انتشار این مقاله


لیکوپن

لیکوپن رنگدانه‌ای به رنگ قرمز روشن می‌باشد که به طور طبیعی در بدن انسان یافت می‌شود و اثرات زیادی را به آن نسبت می‌دهند.


هدف از ارائه‌ی این مجموعه فقط اطلاع‌رسانی است و نباید به عنوان توصیه‌ی پزشکی تفسیر گردد. قبل از تصمیم‌گیری درباره‌ی اهداف درمانی و/یا عوارض سلامتی باید با متخصص امر مشورت صورت گیرد. برگردان توسط دکتر مجازیNatural Standard®

پس‌زمینه

لیکوپن رنگدانه‌ای به رنگ قرمز روشن می‌باشد که به طور طبیعی در کبد انسان، سرم (خون)، غدد فوق کلیه، ریه‌ها، پروستات، کولون و پوست یافت می‌شود و سطوح آن نسبت به بقیه‌ی رنگدانه‌های مشابه بالاتر است. در مطالعات روی حیوانات، لیکوپن خاصیت آنتی‌اکسیدانی نشان داده و همچنین رشد سلول‌های سرطانی را متوقف کرده است. با این حال، هنوز روی صحت این تأثیرات بحث و جدل وجود دارد.

مطالعات بسیاری وجود دارند که پیشنهاد می‌کنند خوردن غذاهای غنی از لیکوپن یا داشتن سطوح بالای آن در بدن با خطر پائین سرطان، بیماری قلبی و ناهنجاری‌های مرتبط با سن مربوط به چشم ارتباط دارد. اگرچه اندازه‌گیری‌های لیکوپن بر اساس مصرف گوجه‌فرنگی بوده است، نه مکمل‌ها. چون گوجه‌فرنگی مواد مغذی دیگری مثل ویتامین C و پتاسیم نیز دارد، فوائد بالقوه‌ی لیکوپن به تنهایی هنوز واضح نیست. نقص لیکوپن در بدن عارضه‌ی پزشکی به دنبال ندارد. همچنین مطالعه‌ای وجود ندارد که اثبات نماید سطح لیکوپن پائین برای بدن مفید است.


اصطلاحات مرتبط

لیکوپن تمامE، لیکوپن تمام ترانس، کاروتنوئیدها، سیس-لیکوپن، لاکتولیکوپن، Lycobeads®، Lyc-O-Pen®، Lycopersicon، Lycopersicon esculentum، Lycoplus، LycoVit®، MF Afragil®، Profluss، پرولیکوپن، psi، پسی-کاروتن، solanorubin، گوجه‌فرنگی تنگرین، تترا-سیس-لیکوپن، گوجه‌فرنگی، آب گوجه‌فرنگی، گوجه‌فرنگی اولئورزین، رب گوجه‌فرنگی، ترانس-لیکوپن، Z-لیکوپن.

محصولات ترکیبی انتخابی: ®Lyc-O-Mato®، LycoRed

تذکر: مطالعات بسیاری محصولات ترکیبی با لیکوپن را بررسی کرده‌اند که LycoRed® و Lyc-O-Mato® نیز جزو آن‌ها بوده است. بر اساس چیزی که سازنده اعلام کرده این محصولات غنی از لیکوپن و سایر مواد مغذی مثل بتا-کاروتن در گوجه‌فرنگی اند. با این که اثرات لیکوپن به تنهایی از این مطالعات شاید تعیین نشود ولی بی‌خطری و اثرگذاری این محصولات را می‌توان تأیید کرد.


شواهد


این استفاده‌ها روی انسان‌ها یا حیوانات تست شده‌اند. بی‌خطری یا اثرگذاری همیشه ثابت نشده است. برخی از عوارض به صورت بالقوه جدی هستند و باید توسط درمانگر متخصص مورد ارزیابی قرار گیرند.

