خیلی از افراد برای تمیز کردن و جرم گیری گوش ها از راه‌هایی استفاده می‌کنند که می‌تواند آسیب‌های جدی به سلامت این عضو مهم بدن و شنوایی وارد کند.
از این رو در مقاله حاضر به روش‌های جرم‌گیری و تمیز کردن گوش و آنچه که باید در مورد آن بدانید، می‌پردازیم.
جرم گوش چیست؟
جرم گوش ماده‌ای به رنگ زرد و چسبنده است که به‌وسیله سلول‌های گوش ساخته می‌شود. این ماده به محافظت از گوش کمک می‌کند.
همان‌طور که پوست از اعضای داخلی بدن محافظت می‌کند جرم گوش نیز از پرده گوش و شنوایی شما محافظت می‌کند.
البته اگر مقدار آن بیش از اندازه باشد، باعث ایجاد احساس سنگینی در گوش، بسته شدن کانال آن، درد، خارش و زنگ زدن در گوش می‌شود.
در صورتی که در تهران هستید و علائم فوق را مشاهده کردید باید برای جرم گیری گوش به دکتر گوش و حلق و بینی تهران مراجعه کنید.
روش‌های جرم گیری گوش
پزشک با استفاده از شستشو یا ساکشن جرم‌های اضافی گوش را تخلیه می‌کند. در ادامه به بررسی این روش‌ها می‌پردازیم.
جرم‌گیری گوش با شستشو توسط پزشک
اگر جرم یا واکس گوش شما فشرده نباشد، پزشک در همان مراجعه اولیه اقدام به جرم‌گیری گوش شما و تمیز کردن آن می‌کند.
در صورتی که جرم‌ها سفت، فشرده و چسبیده به پرده صماخ باشند، پزشک ابتدا قطره‌ای را برای نرم شدن جرم‌های گوش شما تجویز می‌کند که این قطره را باید روزی ۲ تا ۳ بار داخل گوش بچکانید.
بعد از چند روز باید مجددا به پزشک مراجعه کنید تا جرم‌های گوش شما را تخلیه کند. معمولا از آب گرم برای تخلیه جرم و شستشو گوش استفاده می‌شود. در زمان شستشو نیز دردی را احساس نمی‌کنید.
در گذشته برای شستشو گوش از سرنگ‌های بزرگ استفاده می‌کردند؛ اما اکنون از دستگاه‌های مخصوص استفاده می‌شود که می‌تواند فشار مناسب آب را تنظیم کند. به‌همین دلیل شستشو گوش با دستگاه نسبت به سرنگ بهتر است.
عوارض شستشو گوش
شستشو گوش می‌تواند عوارضی داشته باشد از جمله:
· ایجاد عفونت گوش
· وزوز موقت گوش
· سرگیجه موقت در صورت دمای بالای آب شستشو
· ایجاد آسیب به پرده گوش در صورت فشار زیاد آب یا سفت بودن جرم‌ها
شستشو گوش برای چه افرادی توصیه نمی‌شود؟
برای برخی از افراد شستشوی گوش توصیه نمی‌شود از جمله:
· افرادی که در گذشته، سابقه شستشو گوش را داشته‌اند و بعد از آن عوارضی را تجربه کرده‌اند.
· افرادی که گرومت دارند (گرومت‌ها لوله‌هایی هستند که پزشک آن را طی عمل جراحی در پرده گوش قرار می‌دهد).
· افرادی که شکاف کام داشته‌اند.
· اگر پرده گوش در گذشته سوراخ بوده یا در حال حاضر سوراخ باشد.
· اگر گوش فرد عفونت داشته باشد یا در ۶ هفته گذشته دچار عفونت گوش بوده باشد.
· افرادی که تجربه‌ی جراحی گوش را داشته‌اند.
· اگر کانال گوش فرد دائما عفونت می‌کند.
پزشک معمولا برای این افراد بدون شستشوی گوش، جرم‌های اذیت‌‌کننده گوش را خارج می‌کند.
جرم گیری گوش با روش ساکشن توسط پزشک
ساکشن گوش یکی از روش‌های تمیز کردن گوش و جرم گوش است. در این روش پزشک گوش شما را به‌وسیله یک میکروسکوپ یا دوربین کوچک معاینه کرده و محل دقیق جمع شدن جرم‌ها را مشخص می‌کند. بعد از آن توسط یک دستگاه مکش کوچک محل مشخص شده را پاک‌سازی و جرم‌ها را تخلیه می‌کند.
مزایای ساکشن گوش
از مزایای این روش می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
· نتیجه سریع: در روش جرم گیری گوش با دستگاه ساکشن در عرض چند دقیقه گوش‌ها تمیز می‌شود و بعد از اتمام کار نیز تاثیر آن در سبکی و شنوایی بهتر گوش‌ها، به‌وضوح مشخص است.
