غذاهایی که فرد در طول مدت بیماری خاص مصرف میکند بسیار مهم بوده و باید در انتخاب آن دقت کرد زیراکه نوع غذای مصرفی میتواند روند بهبودی را تسریع ببخشد و در عین حال باعث طولانی شدن مدتزمان درمان شود.
تیفوئید چیست؟
تیفوئید یک بیماری عفونی ایجاد شده توسط باکتری سالمونلا تیفی (salmonella typhi) است که بیشتر از ۱۲ میلیون انسان را سالانه مبتلا میکند. تیفوئید از طریق مصرف آب و غذای باقیماندهی فرد مبتلا شده منتقل میشود. افرادی که دارای سیستم ایمنی ضعیف هستند، بیشتر در معرض خطر این نوع بیماری خواهند بود.
نشانههای بیماری تیفوئید
زخمهای رودهای، اسهال یا یبوست، دردهای شدید معده و خونریزی شدید از علائم این بیماری هستند.
بیمار مبتلا به تیفوئید چه غذاهایی را باید مصرف کند؟
برای این بیماران رژیم غذایی شیرین و مطلوب (Bland diet) پیشنهاد میشود. تغذیه در طول دورهی بیماری بسیار حائز اهمیت است و به نوعی جزئی از مرحلهی درمان به حساب میآید. ناراحتیهای معدی-رودهای در بیماری تیفوئید بسیار رایج است بنابراین به انتخاب نوع پخت و نوع غذا (مثلا غذایی که سریع هضم شود بهتر است) باید توجه کرد.
رژیم غذایی این افراد باید طوری باشد که بتواند کالریهای موردنیاز روزانهی فرد را تامین کند. متابولیسم پایهی بدن فرد، هنگامیکه تب دارد ۱۰٪ بیشتر از حالت طبیعی است به این معنا که بافتهای زیادی درحال تخریب به منظور تامین انرژی هستند، بنابراین باید مواد غذایی مصرفی فرد دارای پروتئین، مواد مغذی، آب و الکترولیتهای کافی باشد. رعایت کردن این موارد در رژیم غذایی فرد بهخاطر جلوگیری از آسیبهای وارده به غشای مخاطی و کاهش دادن اسید معده (که اگر کاهش پیدا نکند باعث ایجاد آسیب در معده و روده خواهد شد) است.
برنامه غذایی پیشرو
برنامه غذایی پیشرو از یک رژیم غذایی مایعات (آبکی) به یک رژیم غذایی معمولی، بسته به سطح تحمل اشتهای فرد تغییر میکند.
- مایعات در قالب آب نارگیل، آب جو، آب غنی شده با الکترولیت، آب میوه تازه، سوپ سبزیجات، دوغ و آب باید تا زمان کاهش دمای بدن به حالت عادی مصرف شود.
- بعد از چند روز از آغاز رژیم مایعات، آنگاه به تدریج شروع به خوردن میوهجات از جمله آناناس، طالبی، هندوانه، انگور، هلو و زردآلو کرده و بهتر است تا حد ممکن از خوردن غذاهای جامد اجتناب شود مگر در صورتی که فرد بصورت خیلی شدید احساس گرسنگی کند.
- زمانی که اشتهای فرد کمیبهبودی یافت میتوان از غذا های نیمه جامد مانند: برنج پخته، سیبزمینی پخته، تخممرغ عسلی یا آبپز، سیب پخته شده، ماست، سوپ سبزیجات نیز استفاده کرد.
- هنگامی که فرد از تب رهایی پیدا کرد میتوان میوه ها، سبزیجات پخته شده و غذا های تصفیه نشده مانند برنج با پوست و نان سفید را به برنامه اضافه کرد.
- برنامه رژیم غذایی دوره بهبودی باید شامل ماست و تخم مرغ باشد به این دلیل که هضم آن ها نسبت به گوشت بسیار آسان تر است و پروتئین کافی را برای بدن تامین میکند.
- در گیاهخواران عدس، حبوبات و پنیر برای کسب پروتئین کافی بدن باید مصرف شود.
مواد غذایی که فرد مبتلا به تیفوئید نباید آنها را مصرف کند
مواد غذایی که در این دوره مصرف میشود نباید شدت بیماری را افزایش داده و منجر به آزار و اذیت فرد شود.
- مصرف نکردن مواد غذایی دارای فیبر زیاد مانند: غلات، جو دوسر، نان سبوسدار و سبزیجات خام در فرم سالاد؛مصرف این مواد فشار زیادی بر سیستم گوارش وارد خواهد کرد.
- مصرف نکردن مواد غذایی مانند کلم، فلفل دلمهای و شلغم؛ مصرف این مواد باعث ایجاد نفخ و گاز معده میشود.
- دوری کردن از موادغذایی روغنی و دارای ادویهی زیاد مانند پودر فلفل قرمز؛ مصرف این مواد باعث التهاب سیستم گوارشی میشود.
نکاتی درمورد رژیم غذایی که باید رعایت شوند
- نوشیدن آب جوشیده شده و هیدراته نگهداشتن بدن (میزان آب بدن کافی باشد)
- مصرف ۳-۴ لیتر مایع مانند: آبمیوه، آب نارگیل و سوپ
- استفاده از میان وعدههای متعددی که دارای مواد سبک و زودهضم هستند به جای استفاده از وعدههای دارای غذاهای دیرهضم؛ این روند باعث میشود غذا بهتر هضم شده و مواد مفید به راحتی جذب شوند.
- تا هنگامی که تب بازیابی نشده است از مصرف ادویه و ترشیجات خودداری کنید.
- به آرامیپروتئین (تخممرغ، ماست، ماهی آبپز) را به رژیم غذایی خود اضافه کنید و با توجه به میزان تحمل خود، مقدار آن را افزایش دهید.