انتشار این مقاله


برترین وقایع علمی هفته (۳۳)

مثل فیلم‌هایی که درباره‌ی هیولاها ساخته می‌شوند: یک جانور عجیب گریخته و در حال تسخیر دنیاست!


۲ – ۹ فوریه‌ی ۲۰۱۸


یک اتفاق تصادفی در آکواریوم به این خارچنگ DNAای داده تا دنیا را تسخیر کند!

ژنوم خارچنگ مرمری تاریخ و راز موفقیت این جانور را در بقا آشکار کرده است. (Huetter, C./picture alliance/Arco Images G/Newscom)

مثل فیلم‌هایی که درباره‌ی هیولاها ساخته می‌شوند: یک موجود جهش‌یافته‌ی ده پا که به طریق غیرجنسی تولیدمثل می‌کند، از آکواریوم خود در آلمان گریخت و به آهستگی یک تهاجم جهانی را شروع کرد. در طول دو دهه، کلونی‌های این جانور حریص در اروپا و آفریقا پخش شد و با تحت تأثیر قرار دادن اکوسیستم‌ها گونه‌های بومی را در معرض خطر قرار داد. این داستان عجیب، ولی واقعیِ خارچنگ مرمری است؛ گونه‌ای مهاجم که به نظر می‌رسد حوالی سال ۱۹۹۵ طی یک تصادف تولیدمثلی در یک آکواریوم به وجود آمد. بررسی‌های جدیدتری که روی ژنوم این سخت‌پوست انجام گرفته، از این فرضیه و گسترش و سازش متعاقب آن با بسیاری از محیط‌های جدید پشتیبانی می‌کند.

آیا جانوران آزمایشگاهی خوشحال برای علم بهترند؟

یک موش در دانشگاه میشیگان در حال جابه‌جا شدن بین فقس‌ها با لوله‌ی ارتباطی آن. این کار بهتر از گرفتن دم آن‌ها و جابهجا کردنشان است که میتواند بسیار هم استرس‌آور باشد. (AUSTIN THOMASON/MICHIGAN PHOTOGRAPHY)

برای دهه‌ها، جانوران آزمایشگاهی مثل ماهی‌ها و جوندگان در محوطه‌های خشکی زندگی می‌کنند: یک جعبه‌ی کوچک پلاستیکی، شاید چند جانور و یک سری چیزهای دیگر. عقیده بر این است که هر چه تفاوت بین جانوران آزمایشگاهی کمتر باشد، دقت آزمایش بالاتر خواهد رفت. با این حال، شمار روزافزونی از مقالات پیشنهاد می‌کنند که این روش نتیجه‌ی معکوس به دست می‌دهد. فقط یک دارو از هر ۹ دارویی که در آزمایش‌های جانوری موفقیت نشان می‌دهند، در کارآزمایی‌های بالینی انسانی موفق عمل می‌کنند. آزمایشگاه‌ها هم معمولاً خواستار تکرار تحقیقات می‌شوند. آیا محیطی که این جانوران آزمایشگاهی در آن زندگی می‌کنند، می‌تواند قسمتی از مشکل باشد؟ گروهی از طرفداران این فرضیه پاسخ‌شان مثبت است.

بیماری‌های روانی اصلی در فعالیت‌های ژنی مغزی مشترک اند

قشر مغز بین بیماران روانی هم فعالیت ژنی مشترک و هم مشابه دارد. (CNRI/SCIENCE SOURCE)

بیماری‌های روانی یک نفر از هر شش آمریکایی را تحت تأثیر قرار می‌دهد. با این گستردگی، ولی دانشمندان آگاهی مبهمی راجع به بیولوژی آن‌ها دارند. با این حال یک بررسی با مقیاس بزرگ روی مغز افراد پس از مرگ آن‌ها، اثرات مولکولی متمایزی را در بیماران روانی مشخص کرده است. تیمی بین‌المللی از محققان گزارش کرده‌اند که پنج اختلال روانی عمده، الگوهای فعالیت ژنی مشترکی دارند که اغلب همپوشانی دارند، ولی به شیوه‌های مختص به یک بیماری (و برخی اوقات برخلاف عقل سلیم) با هم فرق می‌کنند. این یافته‌ها شاید روزی به تست‌های تشخیصی و درمان‌هایی نو بیانجامد. حتی یک کارآزمایی بالینی هم برای درمان سلول‌های بیش‌فعال در اوتیسم به راه افتاده است.

مجوز بارداری با سه والد در انگلستان صادر شد

اولین کودک سه والدی جهان در آغوش دکتر جان ژانگ که سال گذشته در مکزیک به دنیا آمد.

دو زن در انگلستان مجوز گرفتند تا برای اولین بار در این کشور از روشی برای بارداری IVF استفاده کنند که درمان جایگزینی میتوکندی (MRT) نام دارد. در این روش، نوزادی که متولد می‌شود، در واقع سه والد خواهد داشت. MRT خطر بروز بیماری‌های ژنتیکی مربوط به DNA میتوکندری را کاهش می‌دهد. انگلستان در سال ۲۰۱۵ این روش را تأیید کرد ولی خود افرادی که می‌خواهند از آن استفاده کنند نیز باید توسط متصدی رویان‌ناسی و باروری انسان مورد تأیید قرار گیرند. استفاده از ژنوم میتوکندری شخص سوم، پیش از این در مکزیک و اوکراین با موفقیت به انجام رسیده است.

علی تقی‌زاده


نمایش دیدگاه ها (0)
دیدگاهتان را بنویسید