تعریف
سندرم شوک سمی یک عارضهی نادر اما مرگبار ناشی از عفونتهای باکتریایی میباشد. این سندرم اکثراً ناشی از سم تولیدی از استافیلوکوکوس اورئوس میباشد، اما میتواند از گروه استرپتوکوکوس نیز ایجاد شود.
این سندرم در درجه اول با نواربهداشتیهای فوقجاذب در ارتباط است. گرچه از وقتی شرکتها این نوع از نواربهداشتیها را از رده خارج کردهاند، شیوع سندرم شوک سمی در زنان کاهش یافتهاست.
علائم
علائم و نشانههای ممکن سندرم شوک سمی شامل:
- تب بالای ناگهانی
- فشارخون پائین
- استفراغ یا اسهال
- جوشهایی شبیه به آفتابسوختگی بهخصوص روی کف دست و پا
- گیجی
- دردهای عضلانی
- قرمزی چشمها، دهان یا گلو
- تشنج
- سردرد
دلایل
باکتری، بهویژه استافیلوکوکوس اورئوس موجب سندرم شوک سمی میشوند. همچنین میتواند توسط باکتریهای استرپتوکوکوس گروهA نیز ایجاد شود.
عوامل خطرزا
این سندرم میتواند همه افراد را درگیر کند. حدود نیمی از موارد سندرم شوک سمی در زنانی که در دوران قاعدگی هستند رخ میدهد. موارد دیگر شامل زنان مسن، مردان و کودکان هستند.
سندرم شوک سمی با موارد زیر در ارتباط بودهاست:
- داشتن بریدگی یا سوختگی روی پوست
- داشتن جراحی در زمانهای اخیر
- استفاده از اسفنجهای ضدبارداری، دیافراگم یا نواربهداشتیهای فوقجاذب
- داشتن عفونت ویروسی مانند آنفولانزا یا آبلهمرغان
عوارض
سندرم شوک سمی میتواند به سرعت پیشرفت کند. عوارض میتواند شامل:
- شوک
- نارسایی کلیه
- مرگ
آزمایشها و تشخیص
هیچ آزمایشی برای این سندرم وجود ندارد. باید از فرد نمونه خونی یا ادراری برای تست وجود عفونت استافیلو یا استرپتو، گرفتهشود. همچنین میتوان از واژن یا گلو با استفاده از سواب برای تشخیصهای آزمایشگاهی، نمونهبرداری کرد.
چون این سندرم میتواند بسیاری از ارگانهای بدن را درگیرکند، پزشک ممکن است آزمایشهای دیگری نیز تجویز کند مانند CTاسکن یا تصویربرداری از قفسهسینه برای بررسی شدت بیماری.
درمان و داروها
اگر فردی دچار این بیماری شود باید فوراً در بیمارستان بستری گردد. دربیمارستان اقدامات زیر انجام میگیرد:
- در حالی که پزشک بهدنبال محل عفونت است همزمان درمان آنتیبیوتیکی صورت میگیرد.
- دریافت داروهای افزاینده فشارخون و مایع درمانی بهدلیل کمشدن آب بدن
- دریافت درمان کمکی برای درمان علائم و نشانههای دیگر
- سم ممکن است منجربه نارسایی کلیوی شود که در این صورت نیاز به دیالیز وجود دارد.
جراحی
جراحی برای برداشت بافت غیرزنده از محل عفونت یا برای خارج کردن عفونت، ضروری است.
پیشگیری
- از نواربهداشتیهای که قدرت جذب آنها کمتر است استفاده کنید.
- نواربهداشتی را حداقل هر ۴تا۸ ساعت عوض کنید.
- هنگامی که خونریزیتان کم است بهجای نوار بهداشتی از مینیپدها استفادهکنید.