جراحی برای پیشگیری، تشخیص، مرحلهبندی و درمان سرطان به کار میرود. جراحی همچنین میتواند ناراحتیها و مشکلات مربوط به سرطان را تسکین بدهد. گاهی اوقات اقدام به جراحی میتواند دربرگیرندهی چند هدف باشد و در موارد دیگر ممکن است جراحیهای مختلف در گذر زمان انجام شود.
جراحی برای تشخیص سرطان (Surgery to diagnose cancer)
جراحی از روشهایی است که به تشخیص سرطان کمک میکند. در اغلب موارد تنها راه تشخیص ابتلا به سرطان نمونهبرداری بافتی و آزمایش آن میباشد. تشخیص با بررسی میکروسکوپی سلولهای نمونه بافتی و یا سایر روشهای آزمایشگاهی صورت میپذیرد. این روش بیوپسی نام دارد و اگر همراه با جراحی باشد، بیوپسی جراحی نامیده میشوند.
چگونگی نمونهبرداری به محل تومور و نوع سرطان احتمالی بستگی دارد. برای مثال، متد مورد استفاده در بیوپسی سرطان پروستات با متد مربوط به سرطان ریه متفاوت است.
جراحی مرحلهبندی سرطان (Surgery to stage cancer)
جراحی مرحلهبندی برای فهمیدن اندازهی سرطان و میزان انتشار آن انجام میشود. در طول این جراحی، نواحی اطراف منطقهی سرطانی شامل گرههای لنفاوی و ارگانهای نزدیک آزمایش میشوند. اهمیت این امر به خاطر اطلاعاتی است که برای تصمیمات درمانی و چگونگی واکنش بیمار به درمان فراهم میسازد.
جراحیِ درمانی (Curative surgery)
جراحی درمانی یا اصلی معمولا هنگامی انجام میشود که سرطان فقط در یک بخش بدن بوده و یا احتمال پاکسازی کامل سرطان وجود داشته باشد. در چنین مواردی جراحی میتواند درمان اصلی باشد. این روش میتواند به تنهایی یا همراه با سایر درمانها مثل شیمیدرمانی یا پرتودرمانی -قبل یا بعد جراحی- انجام شود.
جراحی برای کاستن اندازه تومورهای سرطان (Surgery to debulk cancer)
این روش جراحی برای برداشتن برخی از تومورهای سرطانی استفاده میشود. این روش در مواردی به کار میرود که برداشتن همهی تودهی سرطانی صدمات زیادی به بافتها و ارگانهای اطراف وارد سازد؛ همانند سرطانهای پیشرفتهی تخمدان و برخی از انواع لنفوم. در این روش پزشک تا حد امکان تومور را از بدن خارج میکند و باقی را با رادیوتراپی، شیمیدرمانی و درمانهای دیگر از بین میبرد.
جراحی تسکینی (Palliative surgery)
این جراحی برای درمان مشکلات ناشی از سرطانهای پیشرفته انجام میشود. جراحی تسکینی میتواند برای اصلاح مشکلی که موجب ناراحتی و ناتوانی است انجام شود.
برای مثال بعضی از سرطانهای ناحیهی شکم ممکن است با رشد زیاد مسیر روده را مسدود نمایند. در این صورت یک جراحی برای حذف عامل مسدود کننده انجام میشود. همچنین این جراحی برای درمان دردی که با روشهای دیگر سختتر میتوان کنترلش کرد قابل انجام است. جراحی تسکینی برای آسان کردن مشکلات و داشتن احساسی بهتر میباشد و از این درمان نمیتوان به تنهایی در درمان سرطان استفاده کرد.
جراحی حمایتی (Supportive surgery)
جراحی حمایتی برای آسان ساختن سایر درمانها برای بیماران انجام میشود؛ مثل دستگاه دسترسی عروقی که یک پورت تزریقی (infusaport) بوده و یک تیوب نازک و قابل انعطاف دارد که با جراحی درون ورید بزرگی جایگذاری شده و با یک وسیلهی طبلمانند که زیر پوست جایگذاری شده است؛ ارتباط دارد.درون درام سرسوزنی تعبیه شده که تزریق داروها و خونگیری به وسیلهی این نیدل انجام شود تا در هر بار تزیرق و خونگیری، نیازی به سوزن زدن به دست و بازوی بیمار نباشد.
جراحی ترمیمی (Restorative surgery)
این جراحی بعد جراحیهای بزرگ سرطان برای افزایش نیکومنظری و نیز برای بازیابی عملکرد ارگانهای بدن بعد جراحی انجام میشود.
جراحی پیشگیری (Preventive -prophylactic- surgery)
جراحی پیشگیری برای برداشتن بافتهایی که احتمال دارد سرطانی شوند، حتی اگر نشانهای از سرطان وجود نداشته باشد، انجام میشود.
اگر فردی احتمال بالایی از ابتلا به سرطان داشته باشد ارگان مذکور کاملاً برداشته میشود؛ این جراحی با هدف کاهش احتمال ابتلا به سرطان و پیشگیری از سرطان انجام میشود؛ اما این اقدام تضمینی برای عدم ابتلا نیست.
برای مثال، زنانی که سابقهی خانوادگی زیادی از سرطان سینه دارند؛ وارث یک ژن تغییریافته هستند (BRCA1 یا BRCA2). چون احتمال ابتلا بسیار بالاست؛ برداشتن پستانها با جراحی (ماستکتوکی پروفیلاکتیک) مطرح میشود تا قبل از سرطانی شدن این ارگانها جراحی انجام شود.