تست‌ ساده‌ی چشمی که به تشخیص بیماری‌های نورودژنراتیو کمک می‌کند

پژوهشی جدید نشان می‌دهد که آزمایش چشمی ساده و تصویربرداری رتینال می‌تواند به بهبود تشخیص دژنراسیون فرونتوتمپورال (FTD)، بیماری‌ای که سبب از بین رفتنِ تدریجی لوب‌های تمپورال و فرونتال مغز می‌شود، کمک کند.

FDT در بسیاری از موراد، اشتباهاً به جای آلزایمر تشخیص داده می‌شود و برعکس؛ اما تفاوت‌های کلیدی بین این دو بیماری وجود دارد، برای مثال FDT شامل کاهش تدریجی فعالیت‌های رفتاری یا زبانی می‌شود و برخلاف آلزایمر، اختلالی در حافظه وجود ندارد. به‌علاوه، شروع FTD در گستره‌ی سنی ۵۰ تا ۶۰ سال رخ می‌دهد؛ هرچند گزارش‌هایی در رابطه با وقوع آن در دهه‌ی ۲۰ و ۸۰ نیز وجود دارد.
آلزایمر معمولاً پس از ۶۵ سالگی شروع می‌شود.
برای این پژوهش، محققانی از دانشکده‌ی پرلمن^۱ از دانشگاه پزشکی پنسیلوانیا گرد آمده و از روش‌های کم‌هزینه، غیرتهاجمی و تکنیک‌های تصویربرداری از چشم را مورد بررسی قرار دادند. آنان پی بردند که بیماران مبتلا به FTD نشانه‌هایی از نازک شدن لایه‌ی خارجی رتینا (لایه‌ای با سلول‌های دریافت کننده‌ی نور یا فوتورسپور که به وسیله‌ی آن می‌بینیم) را نسبت به گروه کنترل، بروز می‌دهند.

مقاله‌ی مرتبط: کارهایی که می‌توانید برای پیشگیری از آلزایمر و پارکینسون انجام دهید

رتینا معمولاً در بیماری‌های نورودژراتیو آسیب می‌بیند چرا که بیرون‎زدگی‌ای از سلول‌های مغزی به شمار می‌آید. تحقیقات سابق نشان داده‌اند که افراد مبتلا به آلزایمر و ALS (آمیوتروفیک لترال اسکلروزیس) نیز علائمی از نازک‌شدن رتینا دارند؛ با این وجود محل آن متفاوت است. تصویربرداری از قرنیه به پزشک کمک می‌کند که ابتلا یا عدم ابتلا به FTD را تعیین کند.

بنجامین جِی. کیم^۲، MD، پژوهشگر اول مجموعه و دستیار پروفسور اُفتالمولوژی در مرکز چشم پنز شایه^۳، می‌گوید:

یافته‌های ما درباره‌ی نازک شدن رتینا از پژوهش‌هایی که به طور دقیق طراحی شده‌اند به دست آمده و نشان می‌دهند که پاتولوژی‌های خاص در مغز ممکن است انعکاس‌هایی در آنرمالیته‌های رتینا داشته باشد.

در حالت کلی، تشخیص بیماری‌های نورودژنراتیو چالش‌برانگیز است و معمولاً به اتوپسی مستقیم بافت مغز نیاز دارد. در این زمان که به نظر می‌رسد علم در حال پیشرفت به سوی درمان‌های دقیق برای این بیماری‎ها است، ابداع متدهای بهترِ تشخیصی بسیار حائز اهمیت شده است.
مورِی گراسمن^۴، M.D، پروفسور نورولوژی در مرکز ذکر شده نیز می‌گوید:

زمانی که به حوزه‌ی درمان‌های اصلاحی برای بیماری‌های نورودژراتیو وارد می‌شویم، ضروری است ابزاری داشته باشیم که به تشخیص پاتولوژی‍‌های تجمع‌یافته در مغز کمک کند تا بتوانیم بهترین روش درمانی را برای این بیماران اتخاذ کنیم.

پژوهش شامل ۳۸ بیمار مبتلا به FTD و ۴۴ فرد سالم جهت کنترل است. بیماران FTD با دقت با تست‌های کلینیکی ارزیابی شدند؛ تست‌های شامل آزمایش مایع مغزی-نخاعی برای عدم وجود بیومارکرهای آلزایمر و آزمایش‌های ژنتیکی.
سپس، محققان از تکنولوژی‌ غیرتهاجمی برای تصویربرداری از چشم استفاده کردند که توموگرافیِ انسجام دامنه‌ی طیف یا به اختصار SD-OCT نامیده می‌شود. این روش از یک پرتو نور بی‌خطر برای ایجاد تصویری با رزولوشن در اندازه‌ی میکرونی استفاده می‌کند.

مقاله‌ی مرتبط: الگوی ضربه‌ی قلمو؛ راهی جدید برای تشخیص بیماری‌های عصبی

اندازه‌گیری لایه‌های رتینال نشان می‌دهد که ضخامت لایه‌ی خارجی آن در بیماران FTD نازک‌تر از ضخامتی است که در افراد گروه کنترل وجود داشت.
نازک‌شدگی نواحی اطراف به سبب کم‌شدن ضخامت دو ناحیه‌ی خاص در رتینا بوده است: لایه‌ی هسته‌دار خارجی (ONL) و ناحیه‌ی الیپسوئید (EZ).
ONL در بیماران، ۱۰ درصد نازک‌تر است و عامل اصلی کاهش ضخامتِ کلی قرنیه است. به علاوه، هر چقدر رتینای بیماران FTD نازک‌تر باشد، امتیاز آنان در تست استاندارد شناختی نیز پایین‌تر می‌شود.

این یافته‌ها در ژورنال Neurology منتشر شده‌اند.

^{پی‌نوشت}

^{۱. Perelman} 

^{۲. Benjamin J. Kim}

^{۳. Penn’s Scheie Eye Institute}

^{۴. Murray Grossman}