کلید گریدبندی
A شواهد علمی قوی برای این استفاده
B شواهد علمی خوب برای این استفاده
C شواهد علمی غیرشفاف برای این استفاده
D شواهد علمی محکم برخلاف این استفاده (شاید کارگر نباشد)
F شواهد علمی قوی برخلاف این استفاده (احتمال دارد کارگر نباشد)

 C  آنتی‌اکسیدان

با این که باور بر اثر آنتی‌اکسیدانی لیکوپن است ولی مطالعات انسانی نتایج مختلفی را در این زمینه نشان می‌دهند. بیشتر کارآزمایی‌ها به سطوح لیکوپن در بدن یا محصولات مربوط به گوجه‌فرنگی توجه داشته‌اند تا این که روی مکمل‌های لیکوپن آزمایش انجام دهند. مطالعات کمی هم وجود دارد که این اثر را برای لیکوپن اثبات کرده‌اند ولی از محصولات ترکیبی استفاده نموده‌اند. اطلاعات بیشتری روی اثرات بالقوه‌ی لیکوپن به تنهایی مورد نیاز است.

 C  آسم

با توجه به این که گفتیم شاید لیکوپن اثرات آنتی‌اکسیدانی داشته باشد، این اثرات می‌تواند از آسم در نتیجه‌ی ورزش کردن جلوگیری نماید ولی روش آن مشخص نیست. مطالعات قبلی نیز به این موضوع اشاره کرده‌ بودند که غذاهای دارای گوجه‌فرنگی برای بیماران آسمی مفید است. باز هم همان مشکلی قبلی وجود دارد و این که اثرات لیکوپن به تنهایی مطالعه نشده است و تحقیقات بیشتری باید در این زمینه صورت گیرد.

 C  رقیق‌کننده‌ی خون

با این که این اثر در مورد انسان خوب بررسی نشده ولی مطالعات اولیه پیشنهاد می‌کنند که لیکوپن می‌تواند خون را رقیق نماید. بیشتر تحقیقات روی اثر گوجه‌فرنگی متمرکز شده‌اند.

 C  تومورهای مغزی

تحقیقات معدودی وجود دارند که استفاده از لیکوپن را همراه با شیمی‌درمانی روی تومور مغزی مطالعه کرده‌اند. مطالعات اولیه اثر جدی این ترکیب را انکار کرده‌اند ولی مطالعات بیشتری برای استفاده از لیکوپن در بیماران سرطانی نیاز است.

 C  پیشگیری از سرطان سینه

لیکوپن و غذاهای غنی از لیکوپن به عنوان درمان بالقوه‌ برای سرطان پستان مورد مطالعه قرار گرفته‌اند. مطالعات اولیه روی بازگشت سرطان سینه و پیشگیری از آن برای پیدا کردن رابطه‌ای بین ریسک بیماری و دریافت میوه و سبزی، مصرف گوجه‌فرنگی یا سطوح لیکوپن با نتایج درهم وجود دارد. همچنین تحقیقی روی استفاده از مکمل لیکوپن در پیشگیری از سرطان پستان انجام نشده است.

 C  پیشگیری از سرطان (کلی)

برخی مطالعات پیشنهاد می‌کنند که رژیم‌های غذایی پر از میوه و سبزی با کاهش خطر سرطان ارتباط دارند. با این که روی انسان این مورد به خوبی مطالعه نشده ولی لیکوپن می‌تواند از برخی سرطان‌ها مثل سرطان پوست و مثانه جلوگیری کند. با این حال دلایل پشت این اثر واضح نیست. جای خالی تحقیق روی اثرات مکمل لیکوپن به تنهایی در این زمینه حس می‌شود.

 C  پیشگیری از سرطان دهانه‌ی رحم

مطالعات روی مصرف گوجه‌فرنگی، سطوح لیکوپن و خطر بیماری پیشنهاد دارد که شاید این مکمل دارای منفعت باشد. با این حال مطالعات با نتایج متناقض این موضوع نیز کم نیستند.

 C  بیماری شریان کرونری

شماری از مطالعات پیشنهاد می‌کنند که سطوح بالای لیکوپن با خطر پائین بیماری شریان کرونری مرتبط است. این منافع به خاطر اثرات آنتی‌اکسیدانی لیکوپن است؛ همچنین پیشنهاد می‌شود که این مکمل جلوی پیشرفت بیماری را نیز می‌گیرد. با این حال نتایج درهم است و باز هم از محصولات ترکیبی در آن‌ها استفاده شده.

