بیماری اختلال دوقطبی یک بیماری روانی مرتبط با خلق است که مبتلایان آن دورههای افسردگی و شیدایی و یا نیمه شیدایی را تجربه میکنند.
۱. داروها را کنار نگذارید
داروها به شما کمک میکنند تا بیشتر زندگی طبیعی را تجربه کنید. با این حال، این کار ساده نیست؛ دوز لیتیوم که معمولا به عنوان دارو تجویز میشود باید با آزمایش خون کنترل شود تا از درست بودن مقدار دوز آن اطمینان حاصل شود؛ چرا که سطح بالای این دارو میتواند سمی باشد.
تغییر دوز لیتیوم و یا هر داروی تجویز شده منجر به عوارض جانبی و یا عوامل دیگری میشود که باعث عود سریع بیماری میشود. راههایی برای کنار آمدن با عوارض جانبی وجود دارد؛ برخی حتی گذرا هستند و برای یک یا دو هفته ادامه دارند.
مقاله مرتبط: اختلال دوقطبی
۲. خواب کافی داشته باشید
افراد با اختلال دوقطبی معمولا مشکلات خواب دارند، حدود ۲۵٪ این بیماران ساعت خواب بسیار زیادی داشته، و یا چرتهای طولانی دارند؛ و حدود یک سوم مبتلایان دچار بیخوابی هستند؛ حتی مواقعی که در یکی از دورههای افسردگی و شیدایی نیستند. الگوی خواب نامنظم موجب عود قطب افسردگی و یا شیدایی میشود. ساعتی تنظیم کرده و هر روز در ساعت مشخصی بیدار شوید. حتی اگر کاری ندارید سعی کنید فعالیتهای صبحگاهی منظمی نظیر پیادهروی و یا ورزش با یک دوست داشته باشید. (ورزش هم بسیار مهم است.)
۳. رواندرمانی هم داشته باشید
رواندرمانی واقعا اهمیت دارد. برخی از بیمارانی که خلقشان تثبیت شده است هر ماه و یا هر دوماه یک بار به روانپزشک مراجعه میکنند؛ اما رواندرمانی منظم، مخصوصا رفتاردرمانی شناختی موجب برنامه و فهم و تفسیر بهتر وقایع و افکار میشود. رواندرمانی بینفردی نیز، میتواند در پایداری دوستیها و روابط ، و همچنین تقابلهای خانوادگی کمک کننده باشد.
۴. با دیگران در ارتباط باشید
تلاش کنید در زندگی اجتماعی خود یک تعادل تعیین کنید. تحریک بیش از حد میتواند پراسترس بوده و موجب مشکلاتی بشود؛اما ارتباط بیشتر ممکن است موجب انزوا شود.
افراد با اختلال دوقطبی با ماندن در رابطه مشکل دارند، آنها دوستانشان را خسته میکنند. بر روی کارهایی که موجب میشوند احساس خوبی داشته باشید هدفگذاری کنید، یک سرگرمی، ورزش، و یا فعالیت داوطلبانه در زمینهای که برای شما اهمیت دارد. در این صورت شما ذهنتان را از خود دور کرده و بر روی چیزهای دیگری تمرکز میکنید، که این واقعا میتواند یک روش درمانی باشد.
مقاله مرتبط: با بیماری دوقطبی بیشتر آشنا شوید!
۵. عوارض جانبی را بشناسید
بسته به نوع اختلال شما، درمانهای دوقطبی میتواند عوارضی نظیر مشکلات کلیوی و پانکراس و یا سندرم متابولیک رایج ( با مشخصههای افزایش وزن، کلسترول بالا و مقاومت به انسولین) در پی داشته باشد. بهترین راه برای مقابله با اثرات جانبی آن است که تا میتوانید دربارهی داروهای تجویز شده شناخت داشته و عوارض احتمالی آن ها را بشناسید. برخی از داروها با برخی از غذاها، داروها و الکل نمیسازند. از پزشک خود درباره ی عوارض جانبی سوال کنید و در این زمینه مطالعه کنید تا مطلع باشید.
۶. از حملههای دوقطبی مطلع باشید
استرس، انزوای اجتماعی و خواب کمتر از معمول میتواند موجب دورهی افسردگی یا شیدایی بشود. در تغییرات زندگی نظیر شروع شغل جدید، شروع دانشگاه و یا طلاق گرفتن احتیاط کنید. همچنین آگاه باشید که ممکن است با مشکلاتی رو یا رو بشوید حتی اگر رخداد بزرگی نباشد؛ شروع دوره الزاما با یک زد و خورد و یا شکست بزرگ در یک روز نیست، هر وقت که شما خارج از تعادل بودید میتواند یک حملهی دوقطبی رخ دهد.
۷. حامی داشته باشید
به خانواده و دوستانتان اجازه بدهید شرایطی را که طی میکنید بدانند. ممکن است آنها حملههای دوقطبی را متوجه شده و به شما کمک کنند از آنها اجتناب کنید. یا قادر باشند قبل از ورود شما به دورهی افسردگی یا شیدایی آن را بفهمند. از سوی دیگر، استرس خانوادگی یکی از مهمترین فاکتورها برای عود بیماریست.
۸. درمان را متوقف نکنید
گاهی اوقات پزشکان دوز و ترکیب متفاوتی از داروها را تجویز میکنند تا درمان درست را بیابند. اگر عوارض جانبی برای شما غیرقابل تحمل شده و یا داروها موثر نبودند به جای قطع داروها با پزشک صحبت کنید.
مردم گاهی فکر میکنند پزشکان بهتر میدانند و آنها نباید از درمان خود سوالی بپرسند. اما مصرفکنندهی خوبی باشید و دربارهی سلامتی خود طلب کنید! سوال بپرسید و بدانید اگر دارو کمک کننده باشد چه نشانههایی ظاهر خواهد شد. آن وقت متوجه میشوید دارو موثر بوده است یا نه.
۸. با افزایش وزن مبارزه کنید
بسیاری از داروهایی که برای درمان اختلال دوقطبی به کار میروند، از جمله لیتیوم و قرصهای ضدروانپریشی میتوانند موجب سندرم متابولیک و یا افزایش وزن بشوند.
مرتباً خودتان را وزن کنید و اگر بعد شروع مصرف یک قرص با مشکلی رو به رو شدید با دکتر خود صحبت کنید. تاثیرات، فرد به فرد متفاوت است، برخی چنین مشکلی ندارد، در حالی که برخی دیگر درگیر میشوند. با تغذیهی درست و داشتن ورزش منظم میشود وزن را کنترل کرد.