سرطان مقعد یک سرطان نارایج میباشد که در مجرای مقعدی اتفاق میافتد. مجرای مقعدی یا کانالِ آنال یک لولهی کوتاه در انتهای رکتوم (راست روده) میباشد که مدفوع از طریق آن بدن را ترک میکند. سرطان آنال موجب نشانهها و علایمی نظیر خونریزی رکتال و درد مقعدی میشود.
بیشتر بیماران سرطان مقعد با ترکیبی از شیمیدرمانی و پرتودرمانی درمان میشوند. گرچه درمانهای ترکیبی سرطان مقعد شانس بهبودی و درمان را افزایش میدهند اما ریسک عوارض جانبی را نیز بالا میبرند.
نشانهها و علایم
نشانهها و علایم سرطان مقعد شامل موارد زیر است:
- خونریزی از مقعد و یا راست روده
- درد در ناحیهی مقعد
- جرم و یا توده تومور در مجرای مقعدی
- خارش مقعدی
علل و دلایل
سرطان مقعد وقتی شکل میگیرد که یک جهش ژنتیکی سلولهای سالم و طبیعی را به سلولهای غیر طبیعی تبدیل سازد. سلولهای غیرطبیعی رشد و خارج از کنترل تکثیر مییابند و نمیمیرند. گرد هم آیی سلولهای غیرطبیعی یک توده (تومور) را تشکیل میدهد. سلولهای سرطانی به بافتهای نزدیک هجوم داشته و میتواند از تومور اولیه جدا شده به محلهای دیگری در بدن انتشار یابد (متاستاز).
سرطان مفعد با عفونتهای مقاربتی که ویروس پاپیلومای انسانی نامیده میشود ارتباط نزدیکی دارد. شواهدی بر نقش HPV در بسیاری از سرطانهای مقعدی شناسایی شده است. همچنین به نظر میرسد HPV بیشترین دلیل رایج سرطان مقعد باشد.
عوامل خطر
عوامل مختلفی وجود دارد که موجب افزایش ریسک سرطان مقعد میگردد:
- سن بالا: بیشتر موارد سرطان مقعد در افراد ۵۰ ساله و بالاتر اتفاق میافتد.
- شریکان جنسی متعدد: افرادی که در طول زندگی خود شریکان جنسی بیشتری دارند، در ریسک بزرگتری از سرطان مقعد را قرار دارند.
- رابطهی جنسی مقعدی: افردی که در رابطهی جنسی مقعدی شرکت میکنند خطر افزایش یافتهای از سرطان مقعد دارند.
- سیگار کشیدن: مصرف سیگار احتمالا ریسک ابتلا به سرطان مقعد را افزایش میدهد.
- سابقهی سرطان: افرادی که سرطان گردن رحم، مهبل یا واژن داشتهاند در ریسک افزایش یافتهای از سرطان مقعد قرار دارند.
- ویروس پاپیلومای انسانی: عفونت HPV ریسک چند سرطان شامل سرطان مقعد و سرطان گردن رحم را افزایش میدهد؛ عفونت HPV یک عفونت مقاربتی است که ممکن است موجب زگیل ناحیهی تناسلی نیز بشود.
- داروها و شرایطی که سیستم ایمنی شما را سرکوب میکنند: افرادی که داروهایی برای سرکوب سیستم ایمنی مصرف میکنند (داروهای سرکوبگر ایمنی) شامل افرادی که پیوند عضو داشتهاند، ممکن است ریسک افزایش یافتهای از سرطان مقعد داشته باشند. HIV – ویروسی که به ایدز منجر میشود – سیستم یمنی را سرکوب کرده و ریسک سرطان مقعد را افزایش میدهد
عوارض
سرطان مقعد به ندرت انتشار (متاستاز) مییابد. تنها درصد کمی از تومورها دیده شده است که انتشار مییابند، اما تومورهایی که متاستاز مییابند به سختی درمان میشوند. سرطان مقعد متاستاتیک عموما به کبد و ریه گسترش مییابد.