 C  دیابت (نوع ۲)

تاکنون شواهدی مبنی بر کاهش خطر دیابت نوع ۲ و مصرف لیکوپن یا غذاهای لیکوپن‌‍دار گزارش نشده است. مصرف گوجه‌فرنگی نیز چنین است و مطالعات سطح بالاتری در این مورد نیاز است تا انجام گیرد.

 C  پروستات بزرگ‌شده

مطالعات روی پیشگیری از سرطان پروستات با لیکوپن درهم است ولی این مکمل شاید جلوی رشد غده را بگیرد. تحقیقات بیشتری باید انجام گیرد.

 C  ناهنجاری‌های چشم

لیکوپن برای درمان برخی از ناهنجاری‌های بینایی پیشنهاد می‌شود. دژنراسیون مرتبط با سن ماکولا (AMD) که در آن تجزیه‌ی شبکیه به از دست دادن بینایی می‌انجامد و آب‌مروارید از این نوع ناهنجاری‌ها هستند. نتایج مطالعات اولیه که منفی بوده ولی برخی از آن‌ها نشان داده‌اند که سطح بالای لیکوپن با کاهش خطر AMD و آب‌مروارید ارتباط دارد.

 C  بیماری لثه

مطالعات بیشتری باید در این زمینه صورت بگیرد ولی برخی یافته‌ها حاکی از این است که ترکیبات مخلوط که حاوی لیکوپن اند بیماری لثه، خونریزی و پلاک را کاهش می‌دهند.

 C  بیماری قلبی

مطالعات اولیه از یافتن ارتباطی قوی بین لیکوپن و محصولات گوجه‌فرنگی و بیماری قلبی عاجز بوده‌اند و شواهد علمی قطعی در این باره وجود ندارد.

 C  فشار خون بالا

لیکوپن بخاطر اثرات محافظتی روی قلب مورد مطالعه قرار گرفته و بعضی از تحقیقات پیشنهاد می‌کنند که این مکمل فشار خون را پائین می‌آورد ولی شواهد علمی قطعی پشت آن نیست. مطالعات بسیار باکیفیت‌تری باید روی لیکوپن به تنهایی صورت گیرد.

 C  فشار خون بالا در حاملگی

تحقیق اولیه نتایج غیرپایداری برای استفاده از لیکوپن به منظور جلوگیری از فشار خون بالا در حاملگی یافت. یکی این کارآزمایی‌ها اثری را گزارش نکرده در حالی که دیگری بیان می‌دارد خطر فشار خون بالا و مشکلات رشد جنینی با مصرف لیکوپن کاهش می‌یابد. باید تحقیقات بیشتری روی لیکوپن به تنهایی صورت گیرد.

 C  ناباروری

پیشنهاد شده که آسیب اکسیداتیو به اسپرم‌ها صدمه می‌زند. چون باور بر این است که لیکوپن اثرات آنتی‌اکسیدانی دارد از آن در مطالعات ناباروری استفاده می‌شود. با این که ارتباطی بین لیکوپن و کیفیت سِمن دیده شده ولی مطالعات انسانی متناقض جلوه می‌کنند.

 C  التهاب

تحقیقات اولیه که اثرات ضدالتهابی برای لیکوپن ترکیبات مختلف یا گوجه‌فرنگی تازه در نظر نگرفته‌اند. مطالعات به نتایج غیرپایداری رسیده و همچنین از مکمل به تنهایی استفاده‌ای نشده است.

 C  بیماری کلیوی

مطالعات باکیفیتی روی استفاده از مکمل لیکوپن برای ناهنجاری‌های کلیوی یا سرطان وجود ندارد. در کل نمی‌توان زیاد روی این اثر از لیکوپن انتظار داشت.

 C  اثرات کاهنده‌ی لیپید

تحقیقات در دسترس پیشنهاد می‌کنند که دزهای بالاتر از ۲۵ میلی‌گرم لیکوپن به صورت روزانه LDL (کلسترول بد) و توتال کلسترول را کاهش می‌دهد. با این که این اثر امیدوارکننده‌ است ولی مطالعات بیشتری باید صورت پذیرد.

