آیا ذهن میتواند همانند بدن مورد آسیب قرار گیرد؟
آیا مورد پذیرش واقع نشدن میتواند واقعا آسیب رسان باشد؟
آیا حس درد ناشی از آسیب ذهنی دردی واقعی ایجاد میکند؟
پاسخ سوالات بالا دیگر مربوط به فیلسوفها و شاعران نیست! پژوهشهای جدید علمی نشان میدهند که مقبول نشدن از سوی اجتماع، شکست خوردن و تنهایی، برای مغز ما دردناک هستند. در حقیقت، مورد تهدید یا خطر واقع شدن ارزشهای اجتماعی ما حس درد ایجاد میکند.
دکتر آیزنبرگ ۱ از مرکز پژوهشی UCLA طی پژوهشهای جدید یافته است که مدارهای مغزی مربوط به حس درد فیزیکی و اجتماعی دارای همپوشانی با هم هستند. آزمایشگاه او نشان داده است که این همپوشانی، سبب همگرایی بسیاری از متدهای پردازش اطلاعات نظیر رفتاری، ژنتیکی و تصویرسازی نورولوژیک میشود.
ایجاد حس درد فیزیکی دارای دو مرحله است:
۱) بخش حسی، برای مثال بروز حس درد در زانوی راست چند دقیقه به طول میانجامد و بسته به محل و میزان محرک دارد. ۲) یک ترکیب موثر، داشتن احساس درد سبب بروز حس ناخوشآیندی میشود که نمایانگر احساسات درونی است، برای مثال، حس خشم، ناراحتی و یا ترس در نتیجه داشتن حس درد.
بنابراین شگفتآور نخواهد بود اگر فردی که درد در د مزمن به سر میبرد، مبتلا به افسردگی یا اختلال اضطراب شود. این مشکلات ثانوی، بهبود مشکل اولیه را به تعویق میاندازند و خود نیز سبب افزایش حس درد میشوند.
مقالهی مرتبط: ده نشانهی رایج ابتلا به اختلال اضطراب
برای یافتن پاسخ آیا درد فیزیکی و اجتماعی مکانیسمی مشابه دارند، میتوان به نحوهی پاسخگویی مغز به این دو نگریست. نتیج fMRIهای فراوانی نشان میدهند احساسات ناخوآیند و تنشزا در بخشی از مغز با نام قشر dorsal anterior cingulated (dACC) و anterior insula (AI) پردازش میشود. نتایج پژوهش آیزنبرگ نشان میدهند که درد اجتماعی نواحی از مغز را تحریک میکند که در هنگام درد فیزیکی تحریک میشوند.
آیا میزان حساسیت افراد نسبت به درد فیزیک متفاوت است؟
البته! میزان حمایت شدن در هنگام مواجهه با یک تنش اجتماعی میتواند میزان حساسیت افراد به این حس درد را کاهش دهد. بهعلاوه، پژوهش دیگری نشان میدهد حساسیت dACC و AI در افرادی که مدام به دنبال پذیرفته شدن از سوی سایرین هستند و انتظار نشانههای عدم پذیرش را دارند بالاتر است.
عوامل ژنتیک نیز میتوانند میزان حساسیت افراد به این درد را تعیین کنند. پلیمورفی بودن ژن یک رسپتور اپیوئیدی میتواند با افزایش حساسیت نسبت به درد مرتبط باشد. افرادی که الل نادر G را دارا میباشند، نسبت به درد فیزیکی حساسترند و در هنگام مواجهه با درد، به مسکنهایی با دوزهای بالاتر برای تسکین درد نیازمندند. بخش dACC و AI در این افراد نسبت به سایرین در هنگام مواجهه با درد فعالتر است.
پس درد اجتماعی حقیقت دارد!
این نشان میدهد چرابرخی افراد در هنگام مواجهه با تنشهای اجتماعی راههای مختلفی از قبیل استفاده از داروها بدون نسخهی پزشک، مصرف الکل یا روانگردان، یا روی آوردن به روابط نامناسب را در پیش میگیرند.
مقالهی مرتبط: با رایجترین داروهایی که مورد سوء استفاده قرار میگیرند آشنا شوید
افرادی که از نظر اجتماعی تحت فشارند، واقعا درد را احساس میکنند و این امر میتواند پیامدهای ناخوشآیندی در پی داشته باشد.
پینوشت
۱ Eisenberger