· دقت بالا: با توجه به استفاده از میکروسکوپ
· مناسب برای افراد با مشکلات گوش: برای افرادی که نمی‌توانند به‌علت شکاف کام، جراحی گوش، عفونت یا داشتن گرومت از روش‌های دیگر جرم‌گیری استفاده کنند، ساکشن گوش بسیار مناسب است.
· نیازی به آمادگی قبلی ندارد: در این روش نیاز به آمادگی قبلی و استفاده از قطره جرم گیری گوش برای تسهیل در فرآیند جرم‌گیری نیست.
عوارض ساکشن گوش
در یک تحقیق که در سال ۲۰۲۱ انجام شد، حدود نیمی از افرادی که ساکشن گوش را انجام دادند، دچار عارضه‌هایی موقت و خفیف شدند. برخی از این عارضه‌ها عبارت‌اند از:
· سرگیجه
· کاهش شنوایی
· ناراحتی به‌دلیل بلندی صدا طی انجام ساکشن
در موارد نادری نیز عارضه‌های زیر مشاهده شده است:
· عفونت
· آسیب به پرده گوش
· بیشتر شدن وزوز گوش
· ناشنوایی موقتی یا دائمی
چه چیزی باعث ایجاد جرم اضافی در گوش می‌شود؟
گاهی موارد زیر می‌تواند باعث زیاد شدن جرم گوش شود:
· عفونت یا بیماری‌های پوستی که باعث تنگ شدن کانال گوش می‌شود.
· کاهش فعالیت غده‌های سرومن به‌خصوص در افراد پیر
· افزایش تولید سرومن در واکنش به آسیب یا انسداد گوش
· استفاده از وسایلی مانند چوب و سنجاق سر برای تمیز کردن گوش
· استفاده از سمعک
· استفاده زیاد از هدفون و گوشی‌های تلفنی که داخل گوش جای می‌گیرند.
اشتباه‌های رایج در مورد تمیز کردن گوش
اشتباهات رایجی که افراد برای تمیز کردن گوش‌ها انجام می‌دهند به شرح زیر است.
استفاده از گوش پاک‌کن
در واقع آنچه به‌عنوان گوش پاک‌کن در داروخانه‌ها و فروشگاه‌ها عرضه می‌شود یک اپلیکاتور است. با استفاده از اپلیکاتور نه‌تنها نمی‌توان جرم‌های گوش را تخلیه کرد بلکه آن‌ها را بیشتر به داخل هل می‌دهید و احتمال آسیب به پرده صماخ گوش افزایش می‌یابد؛ بنابراین استفاده از گوش پاک کن توصیه نمی‌شود.
به‌جای آن بهتر است که بعد از حمام برای چند دقیقه سشوار را با فاصله جلو گوش خود قرار دهید تا داخل کانال گوش خشک شود.
تمیز کردن گوش با استفاده از شمع
جرم گیری گوش با شمع به این صورت است که شمعی قیفی شکل را وارد گوش می‌کنند تا گرمای شمع، گوش را ساکشن کند و جرم‌ها به شمع بچسبد.
این روش اصلا توصیه نمی‌شود، زیرا بسیار خطرناک است. علاوه‌بر اینکه روشن بودن شعله نزدیک موهای شما اصلا ایمن نیست، در اکثر موارد نیز شمع باعث گرم شدن جرم و لغزش آن به‌سمت پرده گوش می‌شود.
استفاده از محصولات نرم‌کننده جرم گوش
محصولات مختلفی برای نرم‌کردن جرم گوش‌ها عرضه می‌شود. این محصولات شاید جرم‌ها را نرم کند؛ اما ممکن است که جرم نرم‌شده به‌جای خارج شدن به سمت داخل گوش حرکت کند و دوباره سفت شود. در این حالت انسداد بدتری را به‌وجود می‌آورد.
تاثیر روش‌های غلط تمیز کردن گوش در کاهش شنوایی
باید توجه داشته باشید که گوش و پرده آن یک عضو حساس از بدن است؛ بنابراین نباید به هر شکلی و با استفاده از وسایل نوک تیز و غیر ایمن اقدام به تمیز کردن گوش‌های خود کنید.
با تمیز کردن غیر اصولی، جرم‌های گوش بیشتر به سمت داخل هدایت می‌شوند و پرده گوش را تحت فشار قرار می‌دهند. همچنین باعث تجمع و سفت شدن جرم‌ها و کاهش سطح شنوایی نیز می‌شوند.
در صورتی که سنگینی یا درد در گوش و علائمی که به آن اشاره شد را مشاهده کردید، باید برای جرم گیری و شستشوی گوش خود به پزشک مراجعه کنید.
در این مطلب به روش‌های مختلف جرم گیری گوش، مزایا و معایب آن و همچنین اشتباهات رایجی که افراد برای تمیز کردن گوش‌ها انجام می‌دهند پرداختیم.
در صورتی که با علائمی مثل احساس سنگینی، درد و خارش در گوش یا کیپ شدن کانال گوش مواجه شدید حتما به متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه کنید. پزشک بر اساس شرایط شما بهترین روش را برای خارج کردن جرم‌ها انتخاب می‌کند.