 C  پیشگیری از سرطان ریه

چندین مطالعه در این زمینه کاهش خطر سرطان ریه را با مصرف لیکوپن نشان می‌دهد. بعضی دیگر ارتباطی را بین مصرف سبزیجات زرد-نارنجی و سرطان ریه مثل سطوح لیکوپن و این سرطان گزارش می‌کنند. با این حال در این مورد نیز تناقضاتی وجود دارد و به دلیل ناپایداری نتایج مطالعات نمی‌توان نتیجه‌گیری نهایی را انجام داد.

 C  یائسگی

تحقیقات اولیه بر روی زنان سالم پیشنهاد می‌کند که مکمل‌های ترکیبی لیکوپن شاید نشانه‌های یائسگی را کاهش دهند. با امیدوارکننده بودن تحقیقات ولی اثرات لیکوپن به تنهایی مشخص نشده است.

 C  دردهای دهانی

مطالعات نشان داده‌اند که ترکیبات مخلوط لیکوپن می‌تواند منافعی روی دردهای دهانی داشته باشد. با وجود محدودیت شواهد برای یافتن اثرات بالقوه‌ی بیشتر از لیکوپن به تنهایی، تحقیقات بیشتری نیاز است.

 C  التهاب دهان و گلو

تحقیقات روی لیکوپن به تنهایی و در ترکیب با تزریقات استروئیدی منافعی را در ارتباط با التهاب دهان پیشنهاد می‌کند. مطالعات بیشتری در این زمینه مورد نیاز است.

 C  پیشگیری از سرطان تخمدان

برخی از مطالعات کاهش خطر سرطان تخمدان را با دریافت برخی از رنگدانه‌ها پیشنهاد می‌کنند. اگرچه اثرات بالقوه‌ی مکمل‌های لیکوپن واضح نیست. با این که برخی از مطالعات منافعی از لیکوپن در پیشگیری از سرطان تخمدان در زنانِ قبل از سن یائسگی یافت شده ولی در عین حال برخی دیگر از تحقیقات اثرات منفی گزارش می‌دهند. قبل از خاتمه‌ی موضوع تحقیقات بیشتری باید انجام گیرد.

 C  سرطان پانکراس

مطالعات اولیه پیشنهاد کرده‌اند که لیکوپنِ غذایی همراه با گوجه‌فرنگی خطر سرطان پانکراس را کاهش می‌دهد. با وجود امیدوارکننده‌ بودن این اثرات تحقیقات بیشتری نیاز است.

 C  سرطان پروستات

بیشتر تحقیقات در این زمینه روی مصرف گوجه‌فرنگی بوده و نتایج درهمی داشته است. با این که برخی از مطالعات ارتباط معناداری را بین این دو گزارش کرده‌اند ولی سایر تحقیقان متناقض اند. در این زمینه هم باید مطالعات بیشتری صورت گیرد.

 C  التهاب پروستات

تحقیقات اولیه از لیکوپن به همراه نخل اره‌ای و سلنیم در درمان التهاب پروستات استفاده کرده و نتیجه گرفته‌اند. با این که اثرات امیدوارکننده‌ است ولی باید اثرات لیکوپن به تنهایی مطالعه شود.

 C  محافظت ار نور خورشید

استفاده‌ی ترکیبی از لیکوپن، بتا-کاروتن، ویتامین C و ویتامین E راهی امکان‌پذیر برای محافظت از پوست در برابر نور خورشید است. رب گوجه‌فرنگی غنی از لیکوپن نیز یکی از این محصولات می‌باشد. برای محکم کردن و راستی‌آزمایی این اثرات تحقیقات بیشتری لازم است.

 C  پیشگیری از سرطان مجرای گوارشی فوقانی و کولورکتال

شواهد قطعی برای حمایت از لیکوپن در نقش بازدارندگی از این سرطان‌ها به منظور نتیجه‌گیری وجود ندارد. تعداد کمی از این تحقیقات کاهش خطر سرطان مجرای گوارشی فوقانی و کولورکتال را با مصرف گوجه‌فرنگی گزارش کرده‌اند ولی در تحقیقات دیگر خبری از این اثرات نیست.

