بارداری می‌تواند از جهات مختلف بر بدن شما تأثیر گذارد. با این حال، بیشتر مردم از تأثیر عمیقی که بر سلامت دهان و دندان می‌گذارد، آگاه نیستند! به عنوان مثال، تهوع مداوم صبحگاهی می‌تواند به مینای دندان آسیب برساند و خطر پوسیدگی دندان را افزایش دهد. افزایش هورمون‌ها همچنین می‌تواند باعث تورم لثه‌ها شود و خطر ابتلا به بیماری لثه را افزایش دهد. با توجه به این خطرات فزاینده، انجمن دندانپزشکی آمریکا به شدت زنان باردار را تشویق می‌کند که به دنبال مراقبت های پیشگیرانه منظم باشند. بنابراین سلامت دهان و دندان در این دوران بسیار حائز اهمیت است. یکی از پرسش‌های پرتکرار در اینباره امکان انجام ایمپلنت دندان در بارداری است. اگر شما نیز در این خصوص نیازمند مشاوره و کسب اطلاعات هستید پیشنهاد می‌کنیم قبل از اقدام به انجام این جراحی خواننده این نوشتار باشید و پس از آن با دندانپزشک و متخصص ایمپلنت دندان مشورت کنید.
ایمپلنت دندان چیست؟
ایمپلنت دندان یک دندان مصنوعی با داشتن یک ریشه از جنس تیتانیوم است که به طور کامل جایگزین دندان میشود. اگر دندانی دارید که به شدت پوسیده شده است، به طور غیر قابل ترمیم آسیب دیده است، یا به دلیل بیماری لثه از دست رفته است، ایمپلنت دندان بهترین گزینه جایگزین است. ایمپلنت از یک ریشه دندان تیتانیومی تشکیل شده است که با یک دندان مصنوعی (تاج) در بالای آن با جراحی در استخوان فک قرار می‌گیرد. ظاهر و عملکرد آن درست مانند یک دندان طبیعی است، به همین دلیل است که به عنوان استاندارد طلایی برای جایگزینی دندان در نظر گرفته میشود.
آیا ایمپلنت دندان در بارداری امکان پذیر است؟
معمولاً به خانم‌‌‌های باردار توصیه نمی‌شود که کاشت دندان یا درمان‌‌‌های دندانی انجام دهند، مگر اینکه شرایط اورژانسی باشد. بنابراین ایمپلنت دندان در بارداری توسط دندانپزشکان فقط به عنوان یک عمل فوری یا اورژانسی توصیه میشود. چراکه تخریب شدید دندان ممکن است باعث کندن دندان یا کشیدن دندان شود. این به این دلیل است که نگه داشتن یک دندان به شدت پوسیده احتمالاً می‌تواند به دلیل درد طاقت فرسایی که می‌تواند برای مادر ایجاد کند، به جنین فشار وارد کند.
توصیه پزشکان درباره ایمپلنت دندان در بارداری
وقتی صحبت از انواع مراقبت از دهان مانند ترمیم دندان میشود، در صورتی که در دوران بارداری باشید اوضاع کمی متفاوت میشود. در حالی که جراحی ایمپلنت دندان را می‌توان بعد از سه ماهه اول بارداری انجام داد، اما بیشتر دندانپزشکان توصیه می‌کنند مادران تا پایان دوران بارداری صبر کنند. چند دلیل کلیدی برای این توصیه وجود دارد:
درمان انتخابی در مقابل درمان ضروری: اگرچه جایگزین کردن دندان‌های از دست رفته همیشه به نفع شماست، اما ایمپلنتهای دندانی یک روش انتخابی در نظر گرفته می‌شوند، این در حالی است که چیزی مثل جراحی دندان عقل عفونی ضروری شناخته میشود.بنابراین برای انجام این جراحی انتخابی می‌توان زمان بیشتری را صبر کرد.
ژنژیویت بارداری: از آنجایی که احتمال التهاب لثه‌‌‌های شما در دوران بارداری بیشتر است، خطر ابتلا به بیماری لثه در افزایش می‌یابد که می‌تواند احتمال شکست ایمپلنت دندان را به میزان قابل توجهی افزایش دهد.
استفاده از دارو‌‌های بیهوشی: اگرچه بی‌حسی موضعی برای کسانی که باردار هستند بی‌خطر در نظر گرفته میشود، اما جراحی ایمپلنت اغلب به چیزی قوی‌تر نیاز دارد که خطرات بیشتری را نیز به همراه دارد. علاوه بر این در بارداری امکان مصرف برخی آنتی بیوتیک های خاصی که ممکن است برای جلوگیری از عفونت بعد از جراحی ضروری باشد، وجود ندارد.
استرس: جراحی ایمپلنت دندان ممکن است بر سطح استرس شما نیز تأثیر بگذارد، در نتیجه می‌تواند فشار خون شما را افزایش، جریان خون به جفت را کاهش دهد و عوارض دیگری ایجاد کند.
