بیماری قلبی: از عوارض به هم خوردن ساعت بدن

دیر خوابیدن و دیر بیدار شدن در آخر هفته‌ها برای سلامتی شما ضرر دارند.

فشار دادن دکمه ی snooze در آخر هفته‌ها برای دیر بیدار شدن و جبران زود بیدار شدن‌های طول هفته، بیش از اینکه فایده داشته باشد، برای سلامتی شما ضرر دارد‌. جت‌لگ اجتماعی (social Jetlag) – که هنگام تداخل بین زمان کار و وظایف اجتماعی شما با تمایل درونیتان برای خوابیدن در یک زمان مشخص اتفاق می‌افتد – ممکن است ریسک ابتلا به بیماری‌های قلبی را در شما افزایش دهد.

جت‌لگ اجتماعی مشابه خستگی است که افراد هنگام سفر از یک حوزه ی زمانی به حوزه زمانی دیگر احساس می‌کنند، ولی دلیل متفاوتی دارد. سییِرا فوربوش (Sierra Forbush) از دانشگاه آریزونا در توکسان می‌گوید:

عده ی زیادی در روز‌های کاری ساعت ۷ صبح از خواب بیدار می‌شوند ولی در آخر هفته‌ها برای جبران آن، دیرتر خوابیده و دیرتر بیدار می‌شوند.

برای مطالعه ی اثرات ناشی از جت‌لگ اجتماعی، فوربوش و تیمش اطلاعات به دست آمده از ۹۸۴ بزرگسال که در پنسیلوانیا (در آمریکا) زندگی می‌کردند را آنالیز کردند. برای محاسبه ی اینکه هر یک از این افراد در یک هفته چه مقدار جت‌لگ را تجربه می‌کنند، فوربوش نقطه ی میانی زمان‌هایی را که افراد برای ساعت‌های خوابیدن و بیدار شدنشان در طول هفته و نیز آخر هفته‌ها اعلام کرده بودند را مقایسه کرد. وی همچنین ساعات خواب افراد را در هفته محاسبه کرده و بررسی کرد که آیا از بی‌خوابی رنج می‌برند یا خیر.

این گروه از محققان کشف کردند که به ازای هر ساعت از جت‌لگ که فرد تجربه می‌کند، ۱۱ درصد احتمال بیشتری دارد که به بیماری‌های قلبی- عروقی مبتلا شود. جت‌لگ اجتماعی همچنین با بداخلاقی ، احساس خستگی و خواب‌آلودگی نیز مرتبط است.

اثر یک ساعت

افرادی که در طول هفته فقط یک ساعت جت‌لگ اجتماعی را تجربه می‌کنند – مثلا در آخر هفته‌ها در نیمه شب به خواب رفته و ساعت ۸ صبح بیدار می‌شوند؛ در طول هفته نیز ساعت ۱۱ شب خوابیده و ساعت ۷ صبح بیدار می‌شوند – ۲۲ درصد احتمال بیشتری داشت که وضعیت سلامتیشان به جای عالی، خوب گزارش شود؛ ۲۸ درصد نیز احتمال داشت که وضعیتشان متوسط یا بد گزارش شود‌. فوربوش می‌گوید:

پزشکان معمولا به افراد توصیه می‌کنند که مراقب رژیم غذایی و تغذیه شان باشند، اما به نظر من این تحقیقات یک استراتژی بازدارنده دیگر را پیشنهاد می‌کنند.

نتایج این مطالعات در میتینگ خواب (sleep meeting) در بوستون، منتشر شده اند.

قضیه مهم، فقط خوابیدن به میزان کافی نیست، بلکه بهره‌مندی از خواب منظم است: به صورت ایده‌آل شما باید بخواهید در تمام روز‌های هفته در ساعات مشخصی خوابیده و بیدار شوید.

این مطالعه اولین تحقیقی نیست که جت‌لگ اجتماعی را با پایین بودن سلامت فرد ربط می‌دهد. تقریبا تمام هورمون‌های بدن شما تحت کنترل شبانه‌روزی هستند و عوض کردن مکرر ساعات خواب و بیداری می‌تواند آن‌ها را از تنظیم خارج کند. تامی مارتینو (Tami Martino) از دانشگاه Guelph آنتاریو در کانادا می‌گوید:

مطالعاتی وجود دارند که نشان می‌دهند کرونوتیپ (Chronotype) یک فرد – ساعت و تمایل بیولوژیکی و طبیعی فرد درباره ی عملکرد در روز یا شب – می‌تواند بر بیماری‌های قلبی-عروقی تاثیرگذار باشد؛ مخصوصا عادات مرتبط با شب‌کاری.

همچنین در مطالعه ی دیگری که در میتینگ خواب منتشر شده، دوروتی فیشر (Dorothee Fischer) از دانشگاه پزشکی عمومی هاروارد، نشان داده است افرادی که در بخش‌های غربی حوزه ی زمانی آمریکا زندگی می‌کنند احتمال بیشتری دارد که عصر کار باشند – احتمالا به خاطر اینکه خورشید دیرتر بالا می‌آید.
در واقع، به ازای هر درجه‌ای که به سمت غرب می‌روید، افراد ۲ دقیقه دیر‌تر جابجا می‌شوند (شیفت عوض می‌کنند)؛ که به طور میانگین، بین یک ایالت شرقی مثل Maine و یک ایالت غربی مثل Arizona ( که هر دو در حوزه ی زمانی شرقی هستند)، تفاوتی ۴۰ دقیقه‌ای ایجاد می‌شود. بنابراین فیشر اعتقاد دارد که در ایالت‌های غربی، احتمال بروز جت‌لگ در افراد بالاتر است.