 D  محرک ایمنی

اثرات بتا-کاروتن روی عملکرد سیستم ایمنی مطالعه شده ولی دیگر رنگدانه‌ها نه. کارآزمایی‌های کوچکی که انجام شده ارتباطی نیافته‌اند. با کوچک بودن این آزمایش‌ها ولی می‌توان نتیجه گرفت که لیکوپن در این مورد اثری ندارد.

 D  عملکرد طولانی پس از ورزش

ورزش کردن احتمالاً تولید رادیکال‌های آزاد را تقویت می‌کند که شاید به آسم یا دیگر عوراض مربوطه منجر گردد. به همین خاطر لیکوپن که به اثرات آنتی‌اکسیدانی آن اشاره شد در این مورد برای عملکرد ورزشی بهتر مورد مطالعه قرار گرفته است. با وجود نتایح امیدوارکننده در اوایل، تحقیقات بالینی بیشتر روی مکمل‌های ترکیبی حاوی لیکوپن چنین اثری را رد کرد. تحقیقات بیشتری برای اثبات این مورد نیاز است.


موارد مصرف سنتی یا بر اساس نظریات


موارد استفاده‌ای که در ادامه آمده بر اساس نظریات علمی یا سنتی می‌باشد. این موارد اغلب روی انسان تست نشده‌اند و همچنین بی‌خطری و تأثیرگذاری آن‌ها نیز اثبات نشده است. برخی از این عوارض به طور بالقوه جدی هستند و باید توسط درمانگر متخصص ارزیابی گردند.

رفتار پرخاشگرانه، ایدز، مسمومیت با آرسنیک، کاهش توده‌ی استخوانی، عملکرد شناختی، پیشگیری از مرگ ناشی از بیماری شریان کرونری، دیابت نوع ۱، پیشگیری از حمله‌ی قلبی، پاپیلوماویروس انسانی (HPV)، عملکرد ریه، مزوتلیوما (سرطان بافت بین اندام‌ها)، التهاب پانکراس، بیماری پارکینسون، پیشگیری از تولد زودرس، محافظت از پرتوتابی، عفونت تنفسی، روماتوئید آرتریت، پیشگیری از سکته‌ی مغزی، سرطان مجرای ادراری و کاهش وزن.


دُز مصرفی


دزهای مرقوم در ادمه بر پایه‌ی تحقیقات علمی، نشریات، استفاده‌های سنتی یا نظرات متخصصان است. بسیاری از داروهای گیاهی و مکمل‌ها به طور مستقیم تست نشده‌اند و به همین دلیل بی‌خطری و اثرات آن‌ها شاید اثبات‌شده نباشد. حتی برندهای یکسان نیز شاید ترکیباتی متفاوت داشته باشند؛ به همین خاطر توصیه‌های زیر شاید برای همه‌ی محصولات نباشد. برچسب محصول را با دقت بخوانید و در صورت امکان با متخصص مشورت کنید.

بزرگسالان (۱۸ سال به بالا)

بسیاری از مطالعات در دسترس به درمان‌های ترکیبی حاوی لیکوپن توجه داشته‌اند. این محصولات شامل Lyc-O-Mato® و LycoRed® می‌شود. بر اساس اعلام سازنده این محصولات حاوی لیکوپن و سایر مواد گوجه‌فرنگی کامل است. اثرات لیکوپن به تنهایی از این مطالعات قابل استناد نیست ولی با توجه به تأثیرگذاری این محصولات ترکیبی دزهای زیر پیشنهاد می‌شود.