خطرات احتمالی ایمپلنت دندان در بارداری
به عنوان بخشی از اقدامات قبل از کاشت، از بیماران خواسته میشود رادیوگرافی و سی تی اسکن بگیرند. این آزمایش‌ها برای اطمینان از قرار دادن دقیق ایمپلنت دندان انجام میشود. این امر مستلزم دریافت رادیوگرافی و سی تی اسکن است که می‌تواند برای جنین مضر باشد. به همین دلیل است که ایمپلنت دندان معمولاً برای زنان باردار توصیه نمی‌شود. علاوه بر این، قرار دادن ایمپلنت دندان به خودی خود یک عمل جراحی است.
سه ماهه اول و سوم بارداری دوره های مهمی برای رشد جنین است. یکی دیگر از پارامتر‌‌های فاکتور بیهوشی است. در طول ایمپلنت، از بی حسی برای بی حس کردن ناحیه تحت جراحی استفاده میشود. مطالعات نشان می‌دهد که بیهوشی بی خطر است، اما ممکن است برای مادران باردار خطرات احتمالی را به همراه داشته باشد. استرس و اضطراب عامل دیگری است که می‌تواند بر رشد جنین تأثیر بگذارد. همچنین لازم به ذکر است که زنان باردار تحت داروهایی نیز خواهند بود که در صورت کاشت ایمپلنت دندان ممکن است آنها را تحت استرس بیشتری قرار دهد.
با در نظر گرفتن تمام پارامترها، بهتر است بگوییم که کاشت ایمپلنت دندان در دوران بارداری بهترین گزینه نیست، مگر اینکه یک عمل اورژانسی یا فوری باشد. اگر این روش اورژانسی نباشد، کاشت ایمپلنت برای زنان باردار توصیه نمی‌شود.
چه زمانی یک روش ایمپلنت دندان فوری تلقی میشود؟
اگر دندانی دارید که به شدت پوسیده شده و باعث درد شما میشود، ممکن است نیاز به کشیدن آن داشته باشید. اگر دندان پشتی است که زیاد قابل رویت نیست، احتمالاً می‌توانید تا زمانی که نوزادتان را به دنیا بیاورید صبر کنید تا آن را تعویض کنید. با این حال، اگر دندان جلویی است، ممکن است بخواهید بلافاصله آن را با ایمپلنت جایگزین کنید. تا زمانی که در سه ماهه دوم بارداری یا بعد از آن هستید، کاشت ایمپلنت دندان تحت بی حسی موضعی برای شما بی خطر است.
به طور کلی توصیه میشود که در دوران بارداری فقط مراقبت های دندانپزشکی پیشگیرانه و اقدامات جزئی ترمیمی انجام شود. با این حال، اقدامات پیچیده یا عمیق، مانند ایمپلنت دندان، در صورت امکان باید به تعویق بیفتد.
چرا باید پروسه ایمپلنت دندان تا پس از بارداری صبر کرد؟
نگرانی در مورد کاشت ایمپلنت دندان در دوران بارداری، بیهوشی است. بی‌حسی موضعی که برای بی‌حس کردن دهان در آماده‌سازی برای پر کردن حفره یا کانال ریشه استفاده میشود، در دوران بارداری بی‌خطر است. اما آرام بخش IV یا خوراکی لزوماً بی خطر نیست. در حالی که هیچ تحقیقی مبنی بر وجود اثرات مضر وجود ندارد، در نهایت بهتر است در صورت عدم فوریت از انجام این عمل خودداری کنید.
عامل دیگر این است که تصاویر اشعه ایکس معمولاً برای آماده شدن برای عمل ایمپلنت مورد نیاز است. اشعه ایکس برای ارزیابی تراکم استخوان استفاده میشود تا اطمینان حاصل شود که استخوان فک کافی برای حمایت از ایمپلنت وجود دارد. در حالی که ممکن است گرفتن عکس‌‌‌های اشعه ایکس در دوران بارداری با پوشش محافظ مناسب بی‌خطر باشد، معمولاً بهتر است در صورت لزوم از آن اجتناب کنید.
اگر نیاز فوری به ایمپلنت دندان داشته باشید چه میشود؟
اگر شرایط ایجاب کند، ممکن است نیاز به کاشت ایمپلنت دندان در بارداری باشد. در حالت ایده آل، اگر قرار است این روش در دوران بارداری انجام شود، بهتر است تا سه ماهه دوم برای ایمنی و قبل از سه ماهه سوم برای راحتی صبر کنید. وضعیت را با دندانپزشک خود در میان بگذارید و تعیین کنید که آیا این مزیت ارزش خطر را دارد یا خیر. شما می‌توانید با مراجعه به مطب دکتر مهدی سزاوار در خصوص ایمپلنت دندان در بارداری مشاوره بگیرید و در صورت امکان برای جراحی اقدام کنید.
