فرض کنید یک فرد ۸۶ ساله به سادگی با اینترنت کار کند، در طیف گسترده ای از موضوعات به جستجو بپردازد، مطالعه روزانه داشته باشد و بسیاری از کار های دیگر که ما حتی به سختی ان ها را انجام می دهیم.
راز این شادابی روانی چیست؟! اسکن های مغزی نشان داده اند که این افراد فرایند پیری مغز آهسته تری را نسبت به همسالان خود تجربه می کنند.
محقق ارشد این مطالعه امیلی روگالسکی در این باره می گوید این افراد فرایند پیری متفاوتی را تجربه می کند و حجم مغز آنان آهسته تر کوچک می شود.
در این مطالعه او و همکارانش با اندازه گیری قشر مغز (لایه بیرونی از ماده خاکستری در مغز) هر فرد، فرایند پیر شدن مغز را اندازه گیری کردند. قشر مغز محل آگاهی فرد است و جایی است که تمام سلول های عصبی مربوط به تفکر و حرکت، در آن جا قرار دارند. این محل مهمترین بخش مغز است که در سطح بالای تفکر، حافظه و حل مشکل انجام می گیرد.
کوچک شدن مغز با گذشت زمان و در شرایط طبیعی اتفاق می افتد و هنگامی که حجم مغز کم می شود، عملکرد آن نیز کاهش می یابد. روگالسکی همچنین خاطر نشان کرد که تحقیقات گذشته حاکی از فرسودگی کمتر قشر مغز این افراد نسبت به همسالان خود و در واقع شباهت آن با مغز افراد ۵۰ تا ۶۰ ساله است.
اما همچنان یک سوال بدون پاسخ باقی می ماند — آیا مغز این افراد از بدو تولد دارای قابلیت های بیشتری بوده و یا اینکه دارای اندازه ای برابر با سایر افراد بوده که با گذر زمان کمتر پیر شده است.
برای پاسخ به این سوال محققان تغییرات ضخامت کورتکس را در ۲۴ نفر از افراد مسن با قابلیت های مغذی بالا و ۱۲ فرد میانسال برای مدت ۱.۵ سال بررسی کردند.
هر دو گروه مقدار قابل توجهی از حجم مغز را با گذشت زمان از دست داده بودند اما به طور میانگین در افراد میانسال این کاهش به میزان بیش از ۲ برابر افراد مسن با قابلیت های بالا بود.
دکتر ازراییل کورنل، متخصص اعصاب، در نیویورک عقیده دارد که حداقل بخشی از علت مربوط به عوامل ژنتیکی بوده و در واقع این افراد از بدو تولد دارای تفاوت هایی نسبت به سایرین می باشند.
همچنین احتمال وجود عوامل محیطی موثر در فرایند پیری طبیعی مغز به خصوص در اوایل کودکی وجود دارد؛ برای مثال کودکان پرورش یافته در فقر به طور معمول دارای مغز کوچکتری هستند.
روگالسکی همچنین اعلام کرد که تحقیقات آینده به منظور کشف فاکتورهای ژنتیکی دخیل در فرایند پیری مغز و در واقع شناسایی راهکارهایی برای ساخت داروها و سایر روش های درمانی انجام خواهند گرفت.
با وجود اینکه در حال حاظر روش اثبات‌شده‌ای برای حفظ حجم قشر مغز وجود ندارد اما تحقیقات حاکی از تاثیر تغییر شیوه زندگی در حفظ فعالیت های مغز با گذشت زمان هستند. برای مثال می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- فعالیت بدنی منظم
- رژیم غذایی متعادل و سالم
- فعالیت های مغذی مانند پازل ها برای درگیر کردن مسیرهای عصبی
- داشتن روابط اجتماعی فعال
