هفته‌ی هفدهم
حال شما سه ماه و سه هفته است که باردار هستید و در دوره‌ی سه ماهه‌ی دوم به سر می‌برید.
علائم
- افزایش ترشحات بدن. ترشحات واژن، عرق، موکوس و دیگر مایعات بدن به دلیل افزایش خونرسانی بیشتر می‌شود.
- خواب‌های آشفته. دیدن خواب‌های آشفته در این هفته شایع است که ممکن است به دلیل هورمون‌ها و یا اضطراب از مشکلات آینده بروز یابد.
- احساس خارش در ناحیه باسن و شکم. به دلیل رشد جنین، پوست بدن کشیده شده و حساس می‌شود. در مقابل احساس خارش مقاومت کرده و به جای آن از کرم‌های تسکین دهنده این حس استفاده نمایید.
- افزایش وزن سریع. تا کنون حدود ۲ الی ۴.۵ کیلوگرم افزایش وزن داشته‌اید. افزودن ۰.۵ الی ۱ کیلوگرم هفتگی وزن در طول سه ماهه‌ی دوم طبیعی‌ست اما افزایش ناگهانی آن ممکن است نشانه‌ی اختلال باشد لازم است در ابن ارتباط با پزشک خود مشورت کنید. افزایش اشتها در این دوره طبیعی است؛ هر وقت گرسنه شدید غذا بخورید و سعی کنید غذاهای مقوی و تأمین‌کننده‌ی نیازهای بدن را در اولویت قرار دهید.
- نشانه‌های کشیدگی. به دلیل افزایش وزن و افزایش حجم رحم بروز نیافتن نشانه‌های کشیدگی در این دوره اجتناب ناپذیر است. در این مدت خود را سیراب نگه‌دارید و از کرم‌های مرطوب‌کننده استفاده کنید.
- سردرد. خستگی، تغییرات هورمونی و برخی عوامل دیگر عامل این عارضه هستند؛ به طور معمول مصرف آستامینوفن در این دوره منعی ندارد اما پیش از مصرف، ابتدا با پزشک خود مشورت کنید.
- کمردرد. برای از میان بردن این مشکل از صندلی مناسب و تشک سفت استفاده کنید و یا به هنگام نشستن بر روی صندلی یک کوسن در پشت خود قرار داده و برای سفت شدن تشک یک تخته زیر آن بگذارید.
- سوزش معده و سوء هاضمه. به دلیل تغییرات هورمونی، عضلات در دوران بارداری شل خواهند شد، سعی کنید پس از صرف غذا بلافاصله دراز نکشید تا اسید معده به درون مری وارد نشود.
- سرگیجه. از دست دادن آب بدن موجب ایجاد حس سرگیجه خواهد شد. سعی کنید روزانه ۸ لیوان آب بخورید و در صورت ورزش و فعالیت این میزان را افزایش دهید.
تغییرات مادر
به دلیل افزایش ترشح ملانین در بدن به منظور حفاظت از آن در مقابل تشعشات مضر آفتاب، رنگ پوست تیره‌تر خواهد شد. هم‌چنین در نتیجه این اتفاق لکه‌هایی بر روی گردن، دست‌ها و صورت به نام Chloasma و خطی سیاه در ناحیه پایین شکم (البته نه در همه‌ی مادران) به نام Linea nigra در این هفته بارز می‌شود که هر دوی این علامت‌ها پس از تولد جنین به تدریج محو خواهند شد. ناحیه نیپل و آرئولا در پستان‌ها تیره‌تر می‌شود و خطوطی بر اثر کشیدگی عضلات بر روی بدن دیده خواهد شد. این خطوط پس از تولد جنین تیره تر شده و از این دوره‌ی سخت ۹ ماهه برایتان به یادگار خواهند ماند. افزایش حساسیت به آلرژن‌ها نیز در این هفته مشهود است.
تغییرات جنین
جنین در این هفته حدود ۱۳ سانتی‌متر طول و ۱۴۰ گرم وزن دارد. اثر انگشت منحصر به فرد او کامل شکل گرفته است و میلین سیستم عصبی او در حال شکل گیری‌ست. حس شنوایی او روز به روز متکامل‌تر شده و حال، او می‌تواند صدای موسیقی و دعوا را بشنود. استخوان بندی بدن در حال تکامل از غضروف به استخوان است و ضخامت بند ناف نیز افزایش یافته است. چشم‌ها از دو طرف سر به سمت وسط کشیده شده‌اند.
- جنین به اندازه‌ی یک شلغم است.
- استخوان‌ها در حال تکامل
- غدد عرق در حال شکل‌گیری
- افزایش ضخامت بند ناف
سونوگرافی
عکس فوق تصویری سه بعدی از جنین ۱۷ هفته‌ای است. انگشتان و استخوان‌ها در هر انگشت قابل تشخیص هستند.
هفته‌ی هجدهم
حال ۴ ماهگی را کامل کرده‌اید و تنها ۵ ماه تا در آغوش گرفتن نوزاد دلبندتان فاصله دارید.
علائم
- تورم دست‌ها و پاها. تورم در این دوره طبیعی است و تا زمانی که ناگهانی و بیش از حد نباشد جای نگرانی نیست؛ در غیر این صورت موضوع را با پزشک خود در میان بگذارید. سعی کنید به مدت طولانی یک‌جا ننشنید یا سر پا نایستید و در موقعیت‌های مناسب پای خود را بالا نگه‌دارید.
- کمر درد. با رشد جنین، فشار آن افزایش خواهد یافت و درد در ناحیه کمر بروز می‌یابد. از صندلی مناسب و تشک سفت استفاده کنید یا به هنگام نشستن بر صندلی در پشت خود کوسن قرار دهید.