به عنوان یک آنتی‌اکسیدان، لیکوپن به صورت خوراکی در دزهای ۶.۵، ۱۵ و ۳۰ میلی‌گرمی روزانه برای ۸ هفته مصرف می‌شود. کپسول‌های Lyc-O-Mato® (هر کدام حاوی نهایتاً ۱۵ میلی‌گرم) به صورت خواکی روزانه برای هشت هفته و ۲۶ روز استفاده شده‌اند یا این مقدا روزانه ۲ عدد به مدت ۴ ماه بوده است. دو کپسول LycoRed® (هر کدام حاوی ۱۵ میلی‌گرم لیکوپن) به صورت خوراکی روزانه به مدت ۲۱ روز استفاده شده‌اند.

برای درمان آسم در اثر ورزش، ۳۰ میلی‌گرم از لیکوپن به شکل Lyc-O-Mato® به صورت روزانه برای ۱ هفته به شکل خوراکی مصرف می‌گردد.

برای درمان بیماری شریان کرونری، ۱.۲۴ گرم از لیکوپن اُلئورسین ۶% (LycoRed®) به صورت خوراکی روزانه برای ۱ هفته مصرف می‎شود. دو کپسول LycoRed® (هر کدام حاوی ۲۰۰۰ میکروگرم لیکوپن) به صورت خوراکی روزانه به مدت ۶ ماه استفاده می‌شود. لیکوپن به صورت خوراکی به شکل محصولات گوجه‌فرنگی، کپسول و Lyc-O-Mato® در دزهای ۳۹.۲-۸۰ میلی‌گرم برای ۱-۱۲ هفته مصرف می‌گردد.

برای درمان پروستات بزرگ‌شده، ۱۵ میلی‌گرم لیکوپن (LycoVit®) به صورت خوراکی روزانه‌ به مدت ۶ ماه مصرف می‌شود.

برای درمان تومور مغزی، ۸ میلی‌گرم از لیکوپن به صورت خوراکی روزانه به مدت ۳ ماه توصیه می‌شود.

برای درمان بیماری قلبی، لیکوپن به صورت خوراکی به شکل محصولات گوجه‌فرنگی، کپسول‌ها و Lyc-O-Mato® در دزهای ۳۹.۲-۸۰ میلی‌گرمی برای ۱-۱۲ هفته تجویز می‌شود.

برای درمان بیماری لثه، LycoRed® (با ۸ میلی‌گرم لیکوپن) به صورت خوراکی روزانه در دزهای تقسیم شده برای ۲ هفته مصرف می‌شود.

برای درمان فشار خون بالا، لیکوپن به صورت خوراکی در دزهای ۴-۴۴ میلی‌گرمی روزانه تا ۶ ماه استفاده می‌شود. Lyc-O-Mato® با ۱۵ میلی‌گرم لیکوپن، به صورت خوراکی روزانه به مدت ۶ ماه و ۸ هفته مصرف می‌گردد. دز ۲۵۰ میلی‌گرمی Lyc-O-Mato® به صورت خوراکی برای ۸ هفته توصیه می‌شود.

برای درمان ناباروری، ۲۰۰۰ میکروگرم لیکوپن به صورت خوراکی دوبار در روز به مدت ۳ ماه مصرف می‌شود.

برای کاهش سطوح لیپید، لیکوپن به صورت خوراکی در دزهای ۴-۴۴ میلی‌گرمی روزانه تا ۶ ماه استفاده می‌شود. دو کپسول LycoRed® (هر کدام حاوی ۲۰۰۰ میکروگرم لیکوپن) به صورت خوراکی روزانه برای ۶ ماه مصرف می‌گردد.

برای درمان دردهای دهانی، LycoRed®، حاوی ۴-۸ میلی‌گرم لیکوپن، به صورت خوراکی روزانه برای ۳ ماه در دو بخش تجویز می‌شود.

برای درمان التهاب دهان، ۱۶ میلی‌گرم از لیکوپن به صورت خوراکی روزانه در دو بخش برای ۲ ماه استفاده می‌گردد.

برای پیشگیری از سرطان تخمدان، ۴۰۰۰ میکروگرم لیکوپن به صورت خوراکی و روزانه توصیه می‌شود.

برای درمان فشار خون بالای مرتبط با حاملگی، LycoRed® (حاوی ۲ میلی‌گرم از لیکوپن در هر کپسول) یک یا دو بار در روز تا زایمان مصرف می‌شود.

