این روزها گوشیهای هوشمند جزء جداییناپذیر زندگی روزمره ما شدهاند و در این بین پژوهشی جدید از تغییر پروسه پردازش در مغز هنگام تایپ کردن با این گوشیها خبر میدهد. تایپ کردن ممکن است امواج مغزی افراد را به طور موقتی تحت تأثیر قرار دهد و طرح خاصی از آنها بسازد؛ دانشمندان این طرح بخصوص از امواج مغز را “ریتم نوشتن” نامیدهاند.
آنها زمانی بیشتر شگفتزده شدند که تولید این امواج را در بیماران مختلف مشاهده کردند. کشف این موج جدید به اندازه دیدن اولین موجهای مغزی در زمان اختراع دستگاه الکتروانسفالوگرام جالب بوده است.
در این پژوهش محققان از دستگاه الکتروانسفالوگرام برای مشاهده امواج مغزی ۱۲۹ نفر در هنگام تایپ کردن یا انجام فعالیتهای دیگر استفاده کردهاند. بعضی از بیماران مبتلا به صرع هم در این پژوهش شرکت داشنتد. علاوه بر تایپ کردن از شرکتکنندگان در این پژوهش خواسته شده بود که فعالیتهای حرکتی یا شناختی انجام دهند و حرف هم بزنند تا مشخص شود که همان ریتم مغزی در انجام چنین کارهایی هم ایجاد میشود یا نه! که جواب منفی بود. ریتم موردنظر فقط هنگام تایپ با گوشی هوشمند و یا تبلت به وجود میآید.
۲۷ نفر از شرکت کنندگان چنین طرحی در مغزشان ایجاد شده بود که شامل تعدادی از بیماران مبتلا به صرع و تعدادی هم افراد عادی بود. علت این که چرا این موج در همهی افراد ایجاد نشده است هنوز مشخص نیست ولی از ارزش یافتهها هم نمیکاهد؛ چون امواج مغزی دیگر هم مثلاً در هنگام ایجاد فلش نوری و نفسنفس زدن و… در همهی افراد به وجود نمیآید. محققان دقیقاً دنبال یافتن این تفاوت هستند که چرا همه این موج را نشان نمیدهند. هنوز سؤالهای زیادی در این باره وجود دارد که باید پاسخ داده شوند
این یافتهها هنوز ضرر خاصی را برای مغز مشخص نمیکند ولی محققان امیدوارند که این موج فعال ضرری نداشته باشد. با این حال به خاطر تغییر دادن فعالیت مغز میتوان قوانین سفت وسختتری برای منع تایپ کردن هنگام رانندگی وضع کرد.
حال که از امواج مغزی حرف به میان آمد بهتر است کمی بیشتر راجع به این پدیده حرف بزنیم.
در پشت پردهی تمام رفتار و احساسات ما، ارتباطاتی بین سلولهای مغز (نورونها) نهفته است که از همگامسازی جریانهای الکتریکی ارتباطات نورونی به وجود میآیند.
این امواج درعمل شبیه نتهای موسیقی هستند؛ امواج با فرکانس کم مثل صدای بم ضربات یک درام هستند در حالیکه امواج با فرکانس بالا مثل صدای زیر فلوتاند. همانند یک سمفونی این صداهای زیر و بم با هم یک هارمونی (هماهنگی) میسازند. صداهای بم (با فرکانس پایین) هنگام استراحت و خستگی به سراغمان میآیند، برعکس فرکانسهای بالا، برای فعالیتهای پرانرژیترند. این امواج با تغییر فعالیتهای ما تغییر میکنند. مهمترین امواج مغزی از این قرارند:
امواج بسیار کوتاه
حاصل فعالیت قشر مخ هستند و اطلاعات راجع به آنها کم است؛ چون به سختی اندازهگیری میشوند. ولی معلوم شده است که ویژهی فعالیتهای پیچیدهی مغزی هستند!
دلتا
از جنس همان صداهای بمیست که گفتیم؛ با فرکانس پایین. در هنگام خواب و تفکر عمیق به وجود میآیند و در تجدید قوای بدن و التیام درد هم نقش دارند؛ به همین خاطر خواب کافی برای بهبودی بیماریها ضروریست.
تتا
در هنگام خواب و تفکر عمیق ثبت میشوند و در یادگیری و حافظه نقش دارند. همچنین در لحظه به وجود میآید؛ زمانی که ترس وجودمان را فرا میگیرد، یک خاطره بد به ذهنمان میآید و یا کابوس میبینیم!
آلفا
موج استراحت مغز میباشد؛ هنگامی که در زمان حال سیر میکنیم و چیز خاصی ذهنمان را مشغول نکرده است.
بتا
مربوط به کارهای روزمره ماست؛ زمانی که راه میرویم، به چیز خاصی فکر میکنیم وکاملاً هوشیاریم. در این حالت میتوانیم تصمیم بگیریم و قضاوت کنیم!
گاما
زیرترین صداهای مغزند! با بالاترین فرکانس. این موج در زمانی که ما در حال محبت به دیگرانیم یا حس نوع دوستی ما فعال شده است، میتواند ثبت شود؛ همچنین زمانی که حس معنوی فوقالعادهای داریم.
- منابع:
- LiveScience
- brainworksneurotherapy