آدمهایی که موسیقی مینوازند، دارای ذهنی تیزتر هستند.
مطالعات نشان داده توانایی نواختن سازهای موسیقی ساختار مغز را تغییر داده و عملکرد آن را بهتر میکند، حافظه بلندمدت را تقویت میکند و باعث توسعه سریعتر مغز در افرادی میشود که از کودکی این توانایی را کسب کردهاند. نوازندگان همچنین هوشیاری بالاتری دارند.
تحقیقی انجام گرفته در دانشگاه Montreal نشان داده افراد موسیقیدان، زمان واکنش کمتری نسبت به بقیه دارند. یافتهها حاکی از آن است که یادگیری نواختن موسیقی از تحلیل رفتن سریع مغز در اثر افزایش سن جلوگیری میکند و از بروز بعضی جنبههای فرسودگی ذهنی پیشگیری میکند. Simon Landry، مولف اصلی این تحقیق و دانشجوی PhD در رشته Biomedical Ethics، در این مورد میگوید: «میدانیم که وقتی سن بالاتر میرود، فرایندهای ذهنی کندتر شده و زمان واکنش، افزایش مییابد. و همچنین میدانیم داشتن توانایی نواختن ساز، باعث تیز تر شدن ذهن میشود. پس شاید یاد دادن این توانایی به آنها، کمک کننده باشد.»
در این مطالعه، که البته در ابعاد کوچک انجام گرفت، Reaction time های ۱۹ نفر دانشجوی معمولی با ۱۶ دانشجوی موسیقی، که هر یک به مدت حداقل ۷ سال به طور حرفهای نوازندگی کرده بودند، مورد مقایسه قرار گرفت. گروه دوم شامل نوازندگان سازهای ویولن، پرکاشن، ویولنسل و چنگ بودند. هر یک از نفرات تحت آزمایش در اتاقی ساکت قرار داده میشدند و یک دستشان روی موس کامپیوتر و دست دیگرشان روی جعبهای قرار میگرفت که در زمانهای اتفاقی، بدون صدا، لرزش میکرد. آنان میبایست در مواقع: لرزش جعبه، شنیدن صدا از بلندگوهایی که در جلویشان قرار داده شده بود، و یا در هنگام وقوع همزمان هر دو اتفاق، کلید موس را فشار میدادند. این محرکها ۱۸۰ بار برای هر نفر تکرار شدند. دقیقاً همانطور که پیشبینی شده بود دانشجویان نوازنده در هر سه مورد شنوایی، لامسهای و شنوایی-لامسهای، زمانهای واکنش بسیار سریعتری نسبت به گروه دانشجویان عادی داشتند.
Landry در تفسیر آزمایش میگوید که احتمالاً دلیل وقوع این حالت این است که نوازندگان در هنگام نواختن ساز، به طور همزمان از چندین حس خود استفاده میکنند. مثلاً یک نوازنده ویولن، وقتی با انگشتش محلی مشخص را روی سیم فشار میدهد، همزمان با آن، توجه میکند که صدای نت نواخته شده دقیق و صحیح باشد. «این تمرین درازمدت حواس که برای افزایش دقت در نوازندگی انجام میپذیرد، باعث قدرتمندتر شدن مسیرهای نورونی حسی میشود. و همچنین استفاده از حواس مختلف به طور همزمان، باعث بهبود کارکرد همزمان آن دو حس میشود. مجموعه این عوامل باعث افزایش سرعت واکنش مغز به محرکها میشود.»
Landry در پایان مطلب میگوید: «یادگیری نواختن یک ساز موسیقی، قابلیتهای بسیاری -نه فقط نواختن ساز- را در شما تقویت میکند. ما تازه داریم به نتایج مثبت آموزش موسیقی پی میبریم که به نظر میآید علاوه بر جنبه موزیکال، در بسیاری از ابعاد دیگر ذهن نیز تاثیر میگذارد.» اگر به دنبال بهانهای برای آغاز یادگیری ساز مورد علاقهتان بودید، به این فکر کنید که نوازندگی علاوه بر زیبایی هنری، به فعالیت مغز شما نیز بهبود میبخشد.