برای پیشگیری یا درمان سرطان پروستات، ۲ میلی‌گرم لیکوپن به صورت خوراکی دو بار در روز و ۴ میلی‌گرم از آن به صورت خوراکی روزانه برای ۱ سال مصرف می‌شود. Lyc-O-Mato®، حاوی ۱۲۰ میلی‌گرم لیکوپن نیز به صورت خوراکی در دو بخش دو بار در روز برای دوره‌هایی تا ۱ سال مصرف می‌گردد. کپسول LycoRed®، دز روزانه‌ی ۱۰ میلی‌گرمی از لیکوپن فراهم می‌کند و روزانه به مدت ۳ ماه مصرف می‌شود.

برای محافظت از پوست در برابر آسیب‌های نور خورشید، ۵۵ گرم رب گوجه‌فرنگی در روغن زیتون (۱۶ میلی‌گرم لیکوپن) به صورت خوراکی برای ۱۲ هفته استفاده می‌گردد.

کودکان (زیر ۱۸ سال)

دز تأیید‌شده‌ای از لحاظ بی‌خطری و اثرگذاری برای لیکوپن در کودکان وجود ندارد.


بی‌خطری


سازمان غذا و داروی ایالات متحده درباره‌ی داروهای گیاهی و مکمل‌ها سختگیری آنچنانی ندارد. ضمانتی برای قدرت، خلوص یا بی‌خطری محصولات وجود ندارد و اثرگذاری آن‌ها شاید مختلف باشد. باید همیشه حواستان به برچسب محصولات باشد. اگر عارضه‌ی پزشکی دارید یا از داروها، داروهای گیاهی یا مکمل‌های دیگر استفاده می‌کنید، باید  قبل از شروع درمان جدید با متخصص مشورت نمائید.

آلرژی‌ها

  • اجتناب برای کسانی که نسبت به لیکوپن، گوجه‌فرنگی یا دیگر محصولات مشابه حساسیت یا آلرژی دارند لازم است. واکنش‌های آلرژیک پوستی و قرمزی پس از استفاده از لیکوپن در این افراد دیده شده است.

عوارض جانبی و هشدارها

  • شواهد کافی برای اعلام بی‌خطری لیکوپن، حداقل تا امروز وجود ندارد. اگرچه، گوجه‌فرنگی و محصولات بر پایه‌ی آن در رژیم غذایی انسان فراوان است و گزارشی از عوارض جانبی در این بین دیده نمی‌شود.
  • استفاده‌ی محتاطانه در افرادی که زخم معده یا مشکلات معدی دیگری دارند و یا از داروهای معده استفاده می‌کنند، توصیه می‌شود
  • لیکوپن شاید موجب افت فشار خون گردد. در افرادی که فشار خون پائین دارند یا در آن‌هایی که از داروها یا مکمل‌های کاهنده‌ی فشار خون استفاده می‌کنند، احتیاط لازم است.
  • لیکوپن شاید خطر خونریزی را بالا ببرد. در افرادی که ناهنجاری‌های خونریزی دارند یا از داروهای با خطر خونریزی استفاده می‌کنند انتظار می‌رود احتیاط کرده و دز مصرفی را تنظیم کنند.
  • در افرادی که استروژن، ترکیبات شبه‌استروژنی یا دیگر هورمون‌‌درمانی‌ها را انجام می‌دهند احتیاط لازم است. لیکوپن شاید با ایزوفلاوین‌ها متقابلاً برهمکنش داشته باشد.
  • در افرادی که در خطر سرطان پروستات اند با احتیاط مصرف شود. لیکوپن شاید با تست‌های سرطان پروستات تداخل نماید.
  • به دلیل نبود اطلاعات کافی درباره‌ی بی‌خطری لیکوپن، از مصرف آن در کودکان، زنان باردار و شیرده اجتناب گردد.
  • در کسانی که نسبت به لیکوپن، گوجه‌فرنگی یا سایر محصولات حاوی لیکوپن آلرژی یا حساسیت دارند اجتناب گردد. واکنش‌های آلرژیک پوستی و قرمزی پس از استفاده از لیکوپن در این افراد دیده شده است.
  • لیکوپن همچنین شاید آنورکسیا، درد قفسه‌ی سینه، اسهال، تجمع چربی زیر پوست، احساس فشار در معده، نفخ، حمله‌ی قلبی، سوءهاضمه، حالت تهوع، رنگ‌پریدگی پوست، درد معده، تحریک زخم معده، استفراغ و بدتر شدن گرگرفتگی ایجاد نماید.