چرا تمیز کردن دندان در دوران بارداری مهم است؟
دلیلی برای پرهیز از تمیز کردن روتین دندان در دوران بارداری وجود ندارد و در واقع مهم است که قرار ملاقات خود را طبق برنامه نگه دارید. تاثیر بارداری بر بدن می‌تواند باعث افزایش خطر پوسیدگی دندان و بیماری لثه شود. لثه‌ها در دوران بارداری متورم می‌شوند و خطر ابتلا به بیماری لثه و پوسیدگی دندان را افزایش می دهند. همانطور که در ابتدا اشاره شد تهوع صبحگاهی که منجر به استفراغ میشود می‌تواند باعث فرسایش مینای دندان توسط اسید معده شود و آنها را بیشتر در معرض پوسیدگی قرار دهد. نوزاد همچنین تمایل دارد تا در دوران بارداری مواد مغذی را از مادر دریافت کند، از جمله کلسیم که از سلامت دندان حمایت می‌کند و دندان های مادر را ضعیف تر از قبل می‌کند.
آماده سازی برای ایمپلنت دندان بعد از بارداری
اگر قصد دارید بعد از بارداری ایمپلنت دندان دریافت کنید، در اینجا چند کار مفید وجود دارد که می‌توانید در این مدت انجام دهید تا خود را آماده کنید:
- عادات بد مانند سیگار کشیدن، نوشیدن زیاد الکل، جویدن یخ، جویدن ناخن یا استفاده از دندان به عنوان ابزار را ترک کنید.
- با مسواک زدن و نخ دندان کشیدن روزانه به بهداشت دهان خود پایبند باشید.
- از یک رژیم غذایی سالم و غنی از ویتامین استفاده کنید که از سلامت دهان و دندان حمایت می‌کند و مطمئن شوید که مقدار زیادی آب می‌نوشید.
- برای مراقبت های پیشگیرانه و تمیز کردن منظم به دندانپزشک خود مراجعه کنید.
اجزای ایمپلنت دندان
ایمپلنت دندان از سه جزء تشکیل شده است. جزء پایینی یک پیچ تیتانیوم است که در استخوان فک ثابت میشود. اجزای بالایی از قطعاتی مانند تاج، بریج یا دندان مصنوعی تشکیل شده است. جزء میانی اباتمنت یا تکیه‌گاه نامیده میشود که به عنوان رابط بین قسمت بالایی و پایینی عمل می‌کند. ایمپلنت های دندانی از مواد زیست سازگار ساخته شده‌اند تا بدن انسان ایمپلنت را پس نزند.
پیشرفت در فناوری ایمپلنت دندان در چند دهه گذشته انقلابی در حوزه دندانپزشکی ایجاد کرده است. با پیشرفت‌‌‌های علمی جدیدتر و پیاده‌سازی‌‌‌های بالینی، ایمپلنتهای دندانی با ایمن‌تر شدن و دریافت آسان‌تر از همیشه بهتر شده‌اند. ایمپلنت دندان به عنوان جایگزینی برای دندان و ریشه آن عمل می‌کند.
فرآیند ایمپلنت دندان شامل چه مواردی میشود؟
قرار دادن ایمپلنت دندان نیاز به جراحی جزئی دهان دارد. گاهی اوقات می‌توان ایمپلنت را تحت بی حسی موضعی قرار داد، اگرچه گاهی اوقات تحت آرامبخشی قرار می گیرد. ابتدا ریشه ایمپلنت گذاشته میشود و اجازه می‌دهد تا چند هفته بهبود یابد. سپس تکیه گاه متصل میشود، که قطعه ای است که تاج به آن می‌چسبد. پس از اینکه لثه‌ها پس از قرار دادن اباتمنت بهبود یافتند و هنگامی که ریشه به استخوان فک پیوند شد، می‌توان تاج را چسباند.
یادداشت پایانی
در این مطلب به توصیه‌های مهم و نکات کلیدی در خصوص ایمپلنت دندان در بارداری را اشاره کردیم. به خاطر داشته باشید که انجام این جراحی مانند جراحی‌های درمانی که نیاز به درمان فوری و اورژانسی دارد، ضروری نیست، بنابراین اگر می‌توانید برای اقدام به ایمپلنت دندان صبر کنید بهتر است، آن را تا بعد از بارداری به تعویق بینداید ،چراکه سلامت جنین مهم‌تر است جایگزینی یک دندان از دست رفته است. علاوه بر این به دلیل تغییرات جسمی که در این دوران رخ می‌دهد و همچنین عدم مصرف برخی داروها به علت وجود جنین می‌تواند ایمپلنت دندان را با شکست مواجه کند. با این حال مشورت با متخصص ایمپلنت دندان می‌تواند راه‌گشا باشد.
منبع: دکتر مهدی سزاوار متخصص جراحی دهان فک وصورت
