انتشار این مقاله


ادراک نیمه‌خودآگاه: سرعت مغز چقدر است؟

حداقل زمانی که لازم است تا یک محرک پاسخ مغز را برانگیزد چقدر است؟

ادراک نیمه‌خودآگاه همواره موضوع جالبی برای دانشمندان بوده است. این ایده که چیزی (معمولا یک تصویر) آنقدر سریع پدیدار و سپس ناپدید شود که به صورت آگاهانه درک نشود اما همچنان  بر ناخودآگاه ذهن انسان را اثر گذارد، بسیار هیجان‌انگیز و البته ترسناک است. روانشناسان و متخصصین اعصاب هرگونه ادعای گمرا‌ه کننده‌‌ای را درمورد قدرت تبلیغات نیمه‌خودآگاه یا پروپگاندا، رد می‌کنند؛ اما بسیاری از آن‌ها از این تکنیک به عنوان یک ابزار تحقیقاتی استفاده می‌کنند. اما سرعت مغز دقیقاً چقدر است؟ حداقل زمانی که لازم است تا یک محرک پاسخ مغز را برانگیزد چقدر است؟

در مطالعه‌ای جدید Holger Sperdin و همکارانش توانستند با نشان دادن تصاویری در عرض ۲۵۰ میکروثانیه فعالیت عصبی را تحریک کنند، این زمان معادل یک در چهار هزارم ثانیه است. این تحریکات بسیار مختصر، قابل دریافت توسط ذهن خودآگاه نیستند اما با این وجود پاسخ مغز را برمی‌انگیزند.

یک صفحه نمایش معمولی برای برای نمایش دادن تحریکاتی در عرض میکروثانیه، به اندازه کافی سریع نیست. بنابراین  محققان تحریکات مختصر را از طریق دستگاهی که اختراع کرده بودند (LCD Tachistoscope)، به مغز نشان دادند. این دستگاه از دو مانیتور LCD و یک آینه تشکیل شده است. همچنین محققان فعالیت مغز را به کمک EEG ثبت کردند.

ادراک نیمه‌خودآگاه

با وجود اینکه این دستگاه پیچیده است تحریکاتی که Sperdin و گروهش استفاده کردند از یک صفحه‌ی شطرنجی ساده با مربع‌های سیاه و سفید تشکیل شده بود. محققان تحریکات را به مدت ۲۵۰، ۵۰۰ و ۱۰۰۰ میکروثانیه نمایش دادند. این مدت زمان‌های کوتاه به صورت خودآگاه غیرقابل تشخیص بوده و تنها گاهی اوقات قابل شناسایی هستند.
در نمودارهای زیر خطوط سیاه سیگنال‌های EEG ناشی از تحریک بینایی در پاسخ به صفحه شطرنجی است، و خطوط قرمز نشان دهنده تحریکات گروه کنترل می‌باشد.

ادراک نمیه‌خودآگاه

هردو صفحه شطرنجی ۵۰۰ و ۱۰۰۰ میکروثانیه پاسخ عصبی را تحریک کردند که تقریباً ۸۰ میلی‌ثانیه پس از نمایش صفحه شطرنجی آشکار شد. تحریک ۲۵۰ میکروثانیه‌ای نیز پاسخ عصبی را برانگیخت، هرچند بسیار جزئی. با وجود اینکه تاثیر تحریکات ۲۵۰ میکروثانیه‌ای بزرگ نیست اما بسیار چشمگیر است که تحریک ۵۰۰ میکروثانیه‌ای می‎‎تواند چنین پاسخ عصبی قابل توجهی را برانگیزد.
مغز قادر است فلاش‌های سیاه و سفیدی را که تنها در عرض یک دو هزارم ثانیه را ظاهر می‌شوند، تشخیص دهد. البه این بدان معنی نیست که ما قادریم پیامی را که در چنین زمان کوتاهی ظاهر می‌شود پردازش کنیم، اما حتی تشخیص وجود چنین پیام کوتاهی به نوبه خود جالب توجه است.

مهشید دهقان


نمایش دیدگاه ها (0)
دیدگاهتان را بنویسید