سقط جنین (Abortion) به معنی از دست رفتن جنین یا رویان، قبل از هفتۀ بیستم بارداری است، اما پزشکان بیشتر از این عبارت برای توصیف هر نوع ختم حاملگی در سه‌ماهۀ اول بارداری استفاده می‌کنند.
سقط جنین، به معنای پایان یافتن بارداری در هر مرحله‌ای است که زندگی نوزاد در جریان است، گرچه غالباً، خاتمه یافتن بارداری به کمک جراحی یا خارج کردن جنین از رحم، پیش از آنکه قادر به ادامه حیات باشد را سقط جنین می‌گویند. مرگ جنین اگر به‌صورت خود به خود رخ می‌دهد به آن سقط خودبه‌خودی (ناخواسته) (Miscarriage) گفته می‌شود.
انواع
سقط جنین عمدی (خودخواسته)
بیشتر سقط‌ها ناشی از بارداری‌های ناخواسته می‌باشند. سقط جنین ناخواسته عمدتاً به دو دلیل صورت می‌گیرد:
- درمانی: در پزشکی، هنگامی یک سقط جنین را می‌توان درمانی خواند که برای حفظ جان مادر باردار، پیش‌گیری از آسیب به سلامت جسمی یا روحیِ وی، بالا بودن احتمال ابتلای جنین به بیماری یا معلولیت، احتمال مرده‌زایی و مواردی از این قبیل، پزشک سقزط جنین را ارجح به ادامۀ بارداری بداند.
- انتخابی: سقط انتخابی یا داوطلبانه سقطی است که به درخواستِ مادر و به دلایل غیرپزشکی صورت گیرد.
سقط جنین غیرعمدی (ناخواسته)
سقط جنین ناخواسته یا غیرعمدی، خروج ناخواسته رویان یا جنین پیش از هفتهٔ بیستم تا بیست و دوم بارداری است. چنانچه بارداری پیش از سی و هفت هفته خاتمه یابد و منجر به تولد نوزادی زنده گردد، “تولد زودرس” یا “پیش از موعد” تلقی می‌شود.
تنها در۳۰ تا ۵۰ درصد از لقاح‌ها، سه‌ماهه اول با موفقیت پشت سر گذاشته می‌شود. در بررسی از حداقل ۵۰ ٪ از بارداری‌های زود خاتمه یافته، شایع‌ترین دلیل سقط جنینِ غیرعمدی در طول سه‌ماهه اول بارداری، اختلالات کروموزومی است. همچنین مواردی از قبیل بیماری‌های عروقی، دیابت، مشکلات هورمونی، عفونت و اختلالات رحمی را نیز می‌توان از دلایل سقط غیرعمدی برشمرد. سقط جنین غیرعمدی، همچنین ممکن است در نتیجه تروما یا ضربه اتفاقی نیز رخ دهد.
روش‌ها
- آسپیراسیون خلاء: در این روش، عوارض نادر هستند. معمولاً قبل از سقط جنین انتخابی، آنتی بیوتیک‌های پیشگیرانه (مانند داکسی سیکلین یا مترونیدازول) تجویز می‌گردند، چراکه اعتقاد بر این است که به طور قابل ملاحظه‌ای برکاهش احتمال عفونت رح پس از عمل موثرند.
- اتساع و تخلیه: بررسی‌ها نشان داده‌اند که اتساع و تخلیه از روش‌های دیگر سقط در سه‌ماهه دوم امن‌تر است.
- سقط دارویی: سقط دارویی با میفه پریستون و میزوپروستول پس از ۴۹ روز از سن حاملگی مؤثر است. به بطور کلی، خطر عفونت رحم، به روش دارویی از سقط جراحی کمتر است، هر چند مواردی از مرگ و میر پس از سقط‌های دارویی، ناشی از عفونت با کلستریدیوم سوردلی نیز گزارش شده‌اند.
در ادامه به بررسی بیشتر روش‌های سقط جنین و برخی آمار مرتبط با این مسئله می‌پردازیم.