- گرفتگی عضلات پا. گرفتگی عضلات ممکن است نشانه کم آبی بدن باشد؛ بنابراین همواره خود را سیراب نگه دارید و پیش از خواب نرمش‌های مربوطه را انجام دهید.
- واریس. با افزایش فشار بر سیستم گردش خون، سیاهرگ‌ها متورم شده و واضح می‌شوند. برای مقابله با این مشکل، پوزیشن خود را تغییر دهید، ورزش کنید و از پوشیدن لباس و کفش تنگ خودداری کنید.
- اختلالات خواب. به خاطر اغتشاشات فکری ناشی از بارداری این عارضه بروز می‌یابد به تدریج کاهش یافته با نزدیک شدن به زمان زایمان، دوباره آغاز می‌گردد. یوگا می‌تواند در از میان بردن این مشکل مفید باشد.
- خونریزی بینی. با افزایش فشار بر سیاهرگ‌ها، خونریزی از بینی امری طبیعی است. در صورت خون دماغ شدن بینی خود را به مدت ۵ الی ۱۰ دقیقه فشار دهید. کمپرسور یخ نیز در بند آوردن خون ممکن است کمک‌کننده باشد.
- خونریزی لثه. تغییرات هورمونی موجب تورم، خارش و خونریزی لثه می‌شود. سعی کنید برای جلوگیری از دیگر ضایعات دندانی و لثه به طور مرتب مسواک بزنید؛ اما به یاد داشته باشید این کار را ملایم انجام دهید زیرا در غیر این صورت موجب خونریزی بیشتر لثه‌ها خواهد شد.
- لگد زدن جنین. با گذر زمان، تحرک جنین افزایش خواهد یافت و حرکات او شدت می‌یابد. اما اگر نمی‌توانید در این هفته حرکات او را احساس کنید، جای نگرانی نیست.
- نفخ. وجود نفخ در این دوره طبیعی است.
تغییرات مادر
تغییرات مورد انتظار در این هفته در قسمت علائم آورده شده است هم‌چنین تنگی نفس به ویژه به هنگام فعالیت نیز ممکن است در این دوره بروز یابد. با افزایش حجم رحم و بزرگ شدن شکم، برای افزایش جریان خون لازم است به پهلو بخوابید؛ در این مدت زمانی که به پشت می‌خوابید وزن رحم و جنین بر وریدهای بزرگ پشت بدن فشار آورده و بازگشت خون به قلب را کاهش می‌دهد در این حالت فشار خون افت کرده و در سر احساس سبکی خواهید کرد.
تغییرات جنین
جنین در این هفته حدود ۱۴.۲ سانتی‌متر طول و ۱۹۰ گرم وزن دارد. گوش‌ها کامل شده و در موقعیت نهایی خود قرار گرفته‌اند. او اکنون می‌تواند عضلات اطراف چشمان خود را منقبض کند. در میان هفته‌های ۱۸ام الی ۲۱ام به کمک نوع خاصی از سونوگرافی به نام Anomaly scan وضعیت رشد و تکامل جنین، با جزئیات بیشتر بررسی خواهد شد به کمک این روش موقعیت جنین و هم‌چنین جنسیت او قابل تشخیص است. اگر فرزند شما دختر باشد؛ واژن، رحم و لوله‌های فالوپ در موقعیت درست خود جای گرفته‌اند و در صورتی که پسر باشد؛ پنیس مشخص شده و بیضه‌ها به داخل کیسه اسکروتوم شروع به نزول می‌کند.
- تعیین جنسیت
- عایق سازی اعصاب
- گوش‌ها در موقعیت نهایی خود جای گرفته‌اند
سونوگرافی
تصویر فوق مقطعی از سر جنین را نشان می‌دهد.
رژیم غذایی و مکمل‌های لازم
افزایش اشتهاء و ویار در این دوره طبیعی است. سعی کنید از وعده‌های غذایی حاوی مواد مغذی لازم به جای غذاهای پر کالری استفاده کنید. در این ارتباط می‌توانید کاغذی را بر روی یخچال یا کابینت بچسبانید و آن‌چه می‌خورید را یادداشت کرده و با توجه به آن مواد مغذی لازم برای بدن را انتخاب کرده و صرف کنید. برای تکامل بهتر سیستم عصبی مصرف امگا ۳ لازم است برای تامین این ماده می‌توانید از ماهی استفاده کنید اما به دلیل آلودگی‌های محیطی و جیوه لازم است در انتخاب نوع آن دقت نمایید.
فعالیت‌های مفید
شرکت در کلاس‌های یوگا برای افزایش تمرکز و آرامش و تا حدودی موجب حل مشکلات خواب و اضطراب می‌شود. طبق توصیه‌های هفته‌ی گذشته داشتن فعالیت بدنی در دوران بارداری از اهمیت بالایی برخوردار است بدین منظور پیاده‌روی و شنا مفید خواهند بود. برای رهایی از کمر درد، به هنگام نشستن پاهای خود را روی بلندی کم ارتفاعی قرار دهید و دوش آب گرم نیز در این مورد کمک‌کنند خواهد بود. برای تسکین سوزش معده، سعی کنید از مصرف غذاهای تند پرهیز کنید، چند ساعت پس از صرف غذا دراز نکشید و به هنگام دراز کشیدن سرتان را بالا نگه دارید، وعده‌های غذایی خود را افزایش داده و میزان غذای کمی در هر وعده مصرف کنید در ضمن با آرامش و آهسته غذا بخورید.
منابع
