع معرفی انواع اختلالات روانی را در این بخش در اختیارتان قرار می دهیم تا با مطالعه آن بتوانید آشنایی بیشتری با هر یک از این انواع داشته باشید.
طبقه بندی بر اساس بروز
ظهور و بروز علائم می تواند در سنین مختلف رخ دهد. همچنین می تواند دلایل متعددی نیز داشته باشد. برای زمان بروز می توان اشاره ای نمود به:
- هنگام تولد
- در گذر زمان و سن
همچنین که می توان دسته بندی و طبقه بندی را به دو دسته برای بروز تقسیم نمود:
- موروثی
- در اثر تاثیرات محیط
در بیمارستان های روان بیشتر افرادی بستری هستند که هم از عامل محیطی و هم از عامل موروثی رنج می برند. به عبارتی ژن غیر فعال در آن ها وجود داشته و سپس با اثر محیط که معمولا مصرف ماده ای مخدر است، این ژن غیر فعال، فعال می گردد. در DSM معرفی انواع اختلالات روانی انجام شده است اما به حدی بسیار است که نمی توان آن را در یک محتوا گنجاند. به همین سبب ما انواع اختلالات روانی را تا حد امکان شرح داده و در حد یک خط در مورد هر یک از آن ها توضیحاتی ارائه خواهیم نمود.
انواع اختلالات روانی از نظر DSM-5
به یاد داشته باشید که نمی توان این محتوا را به عنوان یک مرجع کامل معرفی دانست چرا که بسیار مفصل تر از آن چیزی ست که می پندارید.
اختلالات شخصیت
شخصیت را می توان صفات پایداری دانست که فرد بر اساس آنان عمل می کند. حال به ۳ کلاسر تقسیم می شود که شامل A B C است. شخصیت های نمایشی و خودشیفته و ضد اجتماعی و.. در یک کلاسر و پارانوئید و … نیز در یک کلاسر دیگر قرار می گیرند. این روزها به افراد کلاسر نسبت می دهند نه یک اختلال شخصیت واحد.
بسیاری از افراد ممکن است دچار این پرسش گردند که اختلال چند شخصیتی چیست؟ در این اختلال افراد مبتلا، دارای چند نوع شخصیت به صورت مستقل هستند. این به این معناست که به صورت کامل دارای شخصیت های متفاوت و گاهی متضاد هستند. به عبارتی گویی در مواقع و موارد متفاوت، افراد متفاوتی نیز می شوند. این به معنای تغییر خلق و خو نیست بلکه به معنای ناشناخته شدن آن ها در رفتار است.
نمی توان افرادی که در حال تغییر دادن مود خود بوده و یا دارای نوسانات خلقی هستند را به سرعت در زمره افراد دارای اختلال چند شخصیتی دانست. برچسب و لیبل زدن به افراد، سبب ساخت حس بدی در آنان می گردد. به هیچ عنوان بدون علم و حتی با علم این رفتار اشتباه را انجام ندهید
اختلالات اضطرابی
اختلالات اضطرابی عبارت اند از یک حالت روانی یا برانگیختگی شدید است که عبارت است از ترس و تردید و نگرانی مفرط. در افراد مبتلا به اختلالات اضطرابی، میزان ترس با واقعه هیچ تناسبی ندارد و به صورت افراطی و بیش از حد و اگزجره است. بسیاری از افراد جامعه به انواع این اختلالات اضطرابی مبتلا هستند. البته که اضطراب نیز خوب وبد دارد که در این بخش نمی گنجد.
اختلالات مرتبط با استرس و تروما
در تمامی این اختلالات که تعدادشان کم نیز نیست، می توان در معرض موقعیت استرس زا بودن را مشاهده نمود. به عبارتی می توان ویژگی مشترک میان تمامی این اختلالات را همین در معرض بودن دانست.
اختلالات افسردگی و اختلالات دوقطبی
شاید بتوان پرکاربرد ترین اختلالات در علم روانشناسی و در میان انواع اختلالات روانی را همین اختلالات مرتبط با افسردگی و دو نوع دو قطبی دانست. افسردگی با انواع متفاوت و متعددی در جامعه قابل مشاهده است. همچنین که اختلالات دو قطبی نیز که به ۲ نوع یک مانیا و دو تقسیم می شود نیز در بیمارستان های روان شایع است.
افسردگی به حدی در طیف های متفاوت و متعددی وجود دارد که می توان با وجود مبتلا بودن به آن به کار و زندگی و … رسید و هم می توان در بیمارستان اعصاب و روان بستری شد. این به این معناست که در یک خط با میزان آسیب متفاوت می توان افسردگی را بررسی نمود.
طیف اسکیزوفرنی و اختلالات سایکوتیک
اسکیزوفرنی را می توان در انواع اختلالات روانی با توهم های بارز معرفی و شناسایی کرد. به عبارتی افراد در اختلال اسکیزوفرنی احساس می کنند صداهایی را شنیده، چیزهایی را دیده و الهاماتی بر آنان شده که دیگر افراد از آن بی خبر و بی بهره اند.
دیگر اختلالات سایکوتیک هم ارتباط تنگاتنگی با روان و علوم اعصاب دارند. معمولا ریشه ژنتیکی دارند و درمان شاید بتوان گفت در آن ها معنایی ندارد و کنتزل کلمه مناسب تری برای آن ها باشد.
اختلالات مصرف مواد و اختلالات اعتیادی
اکنون بر خلاف گذشته مصرف مواد و سو مصرف و اختلالات مرتبط با اعتیاد، در طبقه بندی اختلالات روان قرار گرفته اند. به عبارتی در این بخش گفته می شود که افراد به دلیل وجود اختلالی ست که رو به مواد مخدر می آورند.
در این بخش ریشه یابی شده و به بهبود این اختلال روان پرداخته می شود.
اختلالات روانی کودکان
همان طور که ذکر شد بسیاری از افراد در کودکی مبتلا به اختلالات روان می شوند. البته که بسیاری از این اختلالات منحصر به همین سن است. به عبارتی ممکن است افراد نتوانند در بزرگسالی مبتلا به بیماری ای شوند که در کودکی می توان به آن مبتلا شد
اختلالات عصبی-رشدی
اختلالاتی که در عصب ها رخ می دهد و اعصاب را تحت الشعاع قرار می دهد، در دسته اختلالات عصبی- رشدی قرار می گیرد. که تعداد آنان بسیار است و بیشتر در علم و علوم اعصاب مورد بررسی قرار می گیرد.
اختلالات دیگری نیز وجود دارد که به جای آن که به صورت کامل به آن ها اشاره نماییم بهتر است به صورت تیتروار به نام بردن آن ها اکتفا کنیم چرا که کمتر مورد توجه است و همچنین بسیار فضا برای شرح دادن می طلبد.
- اختلالات اخلال گرانه، کنترل تکانه، سلوک
- اختلالات خواب-بیداری
- اختلالات سوماتیک سمپتوم
- اختلالات گسستگی
- اختلالات عصبی-شناختی
حال فرصت آن است که نحوه درمان انواع اختلالات روان را برای شما شرح دهیم. اما پیش از آن بهتر است به این اشاره کنیم که چه چیزی سبب فعال شدن اختلالات روانی خواهد شد؟
علت بروز انواع اختلالات روانی
همان طور که پس از این نیز ذکر شد در اکثر مواقع و موارد افراد در ژنتیک خود بیماری ای داشته و با محرکی به آن مبتلا می شوند. به طور مثال افرادی که دارای بیماری دوقطبی هستند (مانیا) به طور و میزان قابل استنادی، خانواده بستری نیز داشته اند. همین مشخص کننده وجود ژن دارای این بیماری است.
معمولا افراد با مصرف محرکی نظیر ماریجوانا، گل، شیشه، تریاک، الکل و یا… به فعال شدن ژن بیمار کمک می کند.
درمان انواع اختلالات روانی
هنگامی که اختلالات به مرض مصرف دارو می رسند، روانپزشک به کمک افراد خواهد آمد و در زمان دیگری که روان پزشک کار خود را پیش برد روان درمانی توسط روانشناس به صورت ترکیب درمان با دارو آغاز می شود. در چنین حالتی فرد به وضعیت کنترل روان خواهد رسید.
هرگز نباید افراد مبتلا به بیماری های روان داروی خود را بدون مشورت روان پزشک خود قطع نمایند چرا که این امر سبب می شود دچار بازگشت بیماری و شاید تشدید آن شوند.
فراموش نکنید که اختلالات روان ممکن است برای هر شخصی حتی درمانگران نیز پیش بیاید. با این ظن و تفکر و با این حساب به هیچ عنوان نیازی به شرم برای بروز این اتفاق نیست. برای روان خویش را بیش از جسم خویش مراقبت نمایید چرا که بیشتر بیماری های موجود، روان تنی هستند.
پس روان خود را بهبود بخشید تا زندگی به مراتب سالم تری را نیز تجربه نمایید.
استفاده از تجبیات روان درمانگر و روانشناس و روان پزشک، از بهترین تصمیماتی است که می توانید آن را اتخاذ نمایید. سلامتی روان خود را اولویت زندگی خویش قرار دهید.