حاملگی و شیردهی

  • اطلاعات کافی درباره‌ی استفاده‌ی لیکوپن در طول بارداری یا شیردهی وجود ندارد.

اثرات متقابل

تداخل با داروها

لیکوپن شاید اگر با داروهای افزاینده‌ی خطر خونریزی مصرف گردد، خطر از دست دادن خون را بالا ببرد. برخی از مثال‌ها شامل آسپرین، ضدانعقادها (رقیق‌کننده‌های خون) مثل وارفارین (Coumadin®) یا هپارین، داروهای ضدپلاکتی مثل کلوپیدوگرل (Plavix®) و ضدالتهاب‌های غیراستروئیدی مثل ایبوپروفن (Motrin®, Advil®) یا ناپروکسن (Naprosyn®, Aleve®) است.

لیکوپن شاید فشار خون را کاهش دهد. احتیاط در افرادی که داروهای کاهنده‌ی فشار خون مصرف می‌کنند توصیه می‌شود.

لیکوپن شاید با عواملی که به اسید صفراوی متصل می‌شود تداخل داشته باشند، عواملی که سیستم ایمنی یا عصبی را تحت تأثیر قرار می‌دهند، حساسیت به نور خورشید را بالا می‌برند، برای درمان ناهنجاری‌های ریه و معده به کار می‌روند، الکل (اتانول)، آندروژن، عوامل آنتی‌هیستامینی، عوامل ضدسرطان، آرسنیک، عوامل کاهنده‌ی کلسترول، کراتین، عوامل باروری، مهارکننده‌های HMG-CoA ردوکتاز (استاتین‌ها)، نیکوتین و پروبوکول از این دسته‌ اند.

تداخل با داروهای گیاهی و مکمل‌های غذایی

لیکوپن شاید اگر با داروهای گیاهی و مکمل‌های افزاینده‌ی خطر خونریزی مصرف گردد، خطر از دست دادن خون را بالا ببرد. چندین مورد خونریزی هنگام استفاده با جینکو بیلُبا و موارد کمتری با سیر و نخل اره‌ای گزارش شده است. شماری زیادی از عوامل دیگر شاید به صورت نظری خطر خونریزی را بالا ببرند ولی این موضوع در بسیاری از کیس‌ها ثابت نشده است.

لیکوپن شاید فشار خون را کاهش دهد. احتیاط در افرادی که داروهای گیاهی و مکمل‌های کاهنده‌ی فشار خون مصرف می‌کنند توصیه می‌شود.

لیکوپن شاید با داروهای گیاهی آندروژنیک و آنتی‌هیستامینی، مکمل‌های ضدسرطان، داروهای گیاهی ضدالتهاب، آنتی‌اکسیدان، آستاگزانتین، بتا-کاروتن، کانتاگزانتین، داروهای گیاهی و مکمل‌های کاهنده‌ی کلسترول، باروری، سیستم ایمنی، سیستم عصبی، افزاینده‌های حساسیت به نور خورشید، درمان ناهنجاری‌های ریه، معده، ایزوفلاوین‌ها، لوتئین، روغن پالم، نخل اره‌ای، تنباکو، داروهای گیاهی و مکمل‌های نیکوتین، ویتامین C، ویتامین D و ویتامین E تداخل داشته باشد.


روش تحقیق


این اطلاعات بر پایه‌ی یک بازبینی سیستماتیک (systematic review) از نشریات علمی است و متن منبع توسط متخصصان و همکاران Natural Standard Research به دقت مورد بازبینی قرار می‌گیرد.

منابع

علی تقی‌زاده


نمایش دیدگاه ها (0)
دیدگاهتان را